Γιατί Είμαι Περήφανος;

   Η υπερηφάνεια είναι περίεργο πράγμα. Υπάρχουν πράγματα για τα οποία είμαστε περήφανοι επειδή η κοινωνία μας το τονίζει. Αντίθετα υπάρχουν πράγματα για τα οποία είμαστε περήφανοι, παρόλο που η κοινωνία μας κατακρίνει. Υπάρχουν και κάποια πράγματα για τα οποία μάθαμε να είμαστε περήφανοι (και σχεδόν μας πιέζουν να είμαστε περήφανοι γι' αυτά), παρόλο που μας ήρθαν αυτόματα, χωρίς να καταβάλλουμε καμία προσπάθεια γι' αυτό. Τέτοια παραδείγματα είναι η φυλή, το φύλο, η εθνική ταυτότητα κ.α. Σχετικά με αυτά, δεν μπορώ να καταλάβω πώς γίνεται να είμαι περήφανος για κάτι που δεν κέρδισα, δεν απέκτησα αλλά μου δόθηκε με τη γέννησή μου, χωρίς να το αξίζω. Οπότε:
   Δεν είμαι περήφανος απλά επειδή γεννήθηκα Έλληνας. Δεν είμαι δηλαδή περήφανος για κάτι που έγινε τυχαία, χωρίς να σχετίζεται με την αξία μου. Εξάλλου Έλληνες υπήρξαν πολλοί: ο Εφιάλτης, οι δικαστές και κατηγορητές του Κολοκοτρώνη, Έλληνες βιαστές, εγκληματίες και πολλοί άλλοι. Έλληνες είναι και ο λόγος που αυτά τα χρόνια άλλοι Έλληνες δεν έχουν να φάνε, ενώ οι ίδιοι τρώνε με χρυσά κουτάλια και αποταμιεύουν δισεκατομμύρια. Αν ήμουν περήφανος απλά και μόνο επειδή ήμουν Έλληνας, θα δεχόμουν αυτόματα να εξισωθώ με όλους αυτούς, να μπούμε στο ίδιο τσουβάλι. Άρα η πρώτη διευκρίνιση που οφείλω να κάνω είναι: ΤΙ Έλληνας είμαι; Ποιος; Ο Έλληνας απατεώνας; Ο Έλληνας ψεύτης, κλέφτης; Ή ο Έλληνας επιστήμονας, διανοητής, ο δίκαιος, τίμιος, ηθικός Έλληνας; Όπως βλέπετε, πρέπει να γίνουν αρκετοί διαχωρισμοί πριν νιώσουμε περήφανοι...
   Όχι. Δεν είμαι περήφανος επειδή έτυχε να γεννηθώ στην περιοχή που έζησαν και δίδαξαν ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης, ο Δημόκριτος και άλλα λαμπρά μυαλά. Θα ένιωθα σαν να καπηλεύομαι τα επιτεύγματα άλλων. Δεν "τα κάναμε οι Έλληνες", τα έκαναν στο παρελθόν κάποιοι Έλληνες. Όχι εγώ. Οπότε πριν βιαστώ να εξισωθώ με θρύλους της λογοτεχνίας, της φιλοσοφίας και των επιστημών καλό θα ήταν να κοιταχτώ στον καθρέφτη και να πω: "Είμαι πράγματι άξιος απόγονός τους; Έχω το δικαίωμα να τους αναφέρω;" Προσωπικά θα είμαι περήφανος για μένα μόνο αν φανώ αντάξιος αυτών των προγόνων, αν έχω να παρουσιάσω κάτι αντάξιο.
   Έπειτα δεν είμαι περήφανος για το φύλο. Είναι κοινότυπο στους γονείς και το συγγενολόι να βαραίνουν τους ώμους ενός μικρού παιδιού λέγοντάς του κενές δηλώσεις του τύπου: "άντρας είσαι ρε, να είσαι περήφανος!", "οι άντρες δεν κλαίνε ρε!" κτλ. Το "ρε" είναι σχεδόν επιβεβλημένο. Και το παιδί ξαφνικά νιώθει υπεύθυνο για να κουβαλήσει το βάρος του να είναι άντρας, πράγμα που έχει και τα καλά του βέβαια αλλά κυρίως του δίνει την ψευδαίσθηση πως το να είναι άντρας είναι καλό από μόνο του. Δεν είναι όμως.
   Αν το καλοσκεφτούμε, το αντρικό φύλο βρίσκεται στην εξουσία από τις απαρχές της Ιστορίας. Υπήρξε και η μητριαρχία αλλά μόνο σε ελάχιστες περιπτώσεις, κάτι που την καθιστά εξαίρεση του κανόνα. Όσον αφορά την πατριαρχία, είναι υπεύθυνη για την θυματοποίηση του γυναικείου φύλου, που ευθύνεται για την καταπίεση της γυναικείας ύπαρξης και για πολλά άλλα. Είναι η δημιουργός της ενοχοποίησης της γυναικείας σεξουαλικότητας, βιασμών, ατομικών και ομαδικών, της επιβολής της ανδρικής κυριαρχίας, της μη ύπαρξης (όχι της στέρησης, διότι προϋποθέτει μια παρελθοντική ύπαρξη αυτών) ανθρωπίνων ή πολιτικών δικαιωμάτων μέχρι πρόσφατα, όπως το δικαίωμα της ψήφου, της επιλογής συντρόφου, της ελεύθερης διαβίωσης χωρίς γάμο και της ίδιας της αυτόνομης ύπαρξης.
   Ω ναι. Η πατριαρχία είναι ο ηθικός αυτουργός πολλών εγκλημάτων και έχει πατήσει πάνω σε πτώματα εκατομμυρίων γυναικών για να εδραιωθεί. Και όχι μόνο. Αναλογιστείτε πόσοι πόλεμοι έχουν γίνει παγκοσμίως με το πέρασμα των χρόνων και σκεφτείτε τι φύλου ήταν οι στρατηγοί και οι πρωτεργάτες αυτών. Δεν είναι τυχαίο. Η ανδρική ανάγκη για εξουσία, καταδυνάστευση και επιθετικότητα είναι μια μάστιγα που έχει αιματοκυλίσει τον κόσμο και έχει πατήσει πάνω σε ανδρικά πτώματα: πτώματα που  θάφτηκαν ομαδικά, ήρωες αφανείς, που πέθαναν για ξεθωριασμένα και χαμένα στο χρόνο ιδανικά, και για άλλα που ακόμα ευθύνονται για νέους θανάτους.
   Έπειτα, σε θρησκευτικό επίπεδο η πατριαρχία ευθύνεται για την ταμπελοποίηση της γυναίκας ως αμαρτωλής. Είναι υπαίτια (αν αναφερθώ στο Ισλάμ θα χάσω το λογαριασμό των εγκλημάτων) όσον αφορά τη χριστιανική θρησκεία για την ανισότητα των δύο φύλων, την απαγόρευση της γυναίκας να εισέρχεται στον κλήρο και να εισέρχεται στα ιερά άδυτα της θρησκείας. Ο προαιώνιος φόβος (γένους αρσενικού) για τα έμμηνα ανάγκασε τις γυναίκες να νιώθουν μιαρές κατά την περίοδό τους, κάτι για το οποίο δεν ευθύνονται.
   Μετά από τόσα που αναφέρθηκαν μπορώ πολύ απλά να πω όχι. Δεν είμαι περήφανος επειδή γεννήθηκα άντρας. Τουλάχιστον δεν είμαι περήφανος εξ ορισμού. Εφόσον όμως προσπαθώ καθημερινά να καταπολεμώ την ανισότητα, την αδιαφορία, τη βία και την καταπίεση και συνεχίσω να το κάνω, τότε είμαι περήφανος για το είδος άντρα που είμαι. Δε δέχομαι και δεν ανέχομαι να τσουβαλιαστώ και να εξισωθώ με εγκληματίες πολέμου, καταπιεστές και βασανιστές απλά και μόνο επειδή είμαστε του ίδιου φύλου. Αν θα πρέπει να είμαι περήφανος για το φύλο μου, θα χρειαστεί πρώτα να γίνουν οι απαραίτητοι διαχωρισμοί και διευκρινίσεις.
   Τέλος, όσον αφορά το είδος μας, το ανθρώπινο, έχω πολλές αμφιβολίες για το αν θα έπρεπε να είμαι περήφανος. Αν εξετάσουμε τα υπόλοιπα είδη του ζωικού βασιλείου, μπορούμε να βρούμε βιαστές, όπως εφηβικές ομάδες αρσενικών δελφινιών ή κανίβαλους, όπως τα χταπόδια, τους γυρίνους, τους καρχαρίες, τις πολικές αρκούδες και διάφορα πτηνά. Μπορούμε να βρούμε επιθετικές φυλές ζώων, καταπιεστές ή βασανιστές. Παρόλα αυτά, κανένα άλλο είδος δεν τα κάνει όλα αυτά μαζί. Κανένα άλλο είδος δε βλάπτει το περιβάλλον στο οποίο ζει με τόση αδιαφορία και ασυνέπεια. Παρόλα αυτά μας ζητείται να είμαστε περήφανοι που είμαστε άνθρωποι.
   Όχι, δεν είμαι περήφανος που γεννήθηκα άνθρωπος. Δεν είμαι απλά και μόνο γι' αυτό. Χρειάζεται προσπάθεια και βαθιά συνειδητοποίηση πριν νιώσω περήφανος. Χρειάζεται γνώση του τι έκαναν άλλοι άνθρωποι κατά της ανθρωπότητας, κατά άλλων ειδών και κατά του ίδιου μας του πλανήτη. Επιβάλλεται να χρησιμοποιήσω πολλάκις το ανθρώπινο είδος ως παράδειγμα προς αποφυγή προτού νιώσω περήφανος για την ανθρώπινη μου υπόσταση. Και τελικά, μόνο αφότου κατακτήσω τα στοιχεία εκείνα που με διαχωρίζουν από εγκληματίες ανθρώπους (συνείδηση, ευαισθησία) και προσπαθήσω για ένα καλύτερο αύριο, θα έχω το δικαίωμα και την πολυτέλεια να είμαι περήφανος που είμαι άνθρωπος. Όπως γράφει και στο υπέροχο ποίημά του ο Τάσος Λειβαδίτης "αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος δε θα πάψεις ούτε στιγμή να αγωνίζεσαι για την ειρήνη και για το δίκαιο".
   Ως τελικό συμπέρασμα μετά από τόση κριτική αναφέρω πως δε μου αρκούν τα δικαιώματα με τα οποία γεννήθηκα. Δε μου αρκεί η βολεμένη μου ύπαρξη σε έναν κόσμο γεμάτο αδικία. Αν γεννήθηκα σε έναν τέτοιο κόσμο και δεν έχω κάνει τίποτα για να τον αλλάξω, τότε είμαι συνένοχος. Όσοι ευφημισμοί, ψευδαισθήσεις και αποπροσανατολισμοί κι αν δημιουργούνται εμπρός μου για να με δελεάσουν, η αλήθεια είναι πως η αδιαφορία, η μη λήψη ενεργειών για την καταπολέμηση της βίας και της αδικίας, η άρνηση του να ακολουθήσω έναν δρόμο που οδηγεί στην ειρήνη είναι χαρακτηριστικά που ντροπιάζουν. Πράγματα για τα οποία δεν είμαι περήφανος.

Δωρεάν Αλήθειες Για το Λαό ν3 - Η Ελλάδα της Κρίσης

ΔΩΡΕΑΝ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΛΑΟ, ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑ  26/12/2015 !!!

ΜΕΡΟΣ 3ο: Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ 'Η ΚΡΙΣΗ ΑΞΙΩΝ;

Είμαστε στο 2015 και η Ελλάδα βιώνει αναμφισβήτητα μία από τις πιο κρίσιμες περιόδους της μεταπολιτευτικής της ιστορίας. Τι έφταιξε; Στο οικονομικό κομμάτι τα αίτια είναι περίπλοκα και σκοτεινά και χρήζουν διερεύνησης από οικονομικούς και γεωπολιτικούς αναλυτές. Πέρα όμως από το οικονομικό, είναι πολλοί αυτοί πλέον που μιλούν για μια άλλη κρίση, αυτή των αξιών. Τι ισχύει τελικά, τι έχουμε από τα δύο και σε ποιο βαθμό;

Η αλήθεια, όπως την καταλαβαίνω εγώ, είναι καταρχήν ότι υπάρχουν και τα δύο. Αρχικά όμως ήρθε πρώτη η κρίση των αξιών. Απλά και ξεκάθαρα, οι θεσμοί στους οποίους η ελληνική κοινωνία είχε στηριχθεί για αιώνες διαλύθηκαν σταδιακά και ο Έλληνας απέμεινε γυμνός. Πατρίς, θρησκεία, οικογένεια και παιδεία είναι θεσμοί που μάλλον αρμόζει περισσότερο να περιληφθούν σε βιβλία Ιστορίας παρά να μελετηθούν ως σύγχρονη πραγματικότητα. Το θέμα είναι ότι όλα αυτά δεν τα καταλαβαίναμε ή δεν δίναμε σημασία όσο υπήρχαν (ή νομίζαμε ότι υπήρχαν) λεφτά, μέχρις ότου η οικονομική κρίση μας χτυπήσει την πόρτα. Όταν όμως ο "παράς" εξατμίστηκε σαν σταγόνες νερού στην έρημο Σαχάρα, έγινε ξαφνικά αντιληπτό το πόσο γυμνοί ήμασταν μέσα μας. Και όλα τα προβλήματα ξαφνικά βγήκαν στην επιφάνεια. Αυτοκτονίες η μία μετά την άλλη, υπερπληρότητα των ψυχιατρικών ιδρυμάτων, έξαρση των ναρκωτικών, αδυναμία επικοινωνίας των κοινωνών και απομόνωση είναι τα φαινόμενα που ακολούθησαν, ενώ ακραίες ιδεολογίες και διαμάχες πάνε να εμφιλοχωρήσουν σιγά - σιγά, απειλώντας να μετατρέψουν την Ελλάδα μας και πάλι σε πεδίο μάχης, επανδρωμένο με μη σκεπτόμενα, κατευθυνόμενα και αντιμαχόμενα ζόμπι για ένα αύριο όλο και πιο ζοφερό.

Η ΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΘΕΣΜΩΝ

Ας τα πάρουμε από την αρχή. Μιλήσαμε για τους εξής παραδοσιακούς θεσμούς: πατρίς, θρησκεία, οικογένεια, παιδεία. Πρώτα από όλους χτυπήθηκε η θρησκεία. Οι Νεοέλληνες ήταν από της απελευθερώσεώς τους ακόμα ένας λαός θρήσκος. Ο ορθόδοξος χριστιανισμός αποτελούσε συνδετικό κρίκο του ελληνισμού και πάνω σε αυτόν στηρίζονταν και οι περισσότερες κοινωνικές αξίες. Ιδιαίτερα δε στο κομμάτι του οικογενειακού δικαίου, ο Έλληνας νομοθέτης σεβόταν εξαιρετικά τα χρηστά θρησκευτικά ήθη και νομοθετούσε ανάλογα. Η θρησκεία ήταν παντού: στη σημαία μας, στο Οικογενειακό Δίκαιο, στις εικόνες που κάθε οικογένεια είχε στο σπίτι της, στις εκκλησίες τις Κυριακές και, φυσικά, στα σχολικά βιβλία. Τις τελευταίες δεκαετίες όμως, μεταπολιτευτικά, μας έπιασε ένας αέρας αμφισβήτησης των πάντων. Το αν και από πού αυτός ήταν υποκινούμενος δεν το εξετάζουμε εδώ, διότι η ανάλυσή μας σήμερα είναι κύρια κοινωνική και όχι πολιτική.

Γεγονός είναι ότι το φαινόμενο δεν αποτελεί πρωτοτυπία της χώρας μας. Γενικά οι χώρες του δυτικού κόσμου ακολούθησαν μία κοινή πορεία αμφισβήτησης των θρησκευτικών πιστεύω στα τέλη του περασμένο αιώνα, λίγο - πολύ και αναλόγως και του κάθε δόγματος. Ως αιτίες θα μπορούσαν μάλλον να απαριθμηθούν οι εξής: η παγκοσμιοποίηση και ο καπιταλισμός, η έκρηξη της τεχνολογίας και των ανθρωπίνων επιτευγμάτων, οι τελευταίοι παγκόσμιοι πόλεμοι που είχαν αφορμή οικονομικά και εθνικά, αλλά όχι θρησκευτικά ζητήματα και ο φιλελευθερισμός που ακολούθησε τα χρόνια του πολέμου. Πράγματι, μετά και τους 2 Παγκοσμίους Πολέμους φάνηκε πια ότι οι ανθρώπινες διεκδικήσεις δεν απέρρεαν πλέον από θρησκευτικές διαφορές, ιδίως στον Δυτικό Κόσμο. Αυτό που τώρα μετρούσε ήταν ο οικονομικός και πολιτικός έλεγχος του πλανήτη ολόκληρου. Τον πόλεμο ακολούθησε κατόπιν μία τεχνολογική επανάσταση και συνέβησαν κοσμοϊστορικά γεγονότα όπως το να πατάει ο άνθρωπος στο Φεγγάρι, τα αεροπλάνα να φέρνουν δύο ηπείρους σε απόσταση ωρών, ιατρική θεραπεία πολλών σοβαρών μέχρι τότε νόσων, υπολογιστές και μηχανήματα που μπορούσαν να κάνουν, λίγο - πολύ, όλες τις χειρωνακτικές και πνευματικές εργασίες και, τέλος, το Διαδίκτυο. Αυτό ήταν και το κερασάκι στην τούρτα της παγκοσμιοποίησης. Πλέον δεν υπήρχε κανένας φραγμός στη διάδοση των ιδεών, της διανόησης και της τέχνης (αλλά και του εγκλήματος και του πολιτικού  και κοινωνικού ελέγχου των μαζών). Στον οικονομικό τομέα από την άλλη, εφαρμόστηκε το πιο άγριο και ανεξέλεγκτο σύστημα που επινοήθηκε ποτέ: ο καπιταλισμός. Έκτοτε όποιος έχει το Κεφάλαιο, έχει τα πάντα. Στα πλαίσια της ελεύθερης αγοράς, οι πλούσιοι θα έχουν τον τρόπο να γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι. Και ας ξύνουν οι οικονομολόγοι και οι συνωμοσιολόγοι τα κεφάλια τους να δουν πώς θα αντιμετωπιστεί η κρίση. Όλο και περισσότερα αγαθά συσσωρεύονται σε όλο και λιγότερους. Και τα κράτη ωχριούν πλέον μπροστά στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Το θέμα είναι όμως ότι ένα κράτος, με τις όποιες αδυναμίες του, θα είχε κάποιες δεσμεύσεις έναντι των πολιτών του για την προάσπιση κάποιων θεμελιωδών δικαιωμάτων τους. Και κυρίως, ένα όνομα. Αν το ποτήρι ξεχείλιζε, ο κόσμος θα ήξερε κατά ποίου να επαναστατήσει για να ανατρέψει. Τώρα πλέον έχουμε από πάνω μας έναν ιδιώτη, ο οποίος αποβλέπει μόνο στο συμφέρον του και δρα πιο παρασκηνιακά και ύπουλα.

Μέσα σε όλη αυτή λοιπόν τη νέα τάξη πραγμάτων, τι ρόλο παίζει η θρησκεία; Μάλλον αυτόν του θεατή. Ποιος έχει πλέον ανάγκη μια ανώτερη δύναμη όταν ο άνθρωπος έχει καταφέρει πλέον, ουσιαστικά τα πάντα; Γιατί να δεσμευόμαστε πλέον από παρωχημένες αντιλήψεις και φραγμούς; Πλέον, το δώρο της συγκρότησης μιας οικογένειας δεν αποτελεί μονοπώλιο της Εκκλησίας με τον γάμο, την τεκνοποιία και τα αντίστοιχα μυστήρια. Η προβατίνα Ντόλυ σήμανε την επιτυχία του άθλου της κλωνοποίησης. Ο άνθρωπος ελέγχει πλέον και το "θαύμα" της γεννήσεως! Το μόνο που απέμεινε για να έρθει η χαριστική βολή στο θρησκευτικό κατεστημένο ήταν και ο νομικός παροπλισμός αυτού. Με την θεσμοθέτηση του πολιτικού γάμου, της πολιτικής βάπτισης, της άρσης των θρησκευτικών διακρίσεων σε όλους τους τομείς και την σταδιακή χειραφέτηση του Δικαίου από την θρησκευτική πηγή (βλ. κατάργηση της μοιχείας στον Ποινικό Κώδικα), οι άνθρωποι του κλήρου μοιάζουν πλέον με κάτι οπισθοδρομικές καρικατούρες ντυμένες στα μαύρα, στα μάτια ενός πολίτη. Σε πολλές χώρες δε και οδυνηρά προσφάτως και στην δική μας, τα δύο φύλα ξεχνούν αυτά που ήξεραν και πλέον οι ομοφυλόφιλοι θεωρούνται εξίσου φυσιολογικός πληθυσμός, ίσως και πιο προοδευτικός, από τους υπόλοιπους, με ίδια και περισσότερα ακόμα δικαιώματα, στη δημιουργία οικογένειας και παντού. Δεν θα απαντήσω ακόμα στο ερώτημα αν η θέση ταφόπλακας στη θρησκεία έγινε για καλό ή όχι, απλώς παραθέτουμε σε πρώτη φάση τα γεγονότα.

Την παρακμή της θρησκείας ακολούθησε δίχως χρονοτριβή και η οικογένεια. Με την πρακτική των διαζευγμένων και εν διαστάσει ζευγαριών να γίνεται όλο και πιο συχνή, με εργαζόμενα ανδρόγυνα να αφήνουν την ανατροφή των παιδιών σε baby-sitters και την τηλεόραση να αντικαθιστά το παιχνίδι με την οικογένεια ως μέσο ψυχαγωγίας, οι Έλληνες και γενικά οι πολίτες της Δύσης έχασαν πραγματικά και αυτόν τον συνδετικό κρίκο.

Η παιδεία, θεμέλιος λίθος κάθε κοινωνίας που σέβεται τον εαυτό της, βιώνει και αυτή τις θλιβερότερες στιγμές της στην Ελλάδα του σήμερα. Συνδεδεμένη όπως και σε όλες τις δυτικές χώρες καθαρά πλέον με την αγορά εργασίας, αποσκοπεί πια στην μαζική δημιουργία -ή, καλύτερα, παραγωγή- ελεγχόμενων, ασυναίσθητων ρομπότ για να επανδρώσουν τις βιομηχανίες του κεφαλαίου. Καθηγητές εξαντλημένοι, παραμελημένοι ή και ακατάλληλοι, τριτοβάθμια εκπαίδευση χωρίς αντίκρισμα και άνθηση της ιδιωτικής παιδείας συνθέτουν ένα περιβάλλον που εύχομαι να μπορέσουμε κάποια στιγμή να το διαβάζουμε περιγραφόμενο σε βιβλία της Ιστορίας με δάκρυα στα μάτια. Περαιτέρω δε, στην χώρα μας, έλαβε χώρα και ένα εξαιρετικά παράδοξο φαινόμενο: αυτό της... πανεπιστημοσύνης. Από τη μια μέρα στην άλλη, όλοι οι Έλληνες γονείς και μαθητές αποφάσισαν ξαφνικά ότι πληρούν τις προϋποθέσεις να γίνουν επιστήμονες. Παρατώντας τα χωράφια στους αλλοδαπούς και τα γίδια στο μαντρί τους, τα ελληνόπουλα βούλωσαν τους εγκεφαλικούς τους νευρώνες με φροντιστήρια και κατέκλυσαν τα πανεπιστήμια κάθε τομέα, ζώντας το "όνειρο της φοιτητικής ζωής", συναγωνιζόμενα μεταξύ τους σε ρεμπελιά και κραιπάλη και λιμνάζοντας πολλές φορές στα "στέκια της γνώσης", καταλαμβάνοντας θέσεις που ίσως να έμεναν κενές για διεκδίκηση από πιο άξιους, για να αποφοιτήσουν (όχι πάντα) μετά από μία αιωνιότητα και να αντικρίσουν την ανεργία και τη σκληρή πραγματικότητα της αγοράς εργασίας. Για το παραπάνω φαινόμενο πολύ αμφιβάλλω αν φταίει το Κεφάλαιο (ή το κεφάλι)...

Η δε πατρίδα, τέλος, είναι ίσως η πιο πονεμένη ιστορία από όλες. Από πού να αρχίσει και πού να καταλήξει κανείς στην μελέτη της μεταπολιτευτικής Ελλάδας; Από την βύθιση, όλο και πιο βαθιά, της χώρας στον εξωτερικό οικονομικό και πολιτικό έλεγχο και το ξεπούλημα της εθνικής κυριαρχίας; Από ένα πολιτικό στερέωμα βουτηγμένο εξ ολοκλήρου στα σκάνδαλα και το βούρκο; Από την απαξίωση των ιδεολογιών που υπηρετούν πλέον αποκλειστικά το κεφάλαιο και, όσον αφορά επιπλέον τη χώρα μας, τα ξένα συμφέροντα; Όχι, το βρήκα από πού θα ξεκινήσω. Από την σήψη της ίδιας της έννοιας του -Ελληνικού, αλλά και γενικότερα- Έθνους. Ζούμε την εποχή όπου ένα ανέκδοτο υπό μορφή κράτους κατασκευάστηκε δίπλα μας και αυτοαποκαλείται "Μακεδονία". Διαπράττοντας την υπέρτατη ιεροσυλία να καπηλεύεται έναν από τους πιο σπουδαίους αρχαίους πολιτισμούς, υπό το πρόσχημα της δήθεν γεωγραφικής ταύτισης, το κρατίδιο αυτό βρίσκει την αναγνώριση του συνόλου σχεδόν του πλανήτη, αλλά και τον εναγκαλισμό από εξέχοντα μέλη του πολιτικού μας χώρου που έχουν φτάσει σε σημείο να δηλώσουν ότι "ας το αποκαλούμε Μακεδονία, αφού όλος ο κόσμος έτσι το λέει". Ζούμε επίσης την εποχή της αθρόας μετακίνησης πληθυσμών, στα πρότυπα του (ας πούμε τα πράματα με το όνομά τους:) ανεθνικού κράτους των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Όπως εκεί δεν μπορείς να ξεχωρίσεις το άσπρο από το μαύρο, όπως εκεί όλοι αποκαλούνται Αμερικάνοι ανεξαρτήτως εθνοτικής προελεύσεως, έτσι πάει να γίνει και η Ευρώπη και φυσικά και η χώρα μας. Η κουλτούρα δε που καλλιεργείται είναι αυτή των "ανοιχτών συνόρων" και της αμφισβήτησης της εθνικής ταυτότητας. Ακούγονται μεγαλόστομα πια θεωρίες για έλλειψη συγγένειας των Ελλήνων με τους προγόνους τους, για ανυπαρξία γενοκτονίας των Ποντίων, για αλληλεγγύη σε πρόσφυγες παντός προέλευσης και συνεκμετάλλευση των εθνικών μας πόρων με... τους γείτονες Τούρκους. Αφού κάνω μια παύση για να κουνήσω βίαια το κεφάλι μου δεξιά - αριστερά και να το χτυπήσω 2-3 φορές στον τοίχο, ας συνεχίσω να γράφω: όλα τα παραπάνω δε θα ήταν απαραίτητα κακά, αν πληρούνταν οι ανάλογες ιστορικές συγκυρίες. Αν δε ζούσαμε στον πλανήτη Γη του σήμερα, αλλά σε έναν κόσμο όπου όλοι οι άνθρωποι πιασμένοι χέρι - χέρι θα χόρευαν γαϊτανάκι γύρω από τον Ισημερινό, θα μπορούσαμε να συζητούμε για μια Νέα Τάξη Πραγμάτων, χωρίς έθνη και σύνορα. Η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική, δεν θα επεκταθούμε όμως γεωπολιτικά (και στο πόσο ευνοεί αυτή το γνωστό μας πλέον Κεφάλαιο), αλλά θα επιστρέψουμε στην ανάλυση των κοινωνικών παραμέτρων.

ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ

Στο διά ταύτα, στην Ελλάδα του σήμερα έχουμε ξεχάσει όλους τους συνδετικούς μας κρίκους και απομείναμε χάσκοντες ολόγυρα. Ο λόγος που αυτό δεν είχε γίνει αισθητό τις προηγούμενες δεκαετίες είναι αυτή η πλασματική ευημερία που πουλούσε τα προηγούμενα χρόνια (το Κεφάλαιο). Και μάλιστα την πούλησε με ακριβό τίμημα, ώστε πια να μην υπάρχει δυνατότητα αποπληρωμής και να ατενίζουμε το μέλλον με την αισιοδοξία του αλεξιπτωτιστή που αντιλαμβάνεται ότι έχει χαλάσει το κουμπί του. Πριν αρχίσει η οικονομική αφαίμαξη, η έλλειψη αξιών δεν ήταν ορατό πρόβλημα, διότι ο καθένας έβρισκε τη διέξοδό του: άλλος στους καφέδες και τα ποτά, άλλος στον αγοραίο έρωτα, άλλος στον τζόγο και παράλλος στα ναρκωτικά. Τώρα που οι πηγές των εσόδων στέρεψαν και το πέπλο έπεσε, φάνηκε τι κοινό έχει μείνει να μας ενώνει τους Έλληνες: ο φραπές και το σουβλάκι! Ειλικρινά, με τον καθένα μας πλέον να έχει συνηθίσει να βλέπει τα πράγματα από τον μικρόκοσμό του και την δική του οπτική γωνία και, αναμφισβήτητα, με την έλλειψη προτύπων και πνευματικών καθοδηγητών, αυτό που μας έχει μείνει είναι να κοιτάει ο καθένας την προσωπική του ικανοποίηση, το συμφέρον και τις απολαύσεις του. Μην απορείτε λοιπόν που, ό,τι και αν γίνεται σε αυτή τη χώρα δε φέρνει την επανάσταση, ή μάλλον δεν ανοίγει ούτε καν μύτη. Δεν μας ψεκάζουν, λέω προς όσους δίνουν αυτή την απάντηση. Απλά μας ελέγχουν με καταναλωτισμό, καπιταλισμό και αχαλίνωτης ακολασίας πρότυπα. Υπό αυτή την έννοια, ναι, ψεκαζόμαστε με δηλητηριώδη ερεθίσματα (από το Κεφάλαιο). Τώρα όμως που τα λεφτά για να πάρουμε τη δόση μας από καταναλωτικά αγαθά τείνουν να στερέψουν και, το χειρότερο, η αισιοδοξία έχει δώσει τη θέση της στην πιο άγριας μορφής κατάθλιψη, τώρα φαίνονται οι επιπτώσεις. Στα μάτια μου, έχοντας ταξιδέψει και αλλού, η Ελλάδα του 2015 είναι μια κόλαση. Οι μισοί έχουν μείνει άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι (ή υπεραπασχολούμενοι και υπομισθούμενοι) και είναι στα πρόθυρα ψυχολογικών προβλημάτων από την αβεβαιότητα και την αδυναμία δημιουργίας οικογένειας και οι άλλοι μισοί είναι κολλημένοι στην τηλεόραση, επίσης στα πρόθυρα ψυχικών διαταραχών καθώς βλέπουν την αυξανόμενη δυστυχία να καλλιεργείται γύρω τους και τα πράγματα να τείνουν διαρκώς προς το χειρότερο.

Και μέσα σε αυτό το περιβάλλον, δε θα μπορούσε να λείψει ο διχασμός. Όταν δεν ξέρουμε πλέον από πού να πιαστούμε πνευματικά, κάθε λογής ιδεολογία ενσφηνώνεται εύκολα στα ξερά μας κεφάλια. Δεξιά ή αριστερή, φιλελεύθερη ή δικτατορική, φτάνει για να μας "φιτιλιάσει". Διαφωνούμε μεταξύ μας σε όλα: στο πώς θέλουμε το Κράτος, στο πώς θέλουμε ο ένας τον άλλον, στο πώς πρέπει να είναι τα πρότυπά μας και οι αξίες μας, στο τι στάση πρέπει να τηρηθεί για το προσφυγικό, για την οικονομία, για το σύμφωνο συμβίωσης... Απλά έχουμε χαθεί. Και όποιος δεν το παραδέχεται, τον συμβουλεύω να χώσει πιο βαθιά το κεφάλι του στην άμμο.

Ο "ΟΡΘΟΣ ΔΡΟΜΟΣ"

Η τιτλοφόρηση του κεφαλαίου (και όχι Κεφαλαίου με κεφαλαίο) αυτού είναι απλά μια εύθυμη αναφορά στο ομώνυμο κόμμα της γείτονος χώρας. Ορθός δρόμος δεν υπάρχει σε απόλυτη μορφή. Υπάρχει όμως ο κατάλληλος δρόμος για την κάθε περίπτωση. Στην Ελλάδα λοιπόν του σήμερα, τι κάναμε λάθος και τι θα μπορούσαμε να κάνουμε σωστά; Ας τα πάρουμε με τη σειρά.

Μιλήσαμε αρχικά για τη θρησκεία. Είμαι ο τελευταίος που θα πει ότι έχουμε ανάγκη την θρησκεία και ειδικά τη συγκεκριμένη που είχαμε τα τελευταία 2000 χρόνια. Αν το καλοσκεφτείτε, δεν είναι και άπειρα. Άλλα 1000 τουλάχιστον χρόνια είχαμε κάποια άλλη πιο πριν και για μερικές χιλιάδες χρόνια ακόμα που πιθανόν να έπονται θα μπορούσαμε και πάλι να αλλάξουμε. Τέλος πάντων, νομίζω ότι προσβάλλουμε το ανθρώπινο είδος αν εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι έχει ανάγκη τις θρησκείες με τη μορφή που υπάρχουν σήμερα. Και το λέω έτσι, διότι όλες οι θρησκείες θα μπορούσαν ίσως να διασωθούν, ως φιλοσοφίες. Και εδώ ακριβώς βρίσκεται η απάντηση: στην φιλοσοφία.

Το πόσο η θρησκεία έχει κρατήσει πίσω την ανθρωπότητα το έχω αναλύσει και σε προηγούμενο άρθρο. Όταν η Ευρώπη σταμάτησε να καίει μάγισσες και άνοιξε τα μάτια της στην Επιστήμη και στον Διαφωτισμό, το ξέρουμε πόσο μπροστά πήγε. Και ξέρουμε επίσης το πού βρίσκονται τα κράτη που διέπονται ακόμα από Θεοκρατία και θρησκευτικό φανατισμό. Πάντως, Δύση και Ανατολή, προχωρημένοι τεχνολογικά ή όχι, έχουμε μεσάνυχτα από Φιλοσοφία. Τα κράτη μας σχεδιάζουν καιροσκοπικά και εσωστρεφώς, αλληλεπιδρώντας καπιταλιστικά σαν τα ζώα, προσπαθώντας να επιβληθούμε ο ένας στον άλλον. Ο λόγος που η ανθρωπότητα είναι ακόμα στον λάθος δρόμο, είναι διότι δεν έχει δώσει τη σκυτάλη της πνευματικής καθοδήγησης στους αληθινούς πνευματικούς ηγέτες: τους Φιλοσόφους. Αυτό που ο πρόγονός μας Πλάτωνας είχε διατυπώσει στην Πολιτεία του έχει μείνει γραμμένο μόνο στα βιβλία (και δεν ξέρω και πόσα αντίτυπα πούλησε ο άνθρωπος, αλλά τότε δεν τους ενδιέφερε τόσο το Κεφάλαιο).

Η Φιλοσοφία όμως παραμένει όπλο χωρίς σφαίρες αν δεν υπάρχουν κάποιες σταθερές στην εκάστοτε κοινωνία. Χωρίς παιδεία, φερ' ειπείν, τα μυαλά και οι ψυχές των ανθρώπων δε θα μπορέσουν να ικανοποιήσουν ποτέ την δίψα τους για Αλήθεια, όπως τους αξίζει. Και η Οικογένεια, σε μία βιώσιμη μορφή της, είναι αναντικατάστατη όπως το νερό για τα ψάρια. Ναι, μην κοιτιέστε, διαζευγμένοι και παραφυσίτες, στρωθείτε και δώστε έμφαση σε κάποιες αξίες εκ των ουκ άνευ. Μπορεί η σύγχρονη Ελλάδα της μεταπολίτευσης να μας απογοήτευσε όλους, αλλά δεν είναι απαραίτητο ότι θα 'ναι πάντα έτσι. Ανοίξτε τα μάτια και αναζητήστε τα πρότυπα και τις αξίες που πρέπει να ακολουθήσετε.

Η Ελλάς μπορεί να διέρχεται από μια μακρά περίοδο παρακμής, αλλά ίσως και να μην είναι αργά για την αναγέννησή της. Έχει τα όπλα και το υπόβαθρο για να φωτιστεί και να βρει όχι μόνο τον εαυτό της, αλλά να αποτελέσει και πάλι υπόδειγμα και κοιτίδα πολιτισμού για όλο τον πλανήτη. Δε νομίζω ότι μας άξιζε τέτοιος εξευτελισμός όπως αυτός που ζούμε σήμερα. Δεν νομίζω ότι μας άξιζε, στη χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία, να οδηγείται το πολίτευμά μας σε παρακμή από το Κεφάλαιο. Αλλά αυτό είναι άλλο κεφάλαιο...

Και η Ψυχή μας στο Διάβολο για Θέσεις Εργασίας

   Ο Έλληνας (συγνώμη για την γενίκευση, δεν το συνηθίζω) κατά κανόνα θέλει να ακούει κάποιες συγκεκριμένες φράσεις από τα λατρεμένα του ΜΜΕ, προκειμένου να εφησυχάζει και να βυθίζεται βαθύτερα στον καναπέ του. Παραθέτω μερικές από αυτές: "ανάπτυξη", "αναδιάρθρωση", "θέσεις εργασίας", "αύξηση μισθών" κτλ. Έχει φτάσει μάλιστα ο ακροατής των ειδήσεων σε τέτοιο στάδιο εθισμού, ώστε όταν τις ακούει νιώθει αυτόματα ένα τσίμπημα χαράς, χωρίς να σκέφτεται πως για να υλοποιηθούν κάποια από τα παραπάνω υπάρχουν συνέπειες.
   Συγκεκριμένα θα αναφερθώ στις θέσεις εργασίας. Διότι ο Ελληναράς της παλιάς κοπής, που συνηθίζει να λέει συχνά "στον καιρό μου υπήρχαν δουλειές", "χτυπούσες πόρτες κι έβρισκες" και όλα αυτά που πιθανότατα όντως ίσχυαν, ταΐζεται και σήμερα, στην Ελλάδα της κρίσης, με το ίδιο παραμύθι: πως όπου υπάρχουν θέσεις εργασίας είναι ο παράδεισος. Κοινώς, σε δουλειά να βρισκόμαστε.
   Ας μην παραξενευόμαστε που οι 5μηνες συμβάσεις ήρθαν για να μείνουν. Που από παροδικό μέτρο έγιναν μόνιμη απάντηση στην ανεργία. Είναι ένας εύκολος τρόπος για να μειωθεί στατιστικά το ποσοστό ανεργίας (αποτελέσματα δε θέλατε;), μια εναλλακτική λύση (ή εκβιασμός;) για τον απελπισμένο από την χρόνια ανεργία που θα δουλέψει κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες και τα εργατικά δικαιώματα ας πάνε στα τάρταρα. Οι 5μηνοι συμβασιούχοι φυσικά είναι αναλώσιμοι αλλά αναλώσιμοι γίνονται έτσι και οι μόνιμα εργαζόμενοι, οι οποίοι πλέον μπορούν να αντικατασταθούν από άλλους, πιο πρόθυμους να δουλέψουν με μειωμένο ωράριο και μισθό και χωρίς εγγύηση μόνιμης εργασίας. Οπότε ας μη γελιόμαστε: οι θέσεις εργασίας δεν είναι αυτοσκοπός. Είναι μια πρόταση που χρειάζεται κατάλληλο σχεδιασμό και ευαισθησία προς τον εργαζόμενο.
   Επίσης, οι θέσεις εργασίας, ως επιχείρημα, ξεφυτρώνουν παντού. Όπως λέμε "πόσα εγκλήματα έχουν γίνει στο όνομα του Θεού;" έτσι αναρωτιέμαι τώρα κι εγώ: πόσα εγκλήματα έχουν γίνει στο όνομα των θέσεων εργασίας;
   Συγκεκριμένα είχα μια συζήτηση με μια φίλη, όπου αφορμώμενοι από το επεισόδιο στις Σκουριές Χαλκιδικής, λογομαχούσαμε για το κατά πόσο τα μεταλλεία χρυσού θα έπρεπε να λειτουργούν με αυτές τις συνθήκες. Αφού τόνισα τα δίκαια αιτήματα των οικολόγων, οι οποίοι αναφέρουν τεράστιας κλίμακας κι ανεπανόρθωτες καταστροφές  στο περιβάλλον γύρω από τα μέρη εξόρυξης, η φίλη μου αντέτεινε: "Ναι όμως έτσι ανοίγουν θέσεις εργασίας. Ο κόσμος έχει δουλειά και οι οικολόγοι δεν το βλέπουν αυτό!". Μισό λεπτό. Δηλαδή προκειμένου να ανοίξουν θέσεις εργασίας μπορούμε να θυσιάσουμε το περιβάλλον; Μπορούμε να επιτρέψουμε τις απεριόριστες οικολογικές καταστροφές απλά και μόνο για να δουλεύει ο κόσμος; Τι λογική είναι αυτή;
   Για όσους ακόμα αμφιταλαντεύονται στο ποιο είναι πιο σημαντικό, το περιβάλλον ή η εξόρυξη χρυσού, απλά αναφέρω την κολοσσιαίου μεγέθους οικολογική καταστροφή στις 6 Νοεμβρίου στη Βραζιλία μετά το δυστύχημα στην εταιρεία μεταλλευμάτων "Samarco". Περίπου 60 εκατομμύρια κυβικά τοξικά απόβλητα χύθηκαν μετά από κατάρρευση φράγματος που τα συγκρατούσε. Ψάξτε το σας παρακαλώ. Δεν χωράει ο ανθρώπινος νους για τη μόλυνση μιλάμε. Μπορεί οποιαδήποτε υπόσχεση θέσεων εργασίας να καλύψει τέτοια ζημιά;
   Έπειτα, υπάρχει το ελληνικότατο ζήτημα της ΔΕΗ. Τα ηλεκτροπαραγωγικά εργοστάσια που επεξεργάζονται λιγνίτη και μολύνουν την δυτική Μακεδονία. Οι περισσότεροι άνθρωποι (και μάλιστα οι κάτοικοι της περιοχής!) είναι υπέρ της καύσεως λιγνίτη, ενώ προκαλεί καρκίνο και μειώνει εξαιρετικά το προσδόκιμο ζωής. Είναι στ' αλήθεια τόσο σημαντικό να υπάρχουν θέσεις εργασίας; Δεχόμαστε δηλαδή τον καρκίνο προκειμένου να έχουμε δουλειά;
   Προσπαθώντας να αιτιολογήσουν αυτόν τον παραλογισμό πολλοί θα πουν: "Έτσι όμως αχάριστε οικολόγε έχεις ρεύμα. Αλλιώς δε θα είχες!". Η απάντησή μου είναι η εξής: αν επαναπαυτούμε στην εύκολη λύση της επεξεργασίας λιγνίτη και την διαιωνίσουμε, δε θα ψάξουμε ΠΟΤΕ για μια εναλλακτική, λιγότερο ζημιογόνα λύση. Ενώ αν εκμεταλλευτούμε την ηλιακή και αιολική ενέργεια, μπορούν σταδιακά να δημιουργούνται αιολικά πάρκα και εκτάσεις φωτοβολταϊκών και σιγά-σιγά (δεν εννοώ από τη μια μέρα στην άλλη) να κλείσουν τα εργοστάσια λιγνίτη.
   Άλλο ένα παράδειγμα εθελοτυφλίας, τα σφαγεία. Σε μια ερώτηση που μου έγινε σχετικά με την κατανάλωση κρέατος, απάντησα: "Μα φυσικά μπορεί ο άνθρωπος να ζήσει χωρίς κρέας, τα σφαγεία θα μπορούσαν κάλλιστα να κλείσουν". Η οργισμένη απάντηση του συνομιλητή μου ήταν η εξής: "Και οι θέσεις εργασίας; Τόσοι άνθρωποι δουλεύουν στα εργοστάσια επεξεργασίας κρέατος και στα σφαγεία!".
   Δηλαδή εφόσον έχουν καλυφθεί (ή παραβλεφθεί) οι υπόλοιπες αμφιβολίες σχετικά με την κρεατοφαγία, ασχολούμαστε με το ζήτημα των θέσεων εργασίας. Οπότε μας ζητείται να επιτραπεί ο φόνος ζώων (ο οποίος δεν είναι αναγκαίος αλλά από επιλογή μας), προκειμένου να υπάρχουν θέσεις εργασίας, μισθοί και συντάξεις;
   Ας συνοψίσω: για να έχουμε νέες θέσεις εργασίας ξεχνάμε τα εργατικά δικαιώματα, πετάμε την οικολογία και το περιβάλλον στα σκουπίδια, επιτρέπουμε τον φόνο ζώων και δεχόμαστε να μολυνόμαστε καθημερινά με καρκίνο. Όλα αυτά για να υπάρχουν ανοιχτές θέσεις εργασίας (χωρίς να συζητάμε για συνθήκες εργασίας). Μάλιστα.
   Ε λοιπόν προτείνω κάτι καινούριο: να πουλήσουμε και την ψυχή μας στο διάβολο για θέσεις εργασίας! Δεν έμεινε και κάτι άλλο, τα υπόλοιπα τα κάναμε. Ας επαναφέρουμε και τη θανατική
ποινή για να ανοίξουν θέσεις εργασίας για δήμιους. Και μετά μπορούμε να πεθάνουμε ευτυχισμένοι, μιας και αφήσαμε παρακαταθήκη στα παιδιά μας θέσεις εργασίας!
   Ας επαναφέρω όμως την κυριολεξία στο άρθρο. Γνωρίζω πολύ καλά πως το πρόβλημα της ανεργίας είναι τεράστιο. Καταλαβαίνω πως με το κλείσιμο των εργοστασίων ηλεκτρισμού, παραγωγής χρυσού και επεξεργασίας κρέατος θα υπάρξουν ακόμα περισσότερες ελλείψεις. Όμως οι εναλλακτικές λύσεις φέρνουν και θέσεις εργασίας. Δηλαδή για να χτιστούν τα αιολικά πάρκα και οι εκτάσεις με φωτοβολταϊκά χρειάζεται εργατικό δυναμικό: αρχιτέκτονες, μηχανικοί, ηλεκτρολόγοι, φυσικοί και φυσικά απλοί εργάτες για την κατασκευή και την συντήρηση των έργων. Για την εναλλακτική, χορτοφαγική διατροφή θα πρέπει να προσληφθούν γεωργοί, γεωπόνοι, γεωλόγοι και βιολόγοι.
   Ξέρω πως το έλλειμμα θέσεων εργασίας ίσως να μην καλύπτεται πλήρως. Δεν μπορώ να δώσω σήμερα λύση, τουλάχιστον όχι άμεση. Απλά θα πω πως αν επαναπαυτούμε στην εύκολη λύση δε θα προχωρήσουμε ποτέ στις αυριανές δύσκολες μα αναγκαίες λύσεις, οι οποίες θα βρεθούν μόνο αν αποφασίσουμε να κάνουμε μια στροφή στον τρόπο σκέψης μας και αν σκεφτούμε μακροπρόθεσμα, όχι βραχυπρόθεσμα. Κι αυτή η αλλαγή μπορεί να χτιστεί καθημερινά από τον καθένα μας. Αρκεί να σταματήσουμε να στρουθοκαμηλίζουμε, επαναπαυόμενοι στην άγνοιά μας.

"Σ' τα έλεγα εγώ!"

   "Σ' τα έλεγα εγώ". Η κλασική ρήση του δικαστή της ζωής. Το μόνιμο ρητό αυτού που "τον πνίγει το δίκιο". Αυτή η τάση να εξωτερικεύσουμε την ανάγκη μας να έχουμε δίκιο και να το τρίψουμε στο πρόσωπο όλων. Διότι τι να το κάνεις το δίκιο αν μόνο εσύ το ξέρεις...
   Οι άνθρωποι, σε μια συντριπτική πλειοψηφία, είμαστε ισχυρογνώμονες. Οι λίγοι που εξαιρούνται είναι όσοι δεν έχουν αρκετή αυτοπεποίθηση και πίστη στην άποψή τους, οι πολύ φιλειρηνικοί και κάποιοι άπιαστοι γκουρού της αταραξίας. Οι υπόλοιποι όχι μόνο πιστεύουμε πως έχουμε δίκιο (αν όχι πάντα, τουλάχιστον σχεδόν πάντα!) αλλά οφείλουμε να μαλώσουμε γι' αυτό. Να χαλαστούμε γι' αυτό. Να νιώσουμε οι Λυσίες του 21ου αιώνα από την τόση επιχειρηματολογία γι' αυτό!
   Μετά από αυτό το λογύδριο της αυτο-και-ετεροκριτικής, οφείλω να παραδεχτώ κάτι ακόμα. Οι αντιδικίες δεν είναι φαινόμενο της εποχής μας. Διότι οι άνθρωποι μόνιμα διαφωνούσαν. Από τότε που μάλωναν για το ποια σπηλιά είναι πιο ζεστή και ασφαλής μέχρι σήμερα για το αν αξίζει να πετάξεις το i-phone 6 για να πάρεις το i-phone 7 (spoiler alert! OXI, ΔΕΝ αξίζει). Οι διαφορές της σημερινής εποχής είναι δύο: πρώτον, έχουμε αρκετά καλύτερη μόρφωση και ο αναλφαβητισμός έχει πέσει ποσοστιαία, οπότε η γνώση μας δίνει αυτοπεποίθηση και θάρρος στη γνώμη μας και δεύτερον, υπάρχουν τόσα πολλά μέσα και τρόποι να μιλήσει κανείς άμεσα, έμμεσα και μαζικά που μπορούμε να διαφωνούμε από οποιοδήποτε μέρος με οποιονδήποτε άλλον!
   Αν επρόκειτο να περιγράψω μια τυπική αντιπαράθεση μεταξύ πολλών, θα το έκανα κάπως έτσι: μια παρέα συναντιέται, ένα θέμα ανοίγει δειλά-δειλά, η αντίθετη άποψη ακούγεται ήσυχα και ειρηνικά, η υπόλοιπη παρέα νιώθει την ανάγκη να πάρει το μέρος της μιας ή της άλλης πλευράς και καταλήγει ένας λεκτικός πόλεμος, ευγενικός η μη. Τα αποτελέσματα μπορεί να είναι αρκετά: να πεισθεί όντως η μία πλευρά πως έχει λάθος και να το παραδεχτεί, να μην πειστεί αλλά να σταματήσει την αντιπαράθεση, να μην πειστεί κανείς και να κορυφωθεί το θέμα, με αποτέλεσμα να ανεβεί ο εγωισμός και η ισχυρογνωμοσύνη στα ύψη και να οξυνθούν τα πνεύματα ή τέλος να ασχολείται το παρεάκι με ένα άλυτο θέμα και να μην το έχει συνειδητοποιήσει...
   Αυτή είναι η πρώτη πράξη του προβλήματος. Η δεύτερη έχει ως εξής: η παρέα διαλύεται και ο καθένας παίρνει το δρόμο του. Και τότε, όταν ο καθένας σκέφτεται τα τεκταινόμενα μόνος του έρχονται οι τύψεις και οι ενοχές, τα επιχειρήματα της αντίθετης πλευράς που μοιάζουν πιο λογικά και η άποψη του ίδιου, η οποία μοιάζει ίσως ετοιμόρροπη. Αυτή η πράξη μπορεί να κρατήσει λεπτά, ώρες ή και μέρες ακόμα. Το ζήτημα είναι πως πρόκειται για μια σοβαρή, σχεδόν ιερή πράξη: μια πράξη αυτοκριτικής, όπου σκεφτόμαστε τις δυο απόψεις, κρίνουμε και κατακρίνουμε και αποφασίζουμε. Αυτή η πράξη πιστεύω πως μας εξελίσσει, μας κάνει καλύτερους και σοφότερους.
   Σε κάθε περίπτωση, ανεξαρτήτως αποτελέσματος έρχεται και η τρίτη πράξη: η πράξη στην οποία συναντάμε την άλλη πλευρά (είτε πρόκειται για ένα είτε για πολλά άτομα) και, μετά από τόσες λογομαχίες, εγωισμούς και πείσματα, μετά από τόση σκέψη και περισυλλογή, πρέπει να παραδεχτούμε πως έχουμε άδικο. Είναι μια πράξη που θέλει δύναμη ψυχής. Και η αγωνία μας τρώει: πώς θα αντιδράσει ο άλλος;
   Αν ο άλλος είναι ένας σωστός και μετρημένος άνθρωπος θα καταλάβει την εσωτερική πάλη μας και θα δεχτεί τη νίκη του σιωπηλά. Θα νιώσει το κλίμα που γλυκαίνει και την επερχόμενη ειρήνη, η οποία συχνά φέρνει ένα χρονικό διάστημα υπέρμετρης ευγένειας, συμφωνίας και ευτυχίας. Το πρόβλημα έρχεται όταν ο άλλος δεν συμπεριφέρεται έτσι. Όταν είναι ένας τύπος τόσο εγωκεντρικός που τσαλαπατάει τα συναισθήματα και την προσπάθειά μας και, τη στιγμή που του δίνουμε δίκιο, προσπαθεί να αποσπάσει κι άλλα: τόνωση εγωισμού, ταπείνωση του άλλου, αχρείαστες συγγνώμες, ανούσιες απολογίες κτλ. Και η πρώτη φράση που θα του έρθει να πει είναι: "Σ' τα έλεγα Εγώ". Το εγώ πάντα με κεφαλαίο.
   Κατά τη γνώμη μου αυτή η φράση θα έπρεπε να τιμωρείται με επταετή φυλάκιση. Δείχνει άνθρωπο κακότροπο, κακομαθημένο και μικρόψυχο. Καταστρέφει σχέσεις και είναι πλήρως, εντελώς και ανεπανόρθωτα αντιπαιδαγωγική. Δεν βοηθάει κανέναν. Δηλαδή όταν ο άλλος παραδέχεται πως έχεις δίκιο κι εσύ τον ταπεινώνεις, ουσιαστικά τον αποτρέπεις από το να το παραδεχτεί ξανά, διότι νιώθει άσχημα που το παραδέχτηκε. Στην επόμενη παρόμοια σκηνή ΔΕΝ θα το παραδεχτεί! Θα σκυλιάσει να κερδίσει τη λογομαχία και, ακόμα κι αν δεν μπορέσει, θα το κρατήσει μέσα του επειδή έχει χάσει την εμπιστοσύνη του στον άλλον. Επίσης γεννιέται ένας εγωισμός μέσα του, ο οποίος είναι απρόσκλητος. Και με ποιο αντάλλαγμα; Μια στιγμιαία τόνωση του εγωισμού, επειδή (ω θεοί!) είχες δίκιο.
   Ασχέτως αυτού, σε λογομαχίες θα μπλεκόμαστε για μια ζωή. Διότι ο μόνος που δεν μπλέκεται ποτέ σε λογομαχία είναι αυτός που δε μιλάει και δε συμμετέχει σε τίποτα. Για μια ζωή θα πρέπει να αντιπαρατίθεσαι, να χάνεις κάποιες φορές και να μην έχεις πάντα δίκιο. Αυτό ισχύει για μένα, για σένα και για όλους. Οπότε με το "σ' τα έλεγα εγώ" τιμωρούμε κάποιον για το έγκλημα ότι δεν είχε δίκιο, ενώ συμβαίνει και σ' εμάς καθημερινά. Σκάβουμε έναν λάκκο και πέφτουμε μέσα.
   Συμπερασματικά, ένα έχω να πω: όταν κάποιος σου δίνει δίκιο (ειδικά μετά από μεγάλη λογομαχία), δείξε μεγαλόψυχος και δέξου το! Μόνο κέρδος θα έχεις. Βραχυπρόθεσμα θα κερδίσεις αβίαστα την εμπιστοσύνη και την ευγνωμοσύνη του άλλου. Μακροπρόθεσμα θα έχεις καλύτερες, πιο ουσιώδεις και πιο ειρηνικές συζητήσεις στο μέλλον, με άτομα που σε σέβονται και χαίρονται τη συζήτηση μαζί σου. Το μόνο που πρέπει να κάνεις είναι να συγκρατηθείς για 3 καταραμένα δευτερόλεπτα αντί να βροντοφωνάξεις πως είσαι ο δικαιότερος δικαιότατος δίκαιος δικαστής του κόσμου, που γεννήθηκε με αποστολή να έχει πάντα δίκιο. Είναι τόσο δύσκολο;

   

Απόλυτοι Άνθρωποι

   Ζούμε σε έναν κόσμο σχετικό. Έναν κόσμο δηλαδή όπου σχεδόν τα πάντα μπορούν να συσχετιστούν με κάτι άλλο προκειμένου να γίνουν κατανοητά. Έναν κόσμο που μια απόλυτη έννοια πολύ συχνά σφάλλει και δημιουργεί τις λάθος εντυπώσεις. Κι όμως υπάρχουν τόσοι πολλοί που επιμένουν να χρησιμοποιούν το απόλυτο στην ομιλία τους. Κάποιες φορές από οργή ή ανυπομονησία αλλά και γενικότερα ως συνήθεια. Λέξεις τέτοιου τύπου είναι: πάντα, όλοι, κανένας, ποτέ, παντού κτλ.
   Γενικά οι άνθρωποι προσπαθούμε να εσωκλείουμε όλες τις περιπτώσεις στο λόγο μας. Κάποιοι όμως το παρακάνουν. Οι απόλυτες εκφράσεις που συνηθίζουν να χρησιμοποιούν δημιουργούν ασταθείς, παράλογες προτάσεις και ασαφή νοήματα. Δηλαδή προσπαθώντας να εκφραστούν βάζουν μεγάλα σύνολα σε ένα σακί, π.χ.: "όλοι οι Έλληνες...", "όλοι οι εκπαιδευτικοί...", "κανένας δεν..." κτλ. Οι εκφράσεις που τους χαρακτηρίζουν είναι του τύπου "όλοι είναι αλήτες/ανίκανοι", "πάντα/παντού έτσι γίνεται" κτλ. Φυσικά σχεδόν πάντα παρεξηγούνται και μετά εξηγούν εκ νέου: "δεν εννοούσα αυτό", "άλλο κατάλαβες" κτλ. Είναι οι πρώτοι που θα βγάλουν αυθαίρετα συμπεράσματα, οι πρώτοι που θα βάλουν ταμπέλες σε όλους τους άλλους και οι πρώτοι που θα απορρίψουν οποιαδήποτε ριζοσπαστική, επαναστατική, εναλλακτική ιδέα.
   Ο συνδυασμός απόλυτος άνθρωπος-συντηρητικός άνθρωπος δεν εμφανίζεται τυχαία. Αυτά τα δύο είναι αλληλένδετα. Διότι ο άνθρωπος που έχει μάθει από μικρός να είναι αρνητικός στον νεωτερισμό κι έχει κλειστούς ορίζοντες είναι κι αυτός που θα προσπαθήσει να βάλει όρια στον κόσμο και να τον θέσει μέσα σε στενά όρια, αντί να τον εξερευνήσει σε βάθος. Συνήθως απεχθάνεται την ποικιλία, την διαφορετική άποψη και την αντίθετη γνώμη. Συνεπώς, τέτοιοι άνθρωποι έχουν ανατραφεί σαν μεγάλοι και βαρείς βράχοι, η "επεξεργασία" των οποίων είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Η συμβίωση με τέτοιους ανθρώπους είναι αρκετά κουραστική και δύσκολη.
    Δυστυχώς όταν αυτή η νοοτροπία γίνεται κτήμα κάποιου για πολλά χρόνια η αλλαγή είναι συχνά μη αναστρέψιμη. Ο άνθρωπος που δεν έχει μάθει να "βάζει νερό στο κρασί του", να διακρίνει τις λεπτομέρειες και τις λεπτές αποχρώσεις, να υπολογίζει τα μικρά μα όχι ασήμαντα, μοιάζει να ζει σε έναν κόσμο ασπρόμαυρο. Έτσι όπως βλέπει τα πράγματα μόνο στα δυο τους άκρα, άσπρο ή μαύρο, διαφέρει εκ διαμέτρου από το υπόλοιπο σύνολο που μπορεί να διακρίνει και τα υπόλοιπα χρώματα...
   Βέβαια αυτή η σκέψη δεν προϋποθέτει πως αυτός ο άνθρωπος "δεν είναι φυσιολογικός" σε έναν κόσμο "φυσιολογικών" ανθρώπων. Αν κάναμε αυτόν τον διαχωρισμό τότε θα πέφταμε στην ίδια παγίδα: να ταμπελοποιήσουμε και να γίνουμε οι ίδιοι απόλυτοι. Αντίθετα, ακόμα και ανάμεσα στους οξυδερκείς ανθρώπους υπάρχουν αυτοί που ξεχωρίζουν μία απόχρωση, εκείνοι που ξεχωρίζουν 3 ή 5 κτλ. Δεν είμαστε όλοι ίδιοι, ειδικά όσον αφορά την αντίληψη.
   Οι συνέπειες ενός απόλυτου τρόπου ζωής είναι αρκετά αρνητικές. Ως συνομιλητής, ο απόλυτος άνθρωπος δεν ακούει αλλά μιλάει, διακόπτει, "πετάγεται", ανεβάζει τον τόνο της φωνής του, θυμώνει, δεν βάζει επιχειρήματα κτλ. Επίσης δεν πείθει και δεν πείθεται. Η λύση όμως στο πρόβλημα αρχίζει από τη γλώσσα και περνάει στον εγκέφαλο σταδιακά. Αρκεί να συνηθίσει την χρήση πιο "σχετικών" λέξεων, πιο ήπιων και πιο μετριοπαθών:
Αντί για το πάντα: πολλές φορές, συνήθως
Αντί για το όλοι: οι περισσότεροι, οι πιο πολλοί, αρκετοί, μια μεγάλη πλειοψηφία
Αντί για το πάντα: εδώ και πολύ καιρό, για πολλά χρόνια, από την αρχαιότητα
Αντί για το παντού: σε πολλά μέρη
Επίσης η χρήση λέξεων όπως: ίσως, μπορεί, συνήθως, συχνά, σπάνια, λίγοι, πολλοί, σχεδόν, μάλλον.
   Αν αυτή η προσπάθεια γίνει συνειδητά και ο άνθρωπος προσπαθήσει να μετριάζει τα λόγια του, ίσως μετά από καιρό αυτή η φαινομενικά μη αναστρέψιμη κατάσταση αρχίσει να αλλάζει κι ο απόλυτος άνθρωπος αρχίσει να δέχεται το ξένο, το διαφορετικό, το εναλλακτικό, το αντίθετο. Κι αυτή είναι σχεδόν σίγουρα μια αλλαγή προς το καλύτερο...

Ο Φαύλος Κύκλος των Εθισμών

   Ο εθισμός είναι μια ουσία που λαμβάνουμε ή μια πράξη που κάνουμε συνέχεια, σε βαθμό που χάνεται ο έλεγχος και πλέον την καταναλώνουμε/εκτελούμε χωρίς να ξέρουμε αν το θέλουμε ή αν πλέον έχουμε γίνει υποχείριά της. Κι επειδή τα όρια αυτών των δύο είναι ρευστά και καθόλου ευδιάκριτα, κατρακυλάμε εύκολα από το "θέλω να..." στο "δεν μπορώ χωρίς...". Στο τέλος δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, όπου η εθιστική χρήση/ενέργεια γίνεται όλο και πιο επιτακτική και η αντίσταση σε αυτήν, καθώς και οι ελπίδες απεξάρτησης, μειώνονται δραματικά...
   Βέβαια η ιδέα του εθισμού σε κάτι είναι αρκετά περίπλοκη και δύσκολα χωράει στον κοινό νου. Θυμάμαι τώρα την τόσο ωραία απεικόνιση (ίσως την ωραιότερη σκηνοθετικά) που έχει γίνει για τον εθισμό. Αναφέρομαι φυσικά στον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών: υπάρχει ο εθισμός σε ένα αντικείμενο, το Ένα Δαχτυλίδι, το οποίο είναι φτιαγμένο με σκοτεινή, πανίσχυρη μαγεία και κανείς (σχεδόν) δεν μπορεί να του αντισταθεί. Ακόμα κι αυτοί που το καταφέρνουν, το κάνουν με μεγάλη δυσκολία, αυτοσυγκράτηση και πόνο. Βέβαια παρουσιάζεται σαφώς και το οξύμωρο της υπόθεσης:  ενώ η φαινομενική ευτυχία του κατόχου του Δαχτυλιδιού είναι η μακροζωία, ουσιαστικά η ζωή του καταστρέφεται από αυτό και ο κάτοχος ζει με το άγχος και την μιζέρια να κατατρώει την μοναχική ύπαρξή του. Οπότε η ιδέα της μακρόχρονης, ευτυχισμένης ζωής διαλύεται και μένει μια ανούσια, απελπιστική διαιώνιση της δυστυχίας, κάτι που η σκηνοθεσία δείχνει με μεγάλη σαφήνεια...
   Πιστεύω πως οι άνθρωποι μαγευόμαστε από την ιδέα του Δαχτυλιδιού, διότι είναι ένα σύμβολο: συμβολίζει οτιδήποτε είναι παράγοντας εθισμού και η αδυναμία των πρωταγωνιστών προς αυτό είναι ιδιαίτερα οικεία, επειδή την ζούμε και οι ίδιοι σε καθημερινή βάση. Ταυτιζόμαστε εύκολα με τις αδυναμίες των πρωταγωνιστών. Αν αφήσουμε όμως την πλοκή και την σκηνοθεσία στην άκρη, η πικρή αλήθεια είναι η εξής: ο εθισμός όντως βασίζεται στην ανθρώπινη αδυναμία αλλά ο εθιστικός παράγοντας ούτε μαγικός είναι ούτε ευδιάκριτος ούτε ένας και μοναδικός. Μπορεί να είναι οτιδήποτε, οπότε δυστυχώς δεν μπορούμε εύκολα να προετοιμαστούμε ούτε να εντοπίσουμε την πηγή του πριν να είναι αργά. Έπειτα, αν το Δαχτυλίδι παρομοιάζεται επαρκώς με την πραγματικότητα, σε αυτό πιθανώς να βοηθάει το σχήμα του: ο κύκλος, όπως ο φαύλος κύκλος του εθισμού, είναι ένα σχήμα τέλειο, υπεράνω της ανθρώπινης κατανόησης και η απόδραση από αυτόν σχεδόν αδύνατη.
   Ας επιστρέψουμε τώρα στην αρχική ιδέα: οι παράγοντες εθισμού είναι απλά, καθημερινά αντικείμενα ή πράξεις. Οι πρώτοι εύκολοι στόχοι ανάλυσης είναι ο καφές και το τσιγάρο, που συνήθως συνδυάζονται κιόλας. Καθώς έχω περάσει και από τους δύο, έχω αναπτύξει μια ιδέα στο πώς μπορούμε να απαγκιστρωθούμε από αυτούς. Πρώτα απ' όλα, αποφεύγουμε τις σκέψεις του τύπου: "πω πω, δηλαδή δεν θα ξανακαπνίσω ποτέ στη ζωή μου;" ή "ούτε μια φορά, ούτε για λίγο να μην αφεθώ; αδύνατο!". Τέτοιες σκέψεις μας αποξενώνουν από την ιδέα της απεξάρτησης και την κάνουν να μοιάζει βουνό, ακριβώς επειδή την συνδυάζουμε με την ιδέα του μέλλοντος χρόνου, ο οποίος μοιάζει πολύς, ατελείωτος και αόριστος. Οπότε επειδή μας τρομάζει η ιδέα του αόριστου χρόνου, αυτός ο τρόμος τρέφεται από την απελπισία που προκαλεί η στέρηση. Κι αυτό οδηγεί σε αδυναμία, που με τη σειρά της οδηγεί πίσω στην ουσία. Πάλι φαύλος κύκλος. Τζίφος.
   Αντίθετα, κάνουμε την λεγόμενη step by step απεξάρτηση (αυτό έκανα εγώ). Βάζουμε ως στόχο να στερηθούμε την ουσία για μια μέρα, ή για μια ώρα αν η μέρα φαίνεται πολύ. Αυτόματα έχουμε στοχεύσει σε κάτι μικρό και εύκολο, οπότε μας κατακλύζει η ελπίδα της επιτυχίας, αντί για την απελπισία. Συνεπώς, μπορούμε με καθαρότερο μυαλό να αποκωδικοποιήσουμε τι ακριβώς μας εθίζει. Προσωπικά, ανακάλυψα γύρω στους 25 συνειρμούς που με οδηγούσαν στο τσιγάρο: πριν πιω καφέ, μετά το φαγητό, με το που ανοίγω τον υπολογιστή, το κάθισμα στην καρέκλα, το άνοιγμα της τηλεόρασης κτλ. Συνειρμοί που δημιουργούσαν ένα είδος ηλεκτρικής δόνησης στον εγκέφαλο, ο οποίος επέτασσε ένα τσιγάρο. Οπότε έδειχνα αυτοσυγκράτηση για τα 10 περίπου δευτερόλεπτα του συνειρμού και μετά ηρεμούσα. Ως δια μαγείας, δεν ήθελα τσιγάρο μέχρι τον επόμενο συνειρμό. Τελικά συνειδητοποίησα ότι η υπομονή που έπρεπε να κάνω ήταν υπομονή λίγων δευτερολέπτων πολλές φορές την ημέρα! Βοήθησε εξάλλου η ιδέα πως τα πράγματα μέρα με τη μέρα θα γίνονταν καλύτερα. Άρα ο τρόπος απεξάρτησης στηριζόταν σε δύο συναισθήματα: υπομονή και αισιοδοξία!
   Έπειτα, ένας καλός τρόπος συνειδητοποίησης είναι να ψάξουμε πώς ακριβώς μας βλάπτει η ουσία: παραδείγματος χάρη, το τσιγάρο βλάπτει με τόσο πολλούς τρόπους, ώστε η απεξάρτηση δημιουργεί ένα αίσθημα ευφορίας μετά από την πρώτη βασανιστική και βγαλμένη από την κόλαση εβδομάδα απεξάρτησης. Ένα αίσθημα ελπίδας. Ο καφές από την άλλη, όπως και το τσάι, έχει τις λεγόμενες τανίνες, ουσίες που εμποδίζουν την απορρόφηση βιταμινών από τον οργανισμό: όταν συνειδητοποιήσουμε πόσο ένοχος είναι για αυτό και για την ενοχλητική υπερένταση και αϋπνία, αυτό μπορεί να μας δώσει μια ώθηση για να τον σταματήσουμε.
   Τέλος, αφού είμαστε ακόμα στα χωράφια της ψυχολογίας, ας αναφέρω πως η καθυπόταξη σε μια εθιστική ουσία επηρεάζει άσχημα τους αδύναμους χαρακτήρες, οι οποίοι ενδόμυχα νιώθουν πως τιμωρούνται δικαίως για κάτι, το οποίο δεν έχουν καν σκεφτεί τι είναι. Αυτή η τιμωρία μέσω του εθισμού δρα ηρεμιστικά, μιας και, με έναν περίεργο τρόπο, αντί να δημιουργεί πιο πολλές ενοχές, μας ηρεμεί γιατί νιώθουμε πως "εκτίσαμε την ποινή μας" με το κακό που κάναμε στον εαυτό μας και πλέον είμαστε ελεύθεροι για λίγο από τις ενοχές. Μια υποσυνείδητη, παράλογη σκέψη που ταιριάζει γάντι στο ταραγμένο μυαλό ενός εθισμένου ανθρώπου.
    Ας επιστρέψω όμως στο μοτίβο του φαύλου κύκλου όσον αφορά τον εθισμό. Αν ανατρέξει κανείς στις Ωδές του Ορατίου, στη δεύτερη ωδή του δευτέρου βιβλίου υπάρχει μια πολύ δυνατή εικόνα: η περιγραφή της υδροπικυίας, μιας ασθένειας που λέγεται πως προκαλεί αφόρητη δίψα. Το νερό όμως που καταναλώνεται αντί να ξεδιψάει τον υδροπικό, αντίθετα πρήζει τα εσωτερικά του όργανα και του δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερο αίσθημα δίψας. Κι έτσι ο φαύλος κύκλος της νόσου αυτής έγκειται στην ανάγκη για νερό και στην βλαβερή δράση του. Η απελπιστική ανάγκη του οργανισμού για αυτό που τον βλάπτει και η αυτοτιμωρία έρχονται αλλεπάλληλα και εναλλάσσονται σαν ένα σύμπλεγμα δηλητηριωδών φιδιών...
   Όπως ανέφερα παραπάνω όμως, ο εθισμός δεν έχει να κάνει μόνο με συγκεκριμένες ουσίες αλλά και με πράξεις ή ενέργειες. Τις προάλλες διάβασα μια ιδιαίτερα εντυπωσιακή λίστα με παγκόσμια (οικολογικής κυρίως φύσεως) προβλήματα, τα οποία δεν προβάλλονται αρκετά ή αποσιωπούνται από τα ΜΜΕ. Για παράδειγμα, η μείωση του πλήθους των μελισσών και οι συνέπειες αυτής, η υπεραλίευση, η αύξηση της οξύτητας των ωκεανών, τα μεταλλαγμένα τρόφιμα, η ανάγκη μας να αποκόψουμε από την διατροφή μας τα ζωικά παράγωγα, ο ρόλος των φαρμακοβιομηχανιών και του ιατροφαρμακευτικού συστήματος στην υγεία και άλλα πολλά. Από την άλλη αναφέρονταν τα "αγαπημένα" και πολυσυζητημένα θέματα που τα ΜΜΕ προτιμούν να δείχνουν: κοσμικά θέματα, μεμονωμένα εγκλήματα, οικονομικά προβλήματα, ασθένειες ταμπού όπως ο καρκίνος ή ο ιός Έμπολα (χωρίς φυσικά να εξηγούν περαιτέρω, απλή αναφορά συμπτωμάτων και επικινδυνότητας) και άλλα τραγικά, δραματικά φαινόμενα.
   Αφού λοιπόν καλοσκέφτηκα το γιατί, κατέληξα στα εξής: πρώτον, τα ΜΜΕ σερβίρουν εύκολη και μασημένη τροφή για τον κοσμάκη, που είναι αδαής και το αποδεικνύει περίτρανα. Δεύτερον, ο κοσμάκης είναι εθισμένος στις τραγικές, δραματικές αφηγήσεις φριχτών εγκλημάτων καθώς και στη δυστυχία ανθρώπων για τους οποίους δυστυχώς δε γίνεται τίποτα. Αντίθετα, αδιαφορεί και σχεδόν πλήττει με ειδήσεις οικολογικής φύσεως, οι οποίες του φαίνονται ασήμαντες (μιας και βλέπει το δέντρο κι όχι το δάσος), ανούσιες και κατώτερες. Φυσικά η κυριότερη αιτία που νιώθει ενοχλημένος από τέτοιου είδους ειδήσεις ο λαός είναι επειδή τον προτρέπουν να γίνει καλύτερος. Του ζητάνε μικρά και καθημερινά πράγματα, μια προσπάθεια συνεχή: να μην πετάει σκουπίδια κάτω, να ανακυκλώνει κτλ., ενώ οι άνθρωποι δεν το θέλουν αυτό. Θέλουν να ακούνε τρομερές ειδήσεις και να επιβεβαιώνεται με σαφήνεια από τα ΜΜΕ πως δεν μπορούν να κάνουν τίποτα. Οπότε ταϊζόμαστε με απελπισία και ένα αίσθημα ανημπορίας και παράλληλα καθησυχαζόμαστε από την σκέψη πως είμαστε ανίκανοι, άρα και χωρίς ευθύνη για όσα συμβαίνουν γύρω μας. Οπότε ζούμε χωρίς ενοχές, και καθόμαστε ακόμα πιο βαθιά στην πολυθρόνα μας, απολαμβάνοντας τον ύπνο του δικαίου (;).
    Ας παραθέσω στη συνέχεια μια ιστορία που άκουσα πριν λίγες μέρες. Ήταν λέει ένας φτωχός ψαράς στην Ινδία, ο οποίος ζούσε την οικογένειά του ψαρεύοντας, μαζεύοντας ζαρζαβατικά από τη φύση κτλ. Λιτά κι απέριττα. Παρόλα αυτά ήταν ευτυχισμένος. Δεν είχε άγχος, βιασύνες, ευθύνες. Συναντήθηκε τυχαία με έναν Αμερικανό επιχειρηματία, ο οποίος παραθέριζε και τον είδε να ψαρεύει. Εκείνος του είπε: "Σε βλέπω πόσο καλός επαγγελματίας είσαι κι αναρωτιέμαι: γιατί δεν παίρνεις κι άλλα ψαροκάικα, να έχεις στη δούλεψή σου πολλούς εργάτες, να αβγατίσεις την περιουσία σου και να γίνεις ο μεγαλύτερος ψαράς της περιοχής; Κι όταν θα τα έχεις κερδίσει όλα αυτά, μετά από πολλά χρόνια θα βγεις στη σύνταξη και θα ηρεμήσεις, απολαμβάνοντας τις βόλτες, την οικογένεια και την απλή ζωή". Κι ο ψαράς του απάντησε: "Μα ήδη έχω τα αγαθά που προανέφερες! Γιατί να κάνω ολόκληρο τον κύκλο για να ξαναφτάσω σε αυτά που έχω ήδη;" Ο επιχειρηματίας αποστομώθηκε κι έφυγε δίχως να πει λέξη.
   Η ιστορία αυτή με κάνει να χαμογελάω. Μου θυμίζει πόσο εμείς οι πολίτες του δυτικού κόσμου έχουμε ταυτίσει την ιδέα της ευτυχίας με τα υλικά αγαθά, την οικονομική ευμάρεια (που ποτέ δεν προσδιορίζεται, είναι εσκεμμένα αόριστο ποσό) και την επέκταση της μπίζνας και του πλούτου. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά με μεγάλη άνεση αναβάλλουμε για μετά την ευτυχία, λέγοντας πως θα την συναντήσουμε κάπου στο μέλλον...
   Αυτή η παράλογη νοοτροπία είναι βέβαια ο τρόπος λειτουργίας του καπιταλισμού, ο οποίος έχει σχεδιαστεί πολύ προσεκτικά κι έχει γαλουχήσει πολλές γενιές. Είναι ένας φαύλος κύκλος όπου το κυνήγι της ευτυχίας μοιάζει με κυνήγι Χίμαιρας και ο στόχος είναι πάντα τόσο μακριά όσο ήταν πάντα. Πλούσιοι άνθρωποι, μεγάλοι επιχειρηματίες, στυλοβάτες της κοινωνίας που τους σέβονται όλοι δεν είναι τίποτα παραπάνω από εξαρτημένοι από το χρήμα: εξαρτημένοι σε τέτοιο βαθμό, ώστε η σωτηρία να μοιάζει αδύνατη! Έχουν όση περιουσία χρειάζονται για να ζήσουν τα εγγόνια και τα δισέγγονά τους δίχως να τους λείψει τίποτα αλλά παρόλα αυτά ξοδεύουν 18 από τις 24 ώρες τους στο γραφείο, με άγχος, τηλεφωνήματα, επαγγελματικά γεύματα, ενώ αδυνατούν να απολαύσουν μια όμορφη κι απλή στιγμή, διότι βιάζονται και ψάχνονται... Το σαράκι του χρήματος, ο εθισμός που είναι πιο κρυφός και πιο ύπουλος από οποιονδήποτε άλλον φωλιάζει εύκολα στις καρδιές μας.
   Κλείνοντας, θα ήθελα να αναφέρω πως θεωρώ αδύνατον να ζει κάποιος χωρίς εθισμούς. Αυτό θα σήμαινε το να ζει χωρίς να έχει συνήθειες, κάτι που θα προϋπέθετε να μην έχει καθημερινότητα. Πρακτικά αδύνατο, καταπώς το σκέφτομαι. Η βέλτιστη αντιμετώπιση των εθισμών κατά τη γνώμη μου είναι να τους κατανοούμε, να τους αποδεχόμαστε και να προσπαθούμε να τους έχουμε υπό έλεγχο. Το αντίθετο μου μοιάζει σαν μια προσπάθεια να ζούμε χωρίς να αναπνέουμε (δεν είναι και η αναπνοή μια εξάρτηση, ίσως η μεγαλύτερη;) Η κωμικοτραγικότητα αυτής της προσπάθειας μου θυμίζει την προσπάθεια του Βόλντεμορτ, του κακού μάγου στα βιβλία Χάρι Πότερ, ο οποίος ήθελε να γίνει αθάνατος αλλά παράλληλα χωρίς να εξαρτάται από καμία ουσία. Άλλο ένα κυνήγι Χίμαιρας...
 
 
                               

ΔΩΡΕΑΝ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΛΑΟ

ΔΩΡΕΑΝ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΛΑΟ, ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑ  15/11/2015 !!!

(του Κ. Παπαδάκη)

   Και επί τη ευκαιρία του παγκόσμιου θρήνου για το Παρίσι και την Ευρώπη, ας θυμηθούμε στα γρήγορα λίγα πράγματα για την Ευρώπη:

Ευρωπαίοι, πρότυπα Διαφωτισμού και πολιτισμού για εμάς που ακολουθούμε πολιτισμικά. Επιπλέον, για τη χώρα μας,τα τελευταία χρόνια, πρότυπο στο πώς να ασκούμε οικονομία, διοίκηση και ανθρωπισμό. Ή μήπως... όχι ακριβώς;

   Ποιοι ήταν άραγε αυτοί που γενοκτόνησαν τόσους λαούς; Μην ήταν οι Iσπανοί και οι Πορτογάλοι, που εξολόθρευσαν ολόκληρη την κεντρική και τη Νότια Αμερική; Αν ταξιδέψει κανείς στο Περού ή στο Μεξικό, θα δει πράγματα ανήκουστα, σημάδια πολιτισμών ανεξερεύνητων, μνημεία και μυστήρια που αφήνουν τον επισκέπτη με το στόμα ανοικτό. Τι κρίμα που δεν έζησε ούτε ένας για να μας τα εξηγήσει... Δεν πειράζει, έπρεπε να θυσιαστούν, στο βωμό του εκπολιτισμού. Έπρεπε οι ναοί τους να γκρεμιστούν, για να χτιστούν με περίσσειο θράσος καθολικές εκκλησίες και καθεδρικοί από πάνω. Έπρεπε όλοι να ξεχάσουν τις γλώσσες, τα ήθη και την καταγωγή τους για να εντρυφήσουν στα διδάγματα της πιο φιλεύσπλαχνης θρησκείας. Εδώ γελάτε ελεύθερα.

   Μην ήταν οι Άγγλοι και οι Γάλλοι που γενοκτόνησαν και όλη τη Βόρεια Αμερική; τους μόνους ιθαγενείς και νομίμως κατοικούντες στα εδάφη αυτά Ινδιάνους; Μην ήταν όλοι αυτοί που πούλησαν τη μισή Αφρική σαν σκλάβους, όσους δηλαδή δεν "ψόφησαν" στο δρόμο, και έβαλαν την υπόλοιπη να σκάβει για διαμάντια υπό τις διαταγές τους; Α ναι, διαμάντια, μεταλλεύματα και πολύτιμους λίθους. Ήταν απαραίτητα για να κοσμήσουν τις χλιδάτες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και να αποφέρουν έσοδα για τους επισκέπτες που θα συνέρρεαν και θα πλήρωναν εισιτήριο για να θαυμάσουν την παριζιάνικη αύρα και τα Μουσεία του Λούβρου και του Λονδίνου με τα αποστάγματα του ευρωπαϊκού πολιτισμού (δηλαδή, ως επί το πλείστον, κλεμμένα και μεταφερμένα από Ελλάδα, Αίγυπτο και άλλους, γνήσιους πολιτισμούς).

   Μην ήταν οι Γερμανοί που ξεκίνησαν όχι έναν, αλλά δύο παγκοσμίους πολέμους, τους πιο αιματηρούς στην ιστορία της ανθρωπότητας, μαζί με Ιταλούς ή/και Αυστροούγγρους; Mην είναι αυτοί που πάνε να ξεκινήσουν και τρίτο οσονούπω, με τις αφαιμακτικές τους πολιτικές σε βάρος οικονομικά ασθενέστερων λαών;

   Αυτοί, κυρίες και κύριοι, είναι οι Ευρωπαίοι. Βάρβαροι ανέκαθεν, άπληστοι, αιμοσταγείς και φιλάργυροι. Βλέποντας όλο τον πλανήτη σαν αποικία τους, με μόνη αρρύθμιστη λεπτομέρεια την μοιρασιά των εδαφών μεταξύ τους, δε δίσταζαν να λεηλατούν, να εγκαθιδρύουν αποικιοκρατικά καθεστώτα και να σπέρνουν φιλοπόλεμες ιδεολογίες με σκοπό να εφαρμόζουν το "διαίρει και βασίλευε" και να ελέγχουν οικονομικά και πολιτικά τον κόσμο ολόκληρο.

Ας έρθουμε και στα δικά μας. Διότι είναι αφελής όποιος νομίζει ότι η Ελλαδίτσα μας έχει υπάρξει στο απυρόβλητο αυτών των αμοβόρων όρνεων. Ποιοι είπαμε ότι μας ελευθέρωσαν; Άγγλοι, Γάλλοι και Ρώσοι, έτσι; Στην ναυμαχία του Ναυαρίνου το 1827. Και γιατί; Α ναι, ήταν φιλέλληνες. Οι Ευρωπαίοι, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Μέτερνιχ και την Ιερή Συμμαχία τους, που καταδίκαζαν κάθε επαναστατικές βλέψεις. Εδώ γελάνε.

   Ο "μεγάλος ασθενής", δηλαδή η Οθωμανική Αυτοκρατορία, βρισκόταν στην παρακμή της τότε. Εθνικές διεκδικήσεις από λαούς των μετέπειτα βαλκανικών κρατών ξεπρόβαλλαν δειλά - δειλά και, με τη διάλυση μιας Αυτοκρατορίας, ήταν αναμενόμενο να αλλάξουν οι συσχετισμοί δυνάμεων. Τι ήταν λοιπόν το καλύτερο να γίνει για τη Δύση; Μα φυσικά να "ποντάρουν" στα κράτη που θα δημιουργηθούν. Να "χαρίσουν" στην Ελλάδα την απελευθέρωση που αργά ή γρήγορα θα κέρδιζε, με αντάλλαγμα να την τυλίξουν οικονομικά και πολιτικά με δεσμά που την κρατούν έως σήμερα. Τα δάνεια που πήραμε τότε μαζικά, για πλοία που μας υποσχέθηκαν, πλην όμως ποτέ δεν έφτασαν, τα πληρώνουμε ακόμη. Και αν εξοφλήθηκαν, αυτό έγινε σε βάρος άλλων οικονομικών υποχρεώσεων, που ακόμα μένουν ανεξόφλητες και συνεχώς διογκώνονται με τοκογλυφικές μεθόδους. Και για ηγέτες; Δεν μας άφησαν με άδεια χέρια... Αφού δολοφόνησαν όποιον πατριώτη βρήκαν (βλ. Καποδίστρια), οι Βαυαροί τους στρογγυλοκάθισαν στη χώρα μας και κάθονται ως και σήμερα. Τι, όχι; Δηλαδή όλες αυτές οι δυναστείες με τα γνωστά επώνυμα που μας έχουν κυβερνήσει, υπηρετούσαν τα ελληνικά συμφέροντα; Οποία έκπληξις... Ας τολμήσουμε να ρίξουμε μια ματιά στις οικονομικές πολιτικές που μας οδήγησαν, τη μία μέρα στα χρηματιστήρια με παχυλούς μισθούς, την άλλη στην Ε.Ο.Κ., την παράλλη στα μνημόνια. Βλέπουμε λίγο πιο ξεκάθαρα τώρα;

   Αυτή ήταν η συνεισφορά των Ευρωπαίων στην πατρίδα μας. Μας έκαναν Κράτος με βαρύ τίμημα. Έπαιξαν διπλωματικά παιχνίδια στην πλάτη μας άπειρες φορές. μας παράτησαν να σφαγιαστούμε στα βάθη της Ασίας το '22, εκεί όπου οι ίδιοι μας είχαν δώσει το θάρρος να πάμε, ως νικητές στο πλευρό τους, για να εκμεταλλευτούν κατοπιν τους ελληνοτουρκικούς εθνικισμούς και να εφαρμόσουν ξανά το "διαίρει και βασίλευε". Διότι μία Ελλάδα δυνατή ποτέ δεν την ήθελαν.

   Όχι πολύ μακριά, στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, μια χώρα "κορόϊδο" θυσιάστηκε και πάλι στο πλευρό των Συμμάχων. Ηρωική αντίσταση, ένδοξες νίκες απέναντι σε πάνοπλους αντιπάλους που ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία, προσκυνούσαν, Κατοχή, σφαγές και οικονομικός όλεθρος συνθέτουν την ιστορία της Ελλάδας κατά τη διάρκεια του Β΄Π.Π. και το αντάλλαγμα; Μα φυσικά, ένας εμφύλιος πόλεμος, που οι ίδιοι οι Σύμμαχοι υποκίνησαν, παρασύροντας και τις δύο πλευρές, διπλωματικά, να τραβήξουν στα άκρα και δίνοντας πολεμοφόδια σε αμφότερους, για να μεγιστοποιήσουν τον φόρο αίματος. Διότι, η Ελλάς, αν στεκόταν στα πόδια της ως νικήτρια και κοίταζε τους συμμάχους της στα μάτια, θα έπρεπε να διεκδικήσει άπειρες αποζημιώσεις. Αλλά, για άλλη μια φορά, το ηθικό χρέος απέναντι στον λαό που για πολλοστή φορά έγραψε Ιστορία ήρθε δεύτερο μπρος στα οικονομικά συμφέροντα της Δύσης και η Ελλάδα αιματοκύλισε ξανά.

   Έκτοτε, δεν μπόρεσε ποτέ να ανορθωθεί πραγματικά ή να αποκτήσει την ανεξαρτησία της. Οι Γερμανο-ευρωπαιο-πράκτορες παρέμειναν εγκαθιδρυμένοι για τα καλά, εξουσιάζοντάς μας με τον τίτλο "δανειστές". Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Γερμανία, όλοι τους βύθισαν ξανά αυτή τη χώρα σε κρίση χρέους, ενός χρέους πλασματικού, φτιαχτού, το οποίο είναι μηδαμινό σε σχέση με χρέη άλλων χωρών, πολύ ισχυρότερων, όπως οι Η.Π.Α. Δεν παρέλειψαν, βέβαια, να υπενθυμίσουν στις ελληνικές κυβερνήσεις ποια είναι η θέση τους και ποιοι τους έχουν διορίσει. Με το περίφημο stickάκι με τη Λίστα Λανγκάρντ, το οποίο περιέργως... χάθηκε. "Μα", θα πει ο αφελής, "η Λανγκάρντ δεν είχε να στείλει άλλο αντίγραφο"; Φυσικά και είχε. Αλλά δεν ήταν ο σκοπός της να τιμωρηθούν οι ένοχοι. Προφανώς -αλλά λίγοι το αντιλήφθηκαν-, ήθελε να υπενθυμίσει στους εθνοπατέρες της τότε κυβέρνησης πόσο καλά τους έχει δεμένους χειροπόδαρα με σκάνδαλα, πόσο λίγη εξουσία έχουν. Έκτοτε, οι συγκυβερνήσεις συνέχισαν απρόσκοπτα το έργο τους να πηγαίνουν ταξιδάκια στην Ευρώπη, να υπογράφουν μνημονιακά μέτρα που επέφεραν αλματώδη ανάπτυξη της τάξης του... -300% πιθανόν, το ΑΕΠ συρρικνώθηκε, η ύφεση  γιγαντώθηκε, μερικές χιλιάδες Έλληνες αυτοκτόνησαν και οι πολιτικοί μας γύρισαν με χαμόγελο να μας πουν ότι έκαναν το καλύτερο δυνατόν στο θέμα της διαπραγμάτευσης.

   Θα πει κανείς, γιατί άραγε; Γιατί οι Ευρωπαίοι, που στο κάτω - κάτω είναι Δυτικοί σαν κι εμάς, να μισούν τόσο την Ελλάδα; Εδώ όμως δε χρειάζεται να είναι κανείς πολιτικός αναλυτής. Τα πράγματα είναι απλά: διότι έχουμε πλουτοπαραγωγικές πηγές. Οι φιλάργυροι Δυτικοί δε βλέπουν τον παγκόσμιο χάρτη σαν κάτι λιγότερο απλό από μια σκακιέρα. Μόνο που σε αυτή τη σκακιέρα, το τετράγωνο της Ελλάδας έχει χρυσό, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, υδρογονάνθρακες και ό,τι άλλο μπορεί κανείς να φανταστεί. Το ότι κατοικούν κάποιοι άνθρωποι που λέγονται Έλληνες είναι απλά δευτερεύον γεγονός. Ας τους βυθίσουμε σε χρέος, ας τους αποδυναμώσουμε και ας τους κάνουμε να εκχωρήσουν μόνοι τους την εθνική τους κυριαρχία για τριάκοντα αργύρια, προκειμένου να σωθούν.

