Σε άλλο ένα ζήτημα που διχάζει την ελληνική κοινωνία εξελίσσεται η νέα ρύθμιση
που αφορά τα ολοήμερα σχολεία, την οποία ανακοίνωσε πρόσφατα η Υπουργός
Παιδείας Νίκη Κεραμέως όχι σε κάποια συζήτηση, φόρουμ ή επίσημο φορέα που αφορά
εκπαιδευτικά ζητήματα –όπως θα περίμενε κανείς για ένα ζήτημα που αφορά τη
μόρφωση των παιδιών και τη διαμόρφωση των αυριανών πολιτών μιας χώρας–, αλλά σε
συνέδριο που αφορούσε το δημογραφικό ζήτημα. Και εδώ, αγαπητέ αναγνώστη, ξεκινά
το πρόβλημα, γιατί οι τοποθεσίες και οι συμβολισμοί έχουν σημασία και κάθε άλλο
παρά τυχαίοι είναι.
Περιχαρής λοιπόν μας ενημέρωσε ότι ξεκινάει τον Σεπτέμβρη η πιλοτική εφαρμογή
της διεύρυνσης του ωραρίου των (μισών) ολοήμερων σχολείων, με σκοπό αυτά να
λειτουργούν έως τις 17.30-18.00, προς διευκόλυνση των εργαζομένων γονέων και
κηδεμόνων. Και εδώ, αγαπητέ αναγνώστη, συνεχίζεται το πρόβλημα, γιατί οι λέξεις
«σχολείο» και «διευκόλυνση» στην ίδια πρόταση κρούουν κώδωνες προβληματικότητας.
Μέχρι τις 18.00, πολύ ωραία, ας το δεχτώ για μια στιγμή. Πού είναι λοιπόν οι γυμναστές που θα στελεχώσουν όλες αυτές τις ώρες αθλημάτων, προπονήσεