Η υιοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια είναι ένα ακανθώδες ζήτημα, μια καυτή πατάτα, της οποίας ο χειρισμός δεν ανήκει αποκλειστικά στα χωράφια της πολιτικής (και φυσικά ούτε της μικροπολιτικής). Είναι ένα θέμα που ακόμα δεν έχει δοκιμαστεί σε ευρεία κλίμακα. Υπάρχουν χώρες του δυτικού κόσμου που συναινούν και λειτουργούν έτσι, όμως δεν ξέρω κατά πόσο τα δείγματα είναι αρκετά ή αντιπροσωπευτικά.
Θα ήταν μεγάλο ψέμα να πω πως ξέρω τις συνέπειες ενός τέτοιου εγχειρήματος. Δεν έχω ιδέα ποιες είναι αυτές. Τέτοιες κινήσεις δεν πρέπει να γίνονται για χάρη του προοδευτισμού ή της πολιτικής ορθότητας. Γνώμονάς τους, όταν τελικά τίθενται σε ισχύ, οφείλει να είναι το συμφέρον του ανάδοχου παιδιού, το οποίο δεν είναι αντικείμενο ούτε πειραματόζωο. Εφόσον περάσει σε μια ανάδοχη οικογένεια, αυτή η ενέργεια θα αποσκοπεί στη δεύτερη ευκαιρία του να ζήσει στους κόλπους μιας οικογένειας, να έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει την ασφάλεια, το ενδιαφέρον, τη στοργή, τον δρόμο κι όχι τον παράδρομο προς την κοινωνία.
Υπάρχουν ομόφυλα ζευγάρια που έχουν μέσα τους αρκετή αγάπη και θέληση και σκοπεύουν να τη δώσουν σε ένα μωρό, ένα παιδί, έναν έφηβο; Φυσικά. Γι' αυτό δεν υπάρχει καμία αμφιβολία. Όπως ανάμεσα σε οποιαδήποτε κοινωνία/κοινότητα υπάρχουν ζευγάρια με θέληση για ανατροφή παιδιών, έτσι και στη γκέι κοινότητα σίγουρα βρίσκονται τέτοια ζευγάρια. Αυτό σημαίνει πως όποιος είναι γκέι αξίζει να έχει παιδί; Όχι. Αλλά ούτε και οποιοσδήποτε στρέιτ αξίζει να έχει παιδί. Άπειρες περιπτώσεις άσπλαχνων γονέων που δολοφονούν, βιάζουν κατ' εξακολούθηση, παρατούν στο δρόμο ή σε κάδους σκουπιδιών τα παιδιά τους (τα βιολογικά παιδιά τους!) βροντοφωνάζουν πως το φύλο και ο σεξουαλικός προσανατολισμός ουδεμία σχέση έχει με τη σωστή ανατροφή ενός παιδιού. Το ότι θέλω μια γυναίκα στο κρεβάτι μου αντί για έναν άντρα με κάνει πιο άξιο να μεγαλώσω ένα παιδί; Φυσικά και όχι.
Προς τους θιασώτες του "αυτό όμως είναι το φυσιολογικό" έχω να ρωτήσω το εξής: φυσιολογικά δεν γεννήθηκαν τόσα και τόσα παιδιά που κακοποιούνται καθημερινά από τους φυσικούς (τους φυσιολογικούς!) γονείς τους; Το ότι κάτι είναι φυσικό δε σημαίνει ότι είναι από μόνο του ηθικά σωστό. Η φύση μας προορίζει πολλές φορές να πονέσουμε, να αρρωστήσουμε, να πεθάνουμε αργά και βασανιστικά. Εκεί όμως δε μας αρέσει η φύση. Η φύση μας αρέσει όπου μας βολεύει, όπου μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε σαν ασπίδα προστασίας για τις προσωπικές μας απόψεις.
Έπειτα, κανείς δε μίλησε για βιολογικά παιδιά. Το ότι ένα γκέι ζευγάρι δεν μπορεί να τεκνοποιήσει δε σημαίνει πως δεν μπορεί να μεγαλώσει σωστά ένα παιδί (σωστά - αυτή και μόνο η λέξη είναι τόσο βαθιά υποκειμενική που μπορεί να ξεκινήσει πολέμους). Εξίσου ένα ζευγάρι άνδρα-γυναίκας που δεν μπορεί για λόγους υγείας να τεκνοποιήσει μπορεί να υιοθετήσει και να αναθρέψει ωραιότατα ένα παιδί. Πού βρίσκεται η διαφορά; Μάλλον στην αισθητική μας: έχουμε μεγαλώσει σ' έναν κόσμο συγκεκριμένο και αρνούμαστε πεισματικά να κάνουμε έστω κι ένα βήμα προς την αλλαγή, διότι μας τρομάζει.
Κατ' εμέ, δεν έχω δικαίωμα να ορίσω ποιος πρέπει να υιοθετεί παιδιά. Δεν είμαι γκέι, δεν έχω ζήσει κοντά σε γκέι ζευγάρια με παιδιά (ή χωρίς) και, το κυριότερο, δεν έχω ζήσει μέσα σε ορφανοτροφείο. Δεν έχω δουλέψει εκεί ούτε έχω προσπαθήσει να υιοθετήσω παιδί από εκεί. Αυτό με κάνει το ίδιο ανάξιο να επιχειρηματολογήσω υπέρ ή κατά σε θέματα υιοθεσίας όσο και τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού πληθυσμού. Εξάλλου οποιοσδήποτε νιώθει άξιος να έχει γνώμη περί του θέματος πρέπει απαραιτήτως να έχει αυτές τις εμπειρίες. Αλλιώς δεν είναι περισσότερο άξιος απ' ό,τι εγώ.
Μπορώ πάντως να θέσω κάποιους προβληματισμούς. Πρώτον, δεν υπάρχει θέμα σύγκρισης. Αυτό είναι το μεγαλύτερο σφάλμα στο οποίο πέφτουν οι πολέμιοι του ζητήματος. Κανείς δεν είπε (και πιστεύω πως ούτε οι γκέι το υποστηρίζουν) πως ένα γκέι ζευγάρι είναι καλύτερο από ένα στρέιτ στην ανατροφή ενός παιδιού. Δεν προσπαθούμε να "σώσουμε" ένα παιδί από τη στρέιτ κοινότητα ούτε φυσικά αξίζει να το "σώσουμε" από τη γκέι. Στο αφελέστατο επιχείρημα του τύπου "θα γίνει γκέι επειδή μεγαλώνει με γκέι" ρωτάω: δηλαδή όσα παιδιά μεγάλωσαν με στρέιτ γονείς είναι απαραίτητα στρέιτ; Οι γκέι γονείς δεν ερωτοτροπούν μπροστά στα παιδιά τους όπως, θέλω να πιστεύω, ούτε οι στρέιτ γονείς. Δεν αρμόζει στην ευαίσθητη προσωπικότητα ενός παιδιού κάτι τέτοιο ούτως ή άλλως. Όπως και να φαντάζομαι μια γκέι οικογένεια, το κάνω λάθος, μέσα από το πρίσμα ενός στρέιτ. Επειδή ο σεξουαλικός μας προσανατολισμός διαφέρει, υποθέτω πως το 100% της ζωής ενός γκέι περιστρέφεται γύρω από αυτόν. Μέγα λάθος.
Εφόσον δεν υπάρχει σύγκριση μεταξύ στρέιτ και γκέι, τι υπάρχει; Μα φυσικά η ανάγκη να δώσουμε σε ένα παιδί τη χαρά του να μεγαλώνει μέσα σε μια οικογένεια, να νιώθει προσεγμένο και μοναδικό, όχι ένας ακόμα αριθμός ανάμεσα σε υπαλλήλους που το μεγαλώνουν κατ' ανάγκην. Αν πρέπει να γίνει μια σύγκριση είναι η εξής: είναι μια οικογένεια καλύτερη από ένα τέτοιο ίδρυμα; Ασφαλώς και είναι. Εφόσον οι διαδικασίες γίνουν ενδελεχώς κι αποφευχθούν περιπτώσεις κακοποίησης, σωματικής και ψυχολογικής βίας, σωματεμπορίας και γενικώς κακής συμπεριφοράς απέναντι στο παιδί, τότε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση είναι καλύτερη από τέτοια ιδρύματα. Τα ορφανοτροφεία είναι λύσεις ανάγκης. Όχι καλύτερα από μια οικογένεια.
Βέβαια, θα αντιτείνει κάποιος, ας γίνουν πιο εύκολες οι υιοθεσίες από στρέιτ. Γιατί όχι; Εδώ συμφωνώ: αν γίνεται, χωρίς να χαλαρώσουν οι δικλείδες ασφαλείας προς το παιδί, να απλοποιηθεί η διαδικασία, τότε ας γίνει έτσι. Δυστυχώς όμως οι αριθμοί είναι εναντίον μας: δεν υπάρχουν τόσα διαθέσιμα ζευγάρια όσα παρατημένα παιδιά. Έχει φροντίσει η φυσιολογική κοινωνία και οικογένεια γι' αυτό (ας μου συγχωρηθεί εδώ ο δηκτικός τόνος - είναι ένα ζήτημα που λίγοι πολέμιοι των γκέι τολμούν να παραδεχτούν).
Αν λοιπόν ήταν δυνατόν να υιοθετηθούν όλα τα παιδιά από στρέιτ οικογένειες, ας γινόταν έτσι. Δε γίνεται όμως. Οπότε μοναδική βελτίωση της κατάστασης είναι να απευθυνθούμε προς οποιονδήποτε θέλει να δώσει την αγάπη του σ' ένα παιδί. Έχει σημασία ποιον θέλει στο κρεβάτι του; Έστω και ένα παιδί στον κόσμο να ξεφύγει από την άχρωμη ζωή του ορφανοτροφείου, αξίζει τον κόπο να υπολογίσουμε την πιθανότητα. Το να λέμε ένα ξερό ΟΧΙ λόγω πεποιθήσεων κι εγωισμού σημαίνει αυτόματα ΟΧΙ προς οποιαδήποτε ελπίδα έχουν αυτά τα παιδιά να ζήσουν μια όμορφη ζωή.
Θα ήταν μεγάλο ψέμα να πω πως ξέρω τις συνέπειες ενός τέτοιου εγχειρήματος. Δεν έχω ιδέα ποιες είναι αυτές. Τέτοιες κινήσεις δεν πρέπει να γίνονται για χάρη του προοδευτισμού ή της πολιτικής ορθότητας. Γνώμονάς τους, όταν τελικά τίθενται σε ισχύ, οφείλει να είναι το συμφέρον του ανάδοχου παιδιού, το οποίο δεν είναι αντικείμενο ούτε πειραματόζωο. Εφόσον περάσει σε μια ανάδοχη οικογένεια, αυτή η ενέργεια θα αποσκοπεί στη δεύτερη ευκαιρία του να ζήσει στους κόλπους μιας οικογένειας, να έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει την ασφάλεια, το ενδιαφέρον, τη στοργή, τον δρόμο κι όχι τον παράδρομο προς την κοινωνία.
Υπάρχουν ομόφυλα ζευγάρια που έχουν μέσα τους αρκετή αγάπη και θέληση και σκοπεύουν να τη δώσουν σε ένα μωρό, ένα παιδί, έναν έφηβο; Φυσικά. Γι' αυτό δεν υπάρχει καμία αμφιβολία. Όπως ανάμεσα σε οποιαδήποτε κοινωνία/κοινότητα υπάρχουν ζευγάρια με θέληση για ανατροφή παιδιών, έτσι και στη γκέι κοινότητα σίγουρα βρίσκονται τέτοια ζευγάρια. Αυτό σημαίνει πως όποιος είναι γκέι αξίζει να έχει παιδί; Όχι. Αλλά ούτε και οποιοσδήποτε στρέιτ αξίζει να έχει παιδί. Άπειρες περιπτώσεις άσπλαχνων γονέων που δολοφονούν, βιάζουν κατ' εξακολούθηση, παρατούν στο δρόμο ή σε κάδους σκουπιδιών τα παιδιά τους (τα βιολογικά παιδιά τους!) βροντοφωνάζουν πως το φύλο και ο σεξουαλικός προσανατολισμός ουδεμία σχέση έχει με τη σωστή ανατροφή ενός παιδιού. Το ότι θέλω μια γυναίκα στο κρεβάτι μου αντί για έναν άντρα με κάνει πιο άξιο να μεγαλώσω ένα παιδί; Φυσικά και όχι.