Στο σημείο αυτό προτείνω να σηκώσουμε λίγο το βλέμμα μας και να δούμε κάπου αλλού. Σε ένα μέρος που απασχολεί πολύ την επικαιρότητά μας. Ναι, μιλώ για τη Συρία. Τη χώρα του Μπασάρ-αλ-Άσαντ, της καθημερινής εκατόμβης και του επίδοξου ισλαμικού κράτους. Τι κοινό παρουσιάζει με όσα προαναφέραμε; Μα φυσικά, πλούτο και γεωστρατηγική σημασία! Εγκυκλοπαιδικά, οι Ρώσοι έχουν ναυτικές βάσεις εκεί, κεφαλαιώδους στρατηγικής σημασίας. Εγκυκλοπαιδικά, εκεί κοντά, στη Μέση Ανατολή, έχει και πετρέλαια. Εξίσου εγκυκλοπαιδικά, Ισραηλινά, Ρωσικά, Αμερικανικά και Κινέζικα συμφέροντα συγκρούονται. Α ναι, και στηρίζεται και η οικονομία της πλειονότητας των μουσουλμανικών κρατών εκεί. Πιστεύει κανείς λοιπόν ότι οι Σύριοι, που στην πλειοψηφία τους είναι καλλιεργημένοι, θα γίνονταν ειδάλλως τόσο εύκολα "manipulated" να σκοτωθούν για θρηκευτικές ιδεολογίες (όχι ότι δεν υπάρχει κι αυτή η μερίδα); Εδώ γελάνε.

   Και τι ήμασταν λοιπόν εμείς για όλους αυτούς, τους Δυτικοευρωπαίους και τις τερατογενέσεις αυτών, τους Αμερικάνους; Κοιτάξτε την αλήθεια κατάματα: μια ακόμα αποικία. Όπως η Ινδία, όπως η Αφρική, όπως και τόσοι άλλοι. Τα υπόλοιπα, περί φιλελληνισμού, για τα φώτα και τον πολιτισμό που τους δώσαμε, ο λαός τα λέει κουραφέξαλα και οι Δυτικοί κοπριές ταύρου.

   Έλα όμως που το παιχνίδι δεν παίζεται έτσι απλά! Οι εποχές που νικούσε όποιος είχε τα δυνατότερα σπαθιά και τις ακριβότερες πανοπλίες έχουν περάσει. Αν οι Ευρωπαίοι νομίζουν ότι επειδή είναι έυρωστοι οικονομικά και ισχυροί πολιτικοστρατιωτικά είναι και παντοδύναμοι, είναι βαθιά νυχτωμένοι. Βλέπετε, πλέον ο πληθυσμός και η πολιτισμική εξάπλωση είναι εξίσου σημαντικά μεγέθη. Και η Ανατολή το έχει καταλάβει πολύ καλά αυτό. Οι μετανάστες που έρχονταν, αρχικά για εργασία, κατόπιν ως μέλη οικογενειών ή ως πρόσφυγες, αποτελούν ωρολογιακή βόμβα. Ας κάνουμε απλά μαθηματικά: σε μια χώρα 10 εκατομμυρίων όπως η Ελλάδα, αν ένας Έλληνας γεννάει κατά μέσο όρο 1,5 παιδιά και αν ένας Ασιάτης γεννά 5 παιδιά, ποια θα είναι η αναλογία του πληθυσμού σε 20 χρόνια από τώρα; Ειδικά σε μια χώρα που το πιο καταρτισμένο εργατικό δυναμικό φεύγει στο εξωτερικό κατά κύματα και οι εναπομείναντες εδώ παλεύουν, για να βρουν μια αξιοπρεπή δουλειά, να ανταγωνιστούν τους μετανάστες που δουλεύουν 12/7 για 400 ευρώ; τα υπόλοιπα τα αφήνω στη φαντασία.

   Συμπληρωματικά όμως, ας μη λησμονούμε την ειδικότερη φύση των μουσουλμάνων μεταναστών. Πρόκειται για ανθρώπους που δεν απέκοψαν και δεν πρόκειται να αποκόψουν τους δεσμούς τους με τις πατρίδες τους, τον πολιτισμό και τη θρησκεία τους. Μιας θρησκείας του "Allahu Akbar", που υπόσχεται φαγητό, κρασί και 10 παρθένες σε όσους θυσιαστούν στη μάχη για να μετατραπεί ο "Κόσμος του πολέμου" [=οι μη μουσουλμανικές χώρες] σε "Οίκο του Ισλάμ". Οργανώσεις όπως οι "Αδελφοί Μουσουλμάνοι" και κινήματα όπως η τουρκική "Εθνική Θέαση" μεριμνούν για την... επιμόρφωση των μεταναστών και την εξυπηρέτηση των θρησκευτικών τους αναγκών. Πληρώνονται αδρά για να χτίζουν εκκλησίες, να διδάσκουν θρησκευτικά μαθήματα, μέχρι και περιοδικά μόδας κυκλοφορούν, με μοντέλα που ποζάρουν καλυμμένες με τη μαντίλα, για να γίνει πιο αρεστή στο μάτι αυτή η εικόνα. Σε χώρες όπως η Γερμανία, τα πράγματα είναι εκτός ελέγχου και, πολύ σύντομα, κόμματα ισλαμικών κοινοτήτων θα καταλάβουν την εξουσία σε τοπικό επίπεδο. Έτσι, με τον πληθυσμό των Ευρωπαίων να μειώνεται μερικά εκατομμύρια και αυτόν τον Ασιατών Μουσουλμάνων να αυξάνεται αντίστοιχα, η Ανατολή, κακώς εχόντων των πραγμάτων, θα έχει κερδίσει έναν "πόλεμο χωρίς πόλεμο¨. Θα βρεθούν ξαφνικά νικητές πληθυσμιακά και τίποτα δε θα τους εμποδίσει από το να επιβάλουν, αρχικά, τη θρησκεία τους και, κατόπιν, την πολιτική εξουσία τους.

   Έτσι, πιο συνολικά τώρα, βλέπουμε το ποιοι πραγματικά είναι οι Ευρωπαίοι. Βάρβαροι, φανατισμένοι με τη θρησκεία στο Μεσαίωνα, καίγοντας μάγισσες και επιστήμονες, οργανώνοντας Σταυροφορίες για τους αδηφάγους βασιλείς τους, ευνοημένοι από τις συγκυρίες που θέλησαν τους Οθωμανούς να κατακτήσουν πρώτα τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και να τους δώσουν χρόνο να οργανωθούν, έκαναν μία και μόνο "μαγκιά": τον Διαφωτισμό. Εκτοξεύοντας το επίπεδο των θεωρητικών και θετικών τους επιστημών, προόδευσαν τεχνολογικά, εξερεύνησαν τον πλανήτη, πλούτισαν με το χρυσό που λεηλάτησαν, ξεπέρασαν τους Ταταρομογγόλους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και εγκαθίδρυσαν τα αποικιοκρατικά καθεστώτα που έως σήμερα γνωρίζουμε. Μόνο που ακόμα και αυτό ήταν βασισμένο στην ελληνική πολιτιστική κληρονομιά. Αυτά που έλεγε ο Μοντεσκιέ για τη διάκριση των εξουσιών τα είχε πει ο Αριστοτέλης, χιλιετίες πριν.

Αλλά οι Ευρωπαίοι δεν ξέφυγαν ποτέ από τη βαρβαρότητα που τους διέκρινε. Ήταν τόσο βλάκες, τόσο αιμοσταγείς και τόσο στενόμυαλοι που, έχοντας όλο τον κόσμο μοιρασμένο, πολέμησαν μεταξύ τους. 2 φορές.

   Οι απώλειές τους ήταν μη αναστρέψιμες και, αν μια οικονομία ξαναφτιάχνεται, δεν ισχύει το ίδιο με τον πληθυσμό. Για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της λειψανδρίας που δημιούργησαν οι Παγκόσμιοι Πόλεμοι, αναγκάστηκαν και έδωσαν υπηκοότητες και έκαναν πολίτες τους, αυτούς που οι ίδιοι είχαν φέρει για σκλάβους, ενώ υποβιβάστηκαν πλέον σε υπερδυνάμεις δεύτερης κατηγορίας, εξαρτώμενες από τον Λευκό Οίκο...

   Και τα χειρότερα ακόμη δεν έχουν έρθει. Τα σημάδια είναι πλέον εμφανή και τα είδαμε, πρώτα στο Charlie Hebdo, έπειτα στο Stade de France και στο Bataclan. Και τι να τους πει κανείς; Ότι έχουν άδικο; Τι να πει στους φανατισμένους αυτούς Μουσουλμάνους μια Ευρώπη, που μόνη της καλλιέργησε τη βία και το φανατισμό; Μας αρέσει ή όχι η αλήθεια, εκεί που γίνονται τα χτυπήματα είναι η ρίζα του κακού...

   Ναι, αν βέβαια εξαιρέσει κανείς το γεγονός ότι αυτοί που σκοτώθηκαν δεν είναι ούτε πολιτικοί ούτε μεγάλοι οικονομικοί παράγοντες ή έμποροι όπλων, ούτε καν μεγάλα κεφάλια της θρησκείας. Αυτοί πάντα θα διαφεύγουν. Οι κάτι εκατοντάδες που σκοτώθηκαν ήταν απλοί, καθημερινοί πολίτες. Αλλά για να μην παρεξηγηθώ, δε σκοπεύω να δώσω ιδιαίτερη έκταση, γιατί αυτά συμβαίνουν κάθε μέρα. Θα ήταν μεροληπτικό να σοκαριστούμε υπερβολικά για τις εκατοντάδες των Δυτικών που σφαγιάστηκαν, αν αναλογιστούμε ότι τέτοια πράγματα γίνονται καθημερινά στη Μέση Ανατολή, έτσι; Απλά η δυτικότροπή μας θεώρηση των πραγμάτων έκανε τις αισθήσεις μας να τεντωθούν μόλις τώρα που επλήγη ο "πολιτισμένος κόσμος", είναι έτσι ή δεν είναι; Στο κάτω - κάτω, είναι αυτοί οι πολίτες που ζουν στις ανέσεις που τους παρέχει ο ιμπεριαλιστικός, κεφαλαιοκρατικός κόσμος τους. Και τις κυβερνήσεις που τους διοικούν και τους αιματοκυλίζουν, αυτοί τις διατηρούν στην εξουσία. Ας δούνε λοιπόν και αυτοί τη γλύκα για λίγο.

   Και κάπου ανάμεσα βρίσκεται η Ελλαδίτσα μας, ψωροκώσταινα ακόμα, μεταξύ μιας Δύσης που επιθυμεί να τη στραγγαλίσει οικονομικά και πολιτικά και μιας Ανατολής που θέλει να την ποδοπατήσει πληθυσμιακά και πολιτισμικά.

   Παρένθεση: γνωρίζετε τι σημαίνει ΑΟΖ; Οι ψαγμένοι ξέρουν. για τους υπόλοιπους, ας κάνουμε ένα recap: Η κάθε χώρα έχει τα χωρικά της ύδατα, δηλαδή, λαϊκά, τα θαλάσσια εδάφη της. Για τις περισσότερες χώρες αυτά είναι 12 ναυτικά μίλια από την ξηρά της. Για την Ελλάδα των αμέτρητων νησιών, είναι 6 (η Τουρκία έχει κηρύξει casus belli, εν έτει 2015, την διακήρυξη 12 ν.μ. υφαλοκρηπίδας των νησιών του Αιγαίου, κατ' αρμονία με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας). η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ),  είναι όμως κάτι άλλο. Σε ύδατα χωρικά της ή διεθνή που απέχουν έως 250 ν.μ. από την ξηρά της, η κάθε χώρα έχει ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ! Δηλαδή, η ζώνη αυτή (ΑΟΖ) δεν είναι νερά της συγκεκριμένης χώρας, τα διεθνή πλοία μπορούν να διέρχονται ελεύθερα, η χώρα όμως στην οποία ανήκει η ΑΟΖ είναι η μόνη που μπορεί να εκμεταλλευτεί το βυθό (βλ. ψάρια), την επιφάνεια (βλ. ανεμογεννήτριες) και το υπέδαφος (βλ. ορυκτό πλούτο)! Τι κάνει λοιπόν η Ελλάδα σε αυτό το ζήτημα; Σωστά μαντέψατε: δεν έχει καν διακηρύξει την ΑΟΖ!

   Επίσημη δικαιολογία: casus belli Τουρκίας. Πραγματική αιτία; Με τόσα που διαβάζετε, πρέπει να το βγάζετε μόνοι σας. "Δανειστές" που θέλουν να μας τα φάνε και "καλά παιδιά" πολιτικοί δικοί μας, δουλεύουν μαζί αρμονικά για το κοινό καλό (αλλά όχι το δικό μας). Αλλιώς, να τη βράσω μια Ευρωπαϊκή Ένωση εντός της οποίας φοβόμαστε πιθανή επίθεση από μια "μοναχική καβαλάρισσα" Τουρκία.

   Ποιον δρόμο θα ακολουθήσουμε λοιπόν; Έχει ανοίξει ο ελληνικός λαός τα μάτια του ή όχι; Η απάντηση... στο επόμενο επεισόδιο. Ας κλείσουμε το ελληνικό ζήτημα με μια διαπίστωση: δε θυμάμαι μετά βεβαιότητας ποιος το είπε, πάντως "δεν ανήκομεν εις την Δύσιν". Οι Έλληνες δεν ταυτίζονται με αυτούς τους φονιάδες των λαών. Οι Έλληνες έχουν πολιτισμό, Ιστορία και την τελειοτέρα των γλωσσών. Ακόμα και 2 Έλληνες να επιβιώσουν, 1 στην Αμερική και 1 στη Γερμανία, την Ελλάδα είναι ικανοί να την ξαναφτιάξουν. Αυτοί όμως, οι Άγγλοι/Γάλλοι/Πορτογάλοι, με το πολιτισμικό τους βάθος (;), πολύ αμφιβάλλω αν θα αντέξουν μία ακόμα ευρείας κλίμακας πολεμική σύρραξη.

   Εν κατακλείδι, ποιος φταίει για το παγκόσμιο μπάχαλο; Οι Τούρκοι; Οι Μουσουλμάνοι; Οι Εβραίοι; Εδώ γελάνε.

   Οι απόψεις από το σημείο αυτό και πέρα είναι ελεύθερες και προσωπικές. Αλλά ως τροφή για σκέψη, θα παραθέσω τις δικές μου.

   Η ανθρωπότητα έχει προχωρήσει χιλιετίες στην καταγεγραμμένη ιστορία της. Μπορεί να πάει πλέον στο φεγγάρι, μπορεί να σπάσει το άτομο και να μιλάει με έναν υπολογιστή από το Τόκυο στην Ουάσιγκτον. Αυτό που δεν ανέπτυξε όμως, παράλληλα με τις θετικές επιστήμες, είναι οι θεωρητικές επιστήμες. Η Φιλοσοφία έχει μείνει στον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Το ίδιο και η Ψυχολογία και το Δίκαιο, γιατί όλα αυτά συνδέονται. Είναι σαν να φτιάξαμε ένα παιχνίδι με όπλα που σκοτώνουν και να ξεχάσαμε να βάλουμε τους κανόνες. Ποιος θα ελέγξει τι είναι το σωστό να γίνεται από πλευράς κάθε κράτους; Ποιος θα αποφασίσει για το κοινό συμφέρον της ανθρωπότητας, με σεβασμό στα δικαιώματα των ανθρώπων και των λαών; Ως πότε θα υπάρχει ανισότητα και έλλειψη αγαθών ανά τον κόσμο;

   Η ανθρωπότητα, είτε το παραδεχόμαστε είτε όχι, είναι ανώριμη. Οι άνθρωποι είναι ακόμα ανέτοιμοι να συνυπάρξουν ο ένας με τον άλλον, χωρίς να πολεμούν για την τροφή, τον πλούτο και την ιδεολογία τους. Διότι αν οι άνθρωποι στη Συρία, το Αφγανιστάν, τη Σομαλία και τη Βόρειο Κορέα δεν πεινούσαν, αν είχαν τα ανθρώπινα τους δικαιώματα και μια στοιχειώδη εκπαίδευση, δε θα υπήρχαν προβλήματα. Ο καθένας θα μπορούσε να κυκλοφορεί από χώρα σε χώρα χωρίς να φοβάται λόγω της ταυτότητάς του ή του χρώματός του. Ο πλανήτης μας χωρά ακόμα όλους. Και με σωστή συντήρηση, θα αντέξει χιλιάδες χρόνια. Πολύ φοβούμαι όμως ότι τα ζωώδη ένστικτα έχουν ακόμα τον έλεγχο. Αν μια χώρα σαν την Ελλάδα ανοίξει τα σύνορά της και δέχεται τον καθένα, οι εισβολείς θα μπουν σε χρόνο μηδέν να φάνε ό,τι έχει απομείνει.

   Και ως βιτρίνα σε όλα αυτά, η θρησκεία. Αυτή η πληγή του ανθρωπίνου είδους που όπλισε ευρωπαϊκά χέρια να εκστρατεύσουν στους "Αγίους Τόπους" στον Μεσαίωνα, και αντίστοιχα μουσουλμανικά να ανατιναχτούν στην Γαλλική Πρωτεύουσα. Αυτό το εμπόδιο στην Ιστορία, που προειδοποιούσε τον Κολόμβο να μην εκστρατεύσει στην Ινδία διότι θα τον κατάπιναν οι φλόγες της κολάσεως. Αυτή που κράτησε τις Επιστήμες χιλιάδες χρόνια πίσω. Αυτή που οδηγεί τον άνθρωπο να πιστεύει πράγματα αναπόδεικτα, προκειμένου να ελέγχει τις μάζες. Η ίδια που έκαιγε αιρετικούς, μάγισσες και Γαλιλαίους. Η ίδια που τα παιδιά μας διδάσκονται στα σχολεία πριν αναπτύξουν κριτική σκέψη και αφού προηγουμένως έχουν βαπτιστεί χωρίς κανείς να τους ρωτήσει. Αυτή η ασθένεια της ανθρωπότητας, που θα έκανε τόσο καλό να εξαφανιστεί επιτέλους και να δώσει τη θέση της στις Επιστήμες, θετικές και θεωρητικές, και την Φιλοσοφία.

   Ειλικρινά, υποτιμούμε τόσο το ανθρώπινο είδος; Έχει τόση ανάγκη ο άνθρωπος από ένα παραμύθι για να καταλάβει πώς πρέπει να φέρεται για το καλό του; Δε θα μπορούσε απλά να υπακούει στους θεσμοθετημένους νόμους; Πρέπει να υπάρχει πάντα το "ου φονεύσεις"; Στην τελική, πού υπάρχει εκεί μέσα το "ου βιάσεις";

  Η ανθρωπότητα πρέπει σύντομα να ξυπνήσει. Η θρησκεία πρέπει να διδάσκεται μόνο ως φιλοσοφία ή στα βιβλία Ιστορίας. Οι εθνικές διεκδικήσεις ήταν καλές όσο υπήρχαν τα περιθώρια. Τώρα τα κράτη πρέπει να αφήσουν κατά μέρος τους εγωισμούς και να βρουν λύσεις που θα ενώσουν τον πλανήτη και θα τους κρατούν όλους ικανοποιημένους, από τον χρηματιστή της Wall Street, μέχρι τον τελευταίο βοσκό στη Μογγολία. Αλλιώς, οι ίδιοι οι λαοί θα πέσουν στις ηγεσίες των κρατών τους να τις κατασπαράξουν, οδηγούμενοι ακολούθως στην αναρχία και τη ζούγκλα, διότι χωρίς ηγετική και ηθική καθοδήγηση από φωτισμένους ανθρώπους, δεν υπάρχει μέλλον.

   Αν κάτι δεν αλλάξει και σύντομα, βρισκόμαστε προ των πυλών ένος ακόμα Παγκοσμίου Πολέμου. Μόνο που τώρα, αν τα πράγματα εκτραπούν και με τις δυνατότητες που υπάρχουν, δε θα μείνει άνθρωπος όρθιος και πέτρα πάνω στην πέτρα. Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι, πλούσιοι και φτωχοί, όλοι θα αποτελούν απλή ανάμνηση ένος είδους που αυτοκαταστράφηκε. Και εδώ, δεν γελάνε.

Πατριαρχία και Φεμινισμός

   Η αδιαμφισβήτητη αλήθεια είναι πως ζούμε σε μια πατριαρχική κοινωνία. Μια κοινωνία δομημένη έτσι ώστε η ευτυχία του άντρα (του ετεροφυλόφιλου άντρα) να είναι στο προσκήνιο και οι υπόλοιποι να φυτοζωούν. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως η μινωική Κρήτη, ο κόσμος ήταν έτσι ανέκαθεν. Γιατί όμως;
   Ο βασικός λόγος είναι η δύναμη. Ο άντρας είναι εκ φύσεως το ισχυρό φύλο. Λέει ανοιχτά την άποψή του, ομαδοποιείται ευκολότερα, δεν κρύβει τις προθέσεις του, κυνηγάει την άμεση εξουσία. Η τεστοστερόνη υπάρχει διάχυτη στον οργανισμό του και κάποιες φορές φέρνει ακρότητες και βία. Ιδιαίτερα όταν μπαίνει στο κυνήγι γυναίκας ή όταν μαλώνει με μια γυναίκα. Και τα δύο είναι επιβεβαιωμένα με αναρίθμητα παραδείγματα. Έτσι έχει διαμορφωθεί με τα χρόνια ένα απαράδεκτο σύστημα ακραίας πατριαρχίας, όπου επί χιλιετηρίδες δεν μπορούσε ούτε συζήτηση να γίνει για τα δικαιώματα των γυναικών. Προς όποιον αμφισβητεί την παραπάνω δήλωσή μου συνεχίζω με παραδείγματα.
   Πρώτον και σημαντικότερον, η θρησκεία μας. Γενικότερα η θρησκεία αντικατοπτρίζει λίγο πολύ κοινωνικές πραγματικότητες. Όπως στην αρχαιότητα βίαιες φυλές ασκούσαν την ανθρωποθυσία και μέχρι σήμερα υπάρχει η θυσία ζώων (πράγμα που δείχνει πως σήμερα η παγκόσμια τάξη αδιαφορεί για τα δικαιώματα των ζώων), στο σύγχρονο κόσμο η πατριαρχία εκφράζεται μέσω της θρησκείας. Στις δύο μεγαλύτερες θρησκείες, τον Χριστιανισμό και τον Μωαμεθανισμό, ο Θεός είναι άντρας. Όση θεωρία και να υπάρχει για την απροσδιοριστία του φύλου του ή για το απρόσωπο και άφυλο της ύπαρξής του, είναι "ο" Θεός και το θέλημά "Του". Μας φαίνεται αστεία έστω και η σκέψη να χρησιμοποιήσουμε το θηλυκό γένος για να περιγράψουμε το Θεό μας. Κι από δω παν κι άλλοι.
   Παρεμπιπτόντως, με τα στοιχεία που παραθέτω δεν προσπαθώ να επιτεθώ στη θρησκεία. Απλώς καταδεικνύω αυτά που η πλειοψηφία θεωρεί "φυσιολογικά" και "εντάξει", όπως το ότι η γυναίκα με περίοδο δεν μεταλαμβάνει, η γυναίκα δεν μπαίνει στο ιερό, δεν μπορεί να ασκήσει το επάγγελμα του ιερέα, καθώς και ότι οι περισσότεροι συγγραφείς χριστιανικών έργων ή οι μεγάλοι θρησκευτικοί άντρες δεν αμφισβητούσαν την πατριαρχία αλλά την δέχονταν. Δηλαδή σε μια θρησκεία που προσπαθεί να μας πείσει πως όλοι είμαστε ίσοι ενώπιον του Θεού, οι γυναίκες είναι λιγότερο ίσες!
   Είμαι σίγουρος πως θα βρεθούν πολλοί καλοθελητές να μου εξηγήσουν το γιατί τα παραπάνω πρέπει να ισχύουν. Παρόλα αυτά, εκείνοι βλέπουν το δέντρο και χάνουν το δάσος. Απλώς παπαγαλίζουν τις ίδιες απαρχαιωμένες, πατριαρχικές ιδέες ενώ μέσα τους νιώθουν πως υπερασπίζονται το καλό. Ειρωνεία ε; Το καλό πρέπει να φιλτράρεται μέσα από καταπίεση κι εκμετάλλευση...
   Σε άλλους τομείς επίσης η παράδοση αποδεικνύει πως θέλει την γυναίκα κατώτερη του άντρα. Η παράδοση θέλει τη γυναίκα να μην έχει έλεγχο της ελευθερίας της, της επιλογής συντρόφου και της ζωής της γενικότερα. Θέλει "την γυνή να φοβήται τον άντρα", την γυναίκα να κοιτάει τη δουλειά της και να βλέπει το σπιτικό της, να είναι περήφανη για το έργο της στην κουζίνα αλλά μέχρι εκεί. Μέχρι πρόσφατα δεν είχε δικαίωμα ψήφου, δικαίωμα εξόδου από το σπίτι της (κάποιοι παραδοσιακοί τυπάδες ακόμα και σήμερα όταν βλέπουν γυναίκα μόνη έξω λένε "πού κυκλοφορά ασυνόδευτη") και πολλά άλλα σημεία που αποδεικνύουν πως είμαστε ρομποτάκια ρυθμισμένα να αναπαράγουμε (μέσα σε πολλά άλλα) και την εκμετάλλευση του αδύνατου φύλου.
   Ακόμα κι αν δούμε την ελληνική γλώσσα, η υποταγή της γυναίκας έρχεται φυσιολογικά. Παραδείγματος χάρη, όταν θέλουμε να εντάξουμε τα δύο φύλα σε ένα κοινό σύνολο πάντα υπερτερεί το αρσενικό. Βάσει κανόνα. Δηλαδή "ο Βαγγέλης και η Μαρία ήταν έτοιμοι...". Έτοιμοι. Αρσενικό. Προκαλεί γέλιο η ιδέα "ο Βαγγέλης και η Μαρία ήταν έτοιμες...". Γέλιο και σχόλια περί του κατά πόσο ο εν λόγω Βαγγέλης είναι αρκετά άντρας κτλ. Αλλά η αλήθεια είναι πως η γλώσσα μας είναι ένα ακόμα στοιχείο πως τα δύο φύλα δε θεωρούνται ίσα.
   Πέρα από αυτά, έχει τύχει αρκετές φορές να δω αυτοκίνητα ή μηχανάκια τα μεσάνυχτα να σταματάνε μπροστά σε κοπέλες που περπατάνε μόνες τους ή να ρυθμίζουν την ταχύτητα με το βήμα της κοπέλας και να πετάνε "ευφάνταστες" ατάκες από ασφαλή απόσταση. Φυσικά δεν νιώθουν ότι προκαλούν πανικό στην κοπέλα και ότι της εξωτερικεύουν τον (δικαιολογημένο) προαιώνιο φόβο του βιασμού. Αυτό που επίσης δεν καταλαβαίνουν είναι πως το να κρύβονται πίσω από την παρέα ή το "κάνουμε χαβαλέ" ακυρώνει τα αρχίδια που υποτίθεται πως τιμάνε. Διότι αν ήταν ένας από αυτούς μόνος του δε θα είχε το κουράγιο να μιλήσει στην εν λόγω κοπέλα face to face...
   Έπειτα έρχεται η νοοτροπία του μπαρ, το ότι έχω δικαίωμα να κάτσω στο τραπέζι μιας άγνωστης κοπέλας και να της πιάσω την κουβέντα. Μέχρι εκεί το καταλαβαίνω. Έτσι γίνονται γνωριμίες, είναι ένας ίσως αναπόφευκτος τρόπος για να προχωρήσουν αλλά ακόμα κι εκεί υπάρχουν υπερβολές. Δηλαδή αν μια κοπέλα μου πει να φύγω από το τραπέζι της, αυτόματα έχω το δικαίωμα να προσβληθώ και να της μιλήσω άσχημα (λογικό;). Γι' αυτό πρέπει να προσέχει και να μου απαντήσει ευγενικά. Έστω πως όλα καλά μέχρι εδώ. Ας υποθέσουμε για μια φορά, μια φορά μόνο, πως γίνεται το αντίστροφο. Έρχεται δηλαδή μια κοπέλα (που δεν την είχες προσέξει ούτε σου αρέσει) και κάθεται, ή μάλλον φορτώνεται, στο τραπέζι σου, σου την πέφτει στα ίσα και δε δείχνει να θέλει να φύγει. Δε θα θεωρήσεις αναφαίρετο δικαίωμά σου να τη διώξεις από το τραπέζι που κάθεσαι και μάλιστα όχι ευγενικά; Να η διαφορά νοοτροπίας σχετικά με τα δύο φύλα...
   Το πρόβλημα όμως με αυτές τις συμπεριφορές είναι πως τις θεωρούμε φυσιολογικές. Δεν πολυσκοτιζόμαστε μέχρι να θίξει κάποιος άλλος το θέμα. Προσωπικά δεν ένιωθα τη γυναικεία καταπίεση. Φυσιολογικό μιας και είμαι στρέιτ άντρας, δηλαδή άνθρωπος που δεν στοχοποιείται από την κατακραυγή της κοινωνίας. Άρα από μικρός πολλά που γίνονται γύρω μου τα θεωρούσα φυσιολογικά. Και γενικότερα αυτό ισχύει: όταν δεν είμαστε θύματα κακοποίησης είναι δυσκολότερο να καταλάβουμε την κακοποίηση που δέχονται άλλοι. Θεωρούμε τη συμπεριφορά "φυσιολογική". Βέβαια το φυσιολογικό είναι κάτι σχετικό. Όπως διάβασα πρόσφατα "το φυσιολογικό είναι μια αυταπάτη. Αυτό που είναι φυσιολογικό για την αράχνη είναι το Χάος για την πεταλούδα". Και ο νοών νοείτω...
   Βέβαια σε αυτό το σημείο οφείλω να θίξω και το αντίπαλο δέος, το φεμινιστικό κίνημα. Πρώτον, διότι οι εν λόγω είναι φανατισμένες και δε δέχονται ούτε την ύπαρξη αντίθετης άποψης (το έχω βιώσει ενώ ήμουν ευγενέστατος). Δεύτερον, επειδή με τις υπερβολικές αντιδράσεις τους, δηλαδή το να πιάνονται από καθετί άσχετο (πραγματικά άσχετο όμως) και να το ανάγουν σε φεμινιστικό ζήτημα, δείχνουν την υπερβολική στάση τους και γελοιοποιούνται. Τρίτον και σημαντικότερον, επειδή έχουν ξεχάσει προ πολλού την ισότητα των δύο φύλων. Οι περισσότερες φεμινίστριες δε θεωρούν πως τα δύο φύλα θα έπρεπε να είναι ίσα. Αντίθετα, θέλουν να φύγει η πατριαρχία και από μέσα τους (κάποιες κι απέξω τους) έχουν διακαή πόθο να έρθει η εποχή της μητριαρχίας και να ακολουθήσουν οι ίδιοι βανδαλισμοί εναντίον των αντρών.
   Φυσικά ακόμα και στις "μετριοπαθείς" (σε εισαγωγικά διότι ένα φανατισμένο κίνημα δεν διακατέχεται από μετριοπάθεια) υπάρχουν διάφορες παραπλανήσεις. Π.χ. όταν κάποια φορά προσπάθησα να ανοίξω θέμα με φεμινίστριες για το κακό που τους προκαλούν οι εταιρείες καλλυντικών, οι οποίες τους προκαλούν εσκεμμένα ανασφάλειες και προωθούν την τεχνητή ομορφιά, παραγκωνίζοντας τη φυσική ομορφιά σαν κάτι ανάξιο λόγου, υπήρξε σοβαρή αντίδραση. Αντί να δεχτούν (ή έστω να σκεφτούν για λίγο) τα λόγια μου, αντίθετα μου κόλλησαν 5-6 ταμπέλες για το τι είμαι: "σεξιστής", "μισογύνης", πως "προσπαθώ να αστυνομεύσω τις ελευθερίες τους" κτλ. Αυτά για αρχή. Όταν έπειτα εξέφρασα την άποψη πως όντως προτιμάω το ελάχιστο μακιγιάζ η απάντηση ήταν η εξής: "πρέπει κάποιος άντρας να είναι πολύ ζώον για να μην του αρέσει το μακιγιάζ". Ποιος αστυνομεύει ποιανού απόψεις τελικά;
   Οπότε επιμένω πως συχνότατα οι φεμινίστριες σκάβουν λάκκους και πέφτουν οι ίδιες μέσα. Προσπαθούν απελπισμένα να δείχνουν υπέρμαχοι της ελευθερίας και της ισότητας πασχίζοντας να ταυτίσουν συχνά τα δύο φύλα, πράγμα που δε γίνεται μιας και τα δύο φύλα είναι ίσα αλλά όχι ίδια. Παράλληλα χρησιμοποιούν απόλυτες εκφράσεις γενικεύοντας αυθαίρετα και καταλήγουν να προσπαθούν να υπερασπιστούν απαράδεκτες γυναικείες συμπεριφορές ή να επιτεθούν σε μετριοπαθείς άντρες. Αλλά αυτά παθαίνει κανείς όταν γενικεύει και προσπαθεί να βάλει τα δύο φύλα σε καλούπια. Επίσης χρησιμοποιούν πολύ κακό λεξιλόγιο και ρητορική μίσους, κάτι που τις κάνει το ίδιο και περισσότερο αντιπαθείς από τους δυνάστες τους. Τέλος, έχει εφευρεθεί το "mansplaining" δηλαδή η κατάπτυστη προσπάθεια των αντρών να δικαιολογήσουν την καταπίεση που ασκούν. Αυτό έχει καταντήσει όμως ένας τρόπος να φιμώνεται κάθε άντρας και η ύπαρξη έστω της άποψής του να θεωρείται mansplaining. Τόσο δημοκρατικά και όμορφα...
   Το συμπέρασμα που καταλήγω έχοντας αναλύσει τα δύο άκρα είναι το εξής: οι άντρες οφείλουμε να ανοίξουμε τα μάτια μας και να δούμε την καταπίεση που ασκούμε, ηθελημένα ή άθελά μας. Όταν συνειδητοποιήσουμε ότι υπάρχει πατριαρχία, καταπίεση των γυναικών και θελήσουμε να αλλάξουμε προς το καλύτερο, ο κόσμος θα γίνει ένα καλύτερο μέρος. Από την άλλη, το φεμινιστικό κίνημα καλό θα ήταν να στοχεύει στην ισότητα των δύο φύλων κι όχι στο να γίνει τραμπάλα, δηλαδή από πατριαρχία να πάμε σε μητριαρχία, διότι έτσι προωθείται η καταπίεση. Κι επίσης να γίνουν πιο διαλλακτικές, διότι ο φανατισμός ποτέ δεν κάνει τον κόσμο καλύτερο.

Η Ψυχοθεραπεία της Οδήγησης

   Όταν πήγαινα γυμνάσιο είχα μια καθηγήτρια αρκετά ευχάριστη. Άνθρωπος συζητήσιμος, ανοιχτόμυαλος, ευδιάθετος, γελαστός, χαρούμενος. Πολλά καλά σε ένα. Η κ. Λευκοθέα. Ένα πρωί που την είδα να φτάνει στο σχολείο πρόσεξα πως έμεινε μέσα στο αυτοκίνητό της χωρίς να κάνει κάτι. Απλά κοιτούσε στο κενό. Πήγα, αρκετά αδιάκριτα (διότι γενικά οι ανοιχτοί άνθρωποι συχνά γίνονται στόχοι αδιακρισίας) και την ρώτησα γιατί δεν κατεβαίνει. Η απάντησή της ήταν: "μα δεν τελείωσε ακόμα το τραγούδι που παίζει. Μου αρέσει πολύ".

   Ομολογώ πως σοκαρίστηκα. Με το εφηβικό μου μυαλό είχα αντιγράψει τις κινήσεις άλλων οδηγών, που στο αμάξι έμπαιναν βιαστικοί και φουριόζοι κι έβγαιναν βιαστικοί, φουριόζοι κι αγχωμένοι. Καπνίζοντας μανιωδώς και μιλώντας ταυτόχρονα στο τηλέφωνο. Δεν μπορούσα να φανταστώ πως το ταξίδι με το αμάξι θα μπορούσε να χαλαρώσει έναν άνθρωπο. Πλέον το θεωρώ επιβεβλημένο. Τώρα πια θέλω να μπαίνω στο αμάξι μου και να ταξιδεύω ευδιάθετος. Να κάνω σκέψεις φευγάτες, να συζητάω με τον εαυτό μου και να απολαμβάνω το ταξίδι. Κάτι πολύ απλό, που όμως η πλειοψηφία των οδηγών δεν κάνει. Ή μάλλον δεν φαντάζεται καν πως θα μπορούσε να κάνει!

   Άλλο παράδειγμα: μιλούσα προχτές με έναν (μάλλον σκεπτικιστή) φίλο μου. Μου ανέφερε πως έμεινε μια ώρα κοιτώντας τον πολυσύχναστο δρόμο έξω από μια μονοκατοικία, παρατηρώντας τους οδηγούς. Το συμπέρασμά του ήταν: "Άσχημοι άνθρωποι μέσα σε όμορφα αμάξια και επικοινωνούν αποκλειστικά με την κόρνα". Ομολογώ πως συμφωνώ. Αν προσέξουμε τους περισσότερους οδηγούς θα δούμε το μυαλό τους για χρόνια ολόκληρα να τρέχει στις δουλειές τους, το αμάξι να τρέχει στο ρυθμό του άγχους, την κόρνα να χτυπάει όπως σφυροκοπάει το μυαλό τους η αρνητικότητα και το ταξίδι να παράγει, θαρρείς, κι άλλη δυσφορία. Μπαίνουν μέσα με άσχημη ψυχολογία και βγαίνουν με ακόμα χειρότερη. Πόσο αφιλοσόφητοι άνθρωποι!