Προς τους θιασώτες του "αυτό όμως είναι το φυσιολογικό" έχω να ρωτήσω το εξής: φυσιολογικά δεν γεννήθηκαν τόσα και τόσα παιδιά που κακοποιούνται καθημερινά από τους φυσικούς (τους φυσιολογικούς!) γονείς τους; Το ότι κάτι είναι φυσικό δε σημαίνει ότι είναι από μόνο του ηθικά σωστό. Η φύση μας προορίζει πολλές φορές να πονέσουμε, να αρρωστήσουμε, να πεθάνουμε αργά και βασανιστικά. Εκεί όμως δε μας αρέσει η φύση. Η φύση μας αρέσει όπου μας βολεύει, όπου μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε σαν ασπίδα προστασίας για τις προσωπικές μας απόψεις.
Έπειτα, κανείς δε μίλησε για βιολογικά παιδιά. Το ότι ένα γκέι ζευγάρι δεν μπορεί να τεκνοποιήσει δε σημαίνει πως δεν μπορεί να μεγαλώσει σωστά ένα παιδί (σωστά - αυτή και μόνο η λέξη είναι τόσο βαθιά υποκειμενική που μπορεί να ξεκινήσει πολέμους). Εξίσου ένα ζευγάρι άνδρα-γυναίκας που δεν μπορεί για λόγους υγείας να τεκνοποιήσει μπορεί να υιοθετήσει και να αναθρέψει ωραιότατα ένα παιδί. Πού βρίσκεται η διαφορά; Μάλλον στην αισθητική μας: έχουμε μεγαλώσει σ' έναν κόσμο συγκεκριμένο και αρνούμαστε πεισματικά να κάνουμε έστω κι ένα βήμα προς την αλλαγή, διότι μας τρομάζει.
Κατ' εμέ, δεν έχω δικαίωμα να ορίσω ποιος πρέπει να υιοθετεί παιδιά. Δεν είμαι γκέι, δεν έχω ζήσει κοντά σε γκέι ζευγάρια με παιδιά (ή χωρίς) και, το κυριότερο, δεν έχω ζήσει μέσα σε ορφανοτροφείο. Δεν έχω δουλέψει εκεί ούτε έχω προσπαθήσει να υιοθετήσω παιδί από εκεί. Αυτό με κάνει το ίδιο ανάξιο να επιχειρηματολογήσω υπέρ ή κατά σε θέματα υιοθεσίας όσο και τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού πληθυσμού. Εξάλλου οποιοσδήποτε νιώθει άξιος να έχει γνώμη περί του θέματος πρέπει απαραιτήτως να έχει αυτές τις εμπειρίες. Αλλιώς δεν είναι περισσότερο άξιος απ' ό,τι εγώ.