   Ας παραθέσω όμως κάποιες σκέψεις μου σε αυτό το σημείο. Πρώτον, σχεδόν κάθε άνθρωπος έχει έγνοιες στο κεφάλι του, μικρές ή μεγάλες. Δεύτερον, το αυτοκίνητο χρησιμοποιείται συνήθως για να μας μεταφέρει σε δουλειές, σκοτούρες, επείγοντα ραντεβού κτλ. Αυτό από μόνο του κάνει το μέσον αυτό έναν κλειστό χώρο όπου το άγχος μας εγκλωβίζεται μέσα και μας πνίγει. Τρίτον, όταν οδηγάμε μπαίνουμε σε έναν άλλο ρυθμό, προσωπικό, που ενορχηστρώνεται από την ταχύτητα της μηχανής, τη δική μας βιασύνη, το οδόστρωμα, τους άλλους οδηγούς και κάποιους απρόβλεπτους παράγοντες. Με αυτά κατά νου συμπεραίνω ότι οι δουλειές, η καθημερινότητα και η μεταφορά μας στα μέρη που πρέπει να πάμε γίνονται σε έναν ασταμάτητο, πυρετώδη ρυθμό όπου δεν έχουμε χρόνο για ανθρωπιά. Δεν προλαβαίνουμε να είμαστε χαρούμενοι. Πρέπει να βιαστούμε. Πρέπει να φτάσουμε. Πρέπει να τελειώνουμε. Πρέπει.

   Στον αντίποδα ας κάνω κάποιες θετικές σκέψεις. Τα προβλήματα δεν τελειώνουν (ω ναι, αυτή είναι θετική σκέψη!). Άρα όσο και να τρέξουμε δε θα φτάσουμε στο σημείο όπου "όλα θα έχουν λυθεί". Αυτό σημαίνει πως είτε θα επιλέξουμε να ζούμε καθημερινά στο βραχνά της βιασύνης και του άγχους, έτσι ώστε να ζούμε τη ζωή ενός κυνηγημένου χωρίς να ξέρουμε ποιος είναι ο διώκτης μας, είτε θα αποφασίσουμε πως εμείς είμαστε οι ενορχηστρωτές του καθημερινού ρυθμού μας και θα απολαύσουμε τη διαδρομή. Αυτό απαιτεί όμως να συνειδητοποιήσουμε τι κάνουμε και να ενεργούμε συνειδητά, όχι μηχανικά. Ως άνθρωποι, όχι ως μηχανές. Επίσης, να μάθουμε τον εαυτό μας και να του διδάξουμε την ομορφιά της χαλάρωσης και της καλής συνήθειας.

   Έχοντας καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα και έχοντας περάσει πολλές ώρες στο τιμόνι μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα μπορώ να πω πως πλέον αγαπάω την οδήγηση. Αγαπάω την διαδρομή και την επανάληψή της, διότι με χαλαρώνει και είναι πάντα διαφορετική, ακόμα κι αν περνάω από τα "ίδια" μέρη. Διότι έχω βάλει κάποιες καλές συνήθειες στην οδηγική καθημερινότητά μου.

    Βάζω μουσική. Απαλή, χαλαρωτική μουσική. Μουσική που διώχνει την ψευδαίσθηση της βιασύνης και του αέναου κυνηγητού με τον χρόνο. Ταυτόχρονα, σιγοσφυρίζω τον ρυθμό της ή τραγουδάω (πράξη που από αγάπη προς τους συνανθρώπους μου την κάνω αποκλειστικά όταν είμαι μόνος). Προσπαθώ να ξεκινάω λίγο πιο νωρίς, έτσι ώστε να πηγαίνω στα ραντεβού μου ή στις δουλειές μου χωρίς άγχος. Απολαμβάνοντας το κάθε λεπτό της διαδρομής, μιας διαδρομής που άλλοι κάνουν ξεφυσώντας, βαρυγκομώντας και κορνάροντας. Έτσι μπορώ να σταματήσω στο κόκκινο φανάρι με τη σκέψη ότι για λίγη ώρα θα χαλαρώσω και θα ακούσω τραγούδια που μου αρέσουν. Και φυσικά, κουβαλάω στο αμάξι μου βιβλία ή σταυρόλεξα. Δηλαδή πράγματα που μου αρέσουν και κάνουν την στάθμευση και την αναμονή ευχάριστη. 

   Πλέον η ώρα που περνάω στο αμάξι, ακόμα και παρκαρισμένος, δεν είναι μια ψυχοφθόρα αναμονή. Δεν είναι ότι βιάζομαι λιγότερο από παλιά ή ότι έχω λύσει τα προβλήματά μου. Ούτε πως οδηγάω πια μόνο για βόλτα και όχι για δουλειές. Απλά έχω συνειδητοποιήσει πως πρέπει να ελαφρύνω τον εαυτό μου από τα βάρη που τον ταλαιπωρούν και να επιμερίζω τις έγνοιες μου. Δε θα τελειώσω αν τρέξω ούτε θα λυθούν τα προβλήματά μου αν υπερβώ τον εαυτό μου. Δεν θα γυρίσω πίσω στο χρόνο. Σχεδόν πάντα υπάρχει χρόνος να ακούσω ένα τραγούδι ή να σκεφτώ κάτι θετικό κατά τη διάρκεια της οδήγησης. Διότι οι δημιουργικές σκέψεις έρχονται σε αυτές τις ώρες όπου έχω τον έλεγχο του εαυτού μου και την ηρεμία μου. Με κάποια απλά, σταθερά βήματα. Κι ας μην το καταφέρνω πάντα και παντού. 

   Αν έχω μια συμβουλή να δώσω σε φίλους οδηγούς, βιαστικούς, πολυάσχολους, κουρασμένους και πιο δουλευταράδες από μένα, πιο κυνηγημένους από τη ζωή και με πιο ασφυκτικά προβλήματα ή πιο στενά περιθώρια χρόνου, είναι η εξής: μην προσπαθείτε να δικαιολογείτε το άγχος και τη βιασύνη σας. Προβλήματα θα υπάρχουν συνεχώς. Κάποια άλυτα ίσως. Αφήστε και λίγα για αύριο και απολαύστε τη διαδρομή. Κάντε τη χάρη στον εαυτό σας να ζήσει χαρούμενος. Αντί να μεταθέτετε την ευτυχία σε ένα αόριστο μέλλον σαν μια ακόμα υποχρέωση, βάλτε την καθημερινά στη ζωή σας. Όπως τόνιζε κι ο Κωνσταντίνος Καβάφης, σημασία έχει το ταξίδι και όσα ζήσαμε σε αυτό...

Δημιουργία και Αθανασία

   Πολλές φορές αναρωτιέμαι τι είναι αυτό που κάνει την γονεϊκή αγάπη τόσο δυνατή. Για ποιο λόγο ένας ή δυο άνθρωποι, οι οποίοι μέχρι κάποια στιγμή έβαζαν τον εαυτό τους ως προτεραιότητα, ξαφνικά τεκνοποιούν και το κέντρο βάρους της προσοχής μετατίθεται στο παιδί. Δεν είναι αυτονόητο. Δηλαδή μπορεί η φύση να μας έχει προικίσει με μητρικό/πατρικό ένστικτο αλλά μου φαίνεται ιδιαίτερα περίεργο το να εξαφανίζεται ο εγωκεντρισμός (με την καλή έννοια) από τη μια στιγμή στην άλλη. Έτσι έκανα μια υπόθεση: υπάρχει η περίπτωση να δημιουργείται μαζί με ένα παιδί κι ένας προσωπικός, "εγωιστικός" λόγος που μας ωθεί να κάνουμε τα πάντα γι' αυτό.

   Για να μην παρεξηγηθώ, οφείλω να αναφέρω πως δεν εννοώ κάτι κακό με τη λέξη εγωισμός. Ούτε εννοώ πως ο γονέας κάνει παιδιά για να θρέψει τον εγωισμό του ή για ωφελιμιστικούς λόγους μόνον. Ο εγωισμός όμως είναι μια έννοια που έχει παρεξηγηθεί αλλά ουσιαστικά σημαίνει, με απλά λόγια, την αγάπη για τον εαυτό μας, τη φροντίδα που του δείχνουμε και τις αποφάσεις που παίρνουμε προς όφελος του εαυτού μας. Όσον αφορά την τεκνοποίηση, ο εγωισμός έγκειται στο ότι το παιδί είναι ένας τρόπος να ζήσει ο γονέας μέσω αυτού ό,τι δεν έζησε ο ίδιος. Δηλαδή ένας άνθρωπος που δεν σπούδασε αλλά έχει περί πολλού τις σπουδές πασχίζει να στείλει το παιδί του στο πανεπιστήμιο. Νιώθει μια εκπλήρωση στόχων αν το παιδί του καταφέρει ό,τι δεν κατάφερε εκείνος. Ή ένας γονέας που τα παιδιά του ταξιδεύουν πολύ, πετυχαίνουν στη δουλειά τους, γίνονται ευρέως αποδεκτοί από την κοινωνία που ζούνε. κτλ. Είναι τόσα πολλά τα επιτεύγματα που μπορούν να κάνουν περήφανο έναν γονέα, ώστε κάποιος θα μπορούσε να νιώθει ένα νέο φούσκωμα περηφάνιας κάθε μέρα. Σίγουρα επειδή νοιάζεται για το παιδί του και το μέλλον του, μάλλον επειδή νιώθει να ζει κι ο ίδιος μέσα από το παιδί, ίσως επειδή το παιδί του υπόσχεται την αθανασία. 

   Κατά τη γνώμη μου σε αυτή την τελευταία σκέψη, η οποία έρχεται υποσυνείδητα, κρύβεται και ο εγωισμός πίσω από την δημιουργία οικογένειας. Ένας άνθρωπος που δεν κάνει οικογένεια κάποια μέρα πεθαίνει και ξεχνιέται, χάνεται. Ενώ εκείνος που έχει "κρατάει" την περιουσία του κι όλα τα κεκτημένα του μέσω των παιδιών του. Μένουν κάποιες φωτογραφίες του στο σπίτι, μαζί με πολλές αναμνήσεις. Ενώ έχει φύγει ακόμα συζητάνε για εκείνον. Κι αυτό είναι μια μεγάλη παρηγοριά. Να ξέρει κάποιος πως, αφού πεθάνει, θα υπάρχουν άνθρωποι που θα τον σκέφτονται, θα τον αναφέρουν,  θα χαρούν με τα αγαθά που τους πρόσφερε... Ναι, είναι εγωισμός αυτό. Ένα μέσον για να γίνει κάποιος αθάνατος, κατά μία έννοια. Ποιος όμως μπορεί να κατηγορήσει όποιον σκέφτεται έτσι;

   Όταν αναφέρομαι όμως στη δημιουργία, δεν εσωκλείω μόνο την τεκνοποίηση. Για μένα η δημιουργία είναι κάτι πολύ ευρύτερο, πολύ μεγαλύτερο από αυτό. Απλά η τεκνοποίηση είναι ένας τρόπος σχεδόν για τον καθένα να "κερδίσει" την αθανασία. Δε χρειάζεται να είναι ταλαντούχος, χαρισματικός ή πιο μπροστά από την εποχή του. Είναι ο πιο απλός τρόπος για να επεκτείνει κανείς τα στενά όρια της διάρκειας ζωής του. Όμως η δημιουργία μπορεί να αναφέρεται και σε άλλα, περισσότερο φιλόδοξα και πιο δύσκολα στην εφαρμογή, πράγματα. 

   Πρώτον, στις εφευρέσεις και ανακαλύψεις. Δεν έχουν κερδίσει την αθανασία μέσω της υστεροφημίας ονόματα όπως Νικολά Τέσλα, Άλμπερτ Άινσταιν, Βενιαμίν Φραγκλίνος, Χριστόφορος Κολόμβος, Φερδινάνδος Μαγγελάνος, Αρχιμήδης κτλ.; Και είμαι σίγουρος πως αν ήταν γνωστό το όνομα αυτού που ανακάλυψε τη φωτιά ή αυτού που εφεύρεσε τον τροχό, τότε θα ήταν οι δυο πιο διάσημοι άνθρωποι της Ιστορίας! Αλλά πόσοι άνθρωποι μπορούν να περηφανευτούν ότι θα έχουν κερδίσει την υστεροφημία μετά θάνατον; Πόσοι άνθρωποι θα γραφτούν στην Ιστορία; Από όσους είναι εν ζωή ένα απειροελάχιστο ποσοστό θα καταφέρει να μην ξεχαστεί μέσω των επιτευγμάτων του. Κι αυτό ισχύει σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή. Αναλογιστείτε μόνο πόσοι άνθρωποι που έζησαν πριν ή μετά τους προαναφερθέντες απλά ξεχάστηκαν. Αυτό και μόνο κάνει την υστεροφημία αξιοζήλευτη και τους καρπούς της δημιουργικότητας νοστιμότατους. 

   Δεύτερον, στα γραπτά κείμενα. Verba volant, scripta manent. Τα λόγια πετούν, τα γραπτά μένουν. Βέβαια αν θεωρήσουμε πως ο Όμηρος όντως τραγούδησε ή απήγγειλε τα Έπη του, τότε το παραπάνω ρητό καταρρέει. Αλλά δίχως αμφιβολία ένα γραπτό κάνει κάποιον αθάνατο. Για τους μελετητές της επιγραφικής αυτό είναι αυτονόητο. Υπάρχουν δηλαδή άνθρωποι που "έγιναν αθάνατοι" απλά και μόνο σκαλίζοντας το όνομά τους στην κούπα που έπιναν κρασί! Φανταστείτε τώρα τι απήχηση έχει ένα γραπτό που έχει κάνει τον γύρο του κόσμου κι έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Έχει κερδίσει την διαφορετικότητα, τον τόπο και τον χρόνο, τρεις καθοριστικούς παράγοντες για την αποδοχή και την αναγνωρισιμότητα. Ποιος ξεχνάει τον Αισχύλο, τον Ευριπίδη, τον Σοφοκλή, τον Πλάτωνα, τον Θερβάντες, τον Έντγκαρ Άλαν Πόε και πόσους ακόμα πασίγνωστους παραγωγούς γραπτού λόγου; Πόσο γνωστοί θα μείνουν οι συγγραφείς της γενιάς μας, όπως George Martin, Joanne Rowling κτλ.; Αν όντως υπάρχει η ανάγκη να παραμείνουμε αθάνατοι κι αν όντως αυτή ικανοποιείται από ένα παγκοσμίως γνωστό έργο, τότε αυτοί οι άνθρωποι προχώρησαν όσο κανείς στο δρόμο για την αθανασία. 

   Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι βέβαια να κερδίσει κάποιος την αθανασία, έστω και με τον αντίθετο τρόπο της δημιουργίας, την καταστροφή. Παραδείγματος χάρη, ο Αδόλφος Χίτλερ, ο Τζένγκις Χαν ή ο Μέγας Αλέξανδρος κέρδισαν την υστεροφημία (άρα και την αθανασία κατά μία έννοια) μέσω των κατακτήσεών τους και των πολέμων που διεξήγαγαν. Επίσης, ο Ηρόστρατος που, σύμφωνα με τον Στράβωνα, πυρπόλησε και κατέστρεψε τον ναό της Αρτέμιδος στην Έφεσο με σκοπό να απαθανατιστεί το όνομά του! Και είμαι σίγουρος πως, αν κάποιος είχε αναλάβει την ευθύνη για την τελική πυρπόληση της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, θα είχε κερδίσει μια θέση στην Ιστορία για το όνομά του...

   Επίσης, όσο οξύμωρο κι αν ακούγεται αυτό, κάποιος μπορεί να κερδίσει την αθανασία μέσω του θανάτου του! Τρανό παράδειγμα ο Λεωνίδας με τους τριακόσιους του. Αλλά κι άλλοι, μικρότεροι από εκείνον, κέρδισαν να μείνουν γνωστοί απλώς με το να χαράξουν τα προσωπικά στοιχεία τους σε μια πέτρα, κάτω από την οποία θάφτηκαν. Και πάλι οι επιγραφολόγοι, που γνωρίζουν τη μανία των αρχαίων Ελλήνων με την υστεροφημία και την δημιουργία επώνυμων ταφικών μνημείων, μπορούν να καταλάβουν την ανάγκη τους αυτή. Αλλά αυτό ισχύει και για οποιοδήποτε νεκροταφείο, εφόσον δεν είναι ομαδικό ή ανώνυμο. Ο καθένας μπορεί να κερδίσει "ένα κομμάτι αθανασίας" μέσω του τάφου του. Ένας άλλος τρόπος που κάποιος, απελπισμένα βέβαια, προσπαθεί να κερδίσει την αθανασία μέσω του θανάτου του είναι όποιος αυτοκτονεί. Μεγάλο παράδειγμα ο ποιητής Κώστας Καρυωτάκης, για την αυτοκτονία του οποίου τόσα γράφτηκαν κι ακόμα γράφονται. Οποιοσδήποτε αυτοκτονεί δίνει ο ίδιος ένα τέλος στη ζωή του αλλά, εφόσον έχει τα μέσα, εκφράζει με κάποιον τρόπο όσα ήθελε να πει, ώστε οι προθέσεις και οι λόγοι που τον οδήγησαν στην πράξη αυτή να μην χαθούν. Ακόμα και η ίδια η πράξη, λόγω της ακρότητάς της, μπορεί να του εξασφαλίσει μια αναγνωρισιμότητα...

   Τελικά όλα έχουν το σκοπό τους. Παλιά αναρωτιόμουν ποια είναι η πηγή της δημιουργικότητας, της ανάγκης δηλαδή για δημιουργία, η οποία είναι πανίσχυρη. Συμπεραίνω πως δημιουργούμε για να "επεκτείνουμε" τη διάρκεια ζωής μας μέσω των επιτευγμάτων μας. Ίσως να έχει σχέση με αυτό πως αναφερόμαστε στα επιτεύγματά μας, ανακαλύψεις, εφευρέσεις, λογοτεχνικά μας έργα σαν να είναι παιδιά μας. Υπάρχει κάποια σχέση. Θέλουμε να πετύχουν, ελπίζουμε να έχουν καλή μεταχείριση, να μην κακοπέσουν κτλ. Άρα η δημιουργία είναι ένας δρόμος που μπορεί να οδηγήσει στην υστεροφημία και συνεπώς στην "αθανασία", με την έννοια της αιώνιας μνήμης. Ίσως γι' αυτό λένε πως όποιος σταματά να δημιουργεί έχει ξεκινήσει τον δρόμο για τη λήθη...