Μπορώ πάντως να θέσω κάποιους προβληματισμούς. Πρώτον, δεν υπάρχει θέμα σύγκρισης. Αυτό είναι το μεγαλύτερο σφάλμα στο οποίο πέφτουν οι πολέμιοι του ζητήματος. Κανείς δεν είπε (και πιστεύω πως ούτε οι γκέι το υποστηρίζουν) πως ένα γκέι ζευγάρι είναι καλύτερο από ένα στρέιτ στην ανατροφή ενός παιδιού. Δεν προσπαθούμε να "σώσουμε" ένα παιδί από τη στρέιτ κοινότητα ούτε φυσικά αξίζει να το "σώσουμε" από τη γκέι. Στο αφελέστατο επιχείρημα του τύπου "θα γίνει γκέι επειδή μεγαλώνει με γκέι" ρωτάω: δηλαδή όσα παιδιά μεγάλωσαν με στρέιτ γονείς είναι απαραίτητα στρέιτ; Οι γκέι γονείς δεν ερωτοτροπούν μπροστά στα παιδιά τους όπως, θέλω να πιστεύω, ούτε οι στρέιτ γονείς. Δεν αρμόζει στην ευαίσθητη προσωπικότητα ενός παιδιού κάτι τέτοιο ούτως ή άλλως. Όπως και να φαντάζομαι μια γκέι οικογένεια, το κάνω λάθος, μέσα από το πρίσμα ενός στρέιτ. Επειδή ο σεξουαλικός μας προσανατολισμός διαφέρει, υποθέτω πως το 100% της ζωής ενός γκέι περιστρέφεται γύρω από αυτόν. Μέγα λάθος.
Εφόσον δεν υπάρχει σύγκριση μεταξύ στρέιτ και γκέι, τι υπάρχει; Μα φυσικά η ανάγκη να δώσουμε σε ένα παιδί τη χαρά του να μεγαλώνει μέσα σε μια οικογένεια, να νιώθει προσεγμένο και μοναδικό, όχι ένας ακόμα αριθμός ανάμεσα σε υπαλλήλους που το μεγαλώνουν κατ' ανάγκην. Αν πρέπει να γίνει μια σύγκριση είναι η εξής: είναι μια οικογένεια καλύτερη από ένα τέτοιο ίδρυμα; Ασφαλώς και είναι. Εφόσον οι διαδικασίες γίνουν ενδελεχώς κι αποφευχθούν περιπτώσεις κακοποίησης, σωματικής και ψυχολογικής βίας, σωματεμπορίας και γενικώς κακής συμπεριφοράς απέναντι στο παιδί, τότε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση είναι καλύτερη από τέτοια ιδρύματα. Τα ορφανοτροφεία είναι λύσεις ανάγκης. Όχι καλύτερα από μια οικογένεια.
Βέβαια, θα αντιτείνει κάποιος, ας γίνουν πιο εύκολες οι υιοθεσίες από στρέιτ. Γιατί όχι; Εδώ συμφωνώ: αν γίνεται, χωρίς να χαλαρώσουν οι δικλείδες ασφαλείας προς το παιδί, να απλοποιηθεί η διαδικασία, τότε ας γίνει έτσι. Δυστυχώς όμως οι αριθμοί είναι εναντίον μας: δεν υπάρχουν τόσα διαθέσιμα ζευγάρια όσα παρατημένα παιδιά. Έχει φροντίσει η φυσιολογική κοινωνία και οικογένεια γι' αυτό (ας μου συγχωρηθεί εδώ ο δηκτικός τόνος - είναι ένα ζήτημα που λίγοι πολέμιοι των γκέι τολμούν να παραδεχτούν).
Αν λοιπόν ήταν δυνατόν να υιοθετηθούν όλα τα παιδιά από στρέιτ οικογένειες, ας γινόταν έτσι. Δε γίνεται όμως. Οπότε μοναδική βελτίωση της κατάστασης είναι να απευθυνθούμε προς οποιονδήποτε θέλει να δώσει την αγάπη του σ' ένα παιδί. Έχει σημασία ποιον θέλει στο κρεβάτι του; Έστω και ένα παιδί στον κόσμο να ξεφύγει από την άχρωμη ζωή του ορφανοτροφείου, αξίζει τον κόπο να υπολογίσουμε την πιθανότητα. Το να λέμε ένα ξερό ΟΧΙ λόγω πεποιθήσεων κι εγωισμού σημαίνει αυτόματα ΟΧΙ προς οποιαδήποτε ελπίδα έχουν αυτά τα παιδιά να ζήσουν μια όμορφη ζωή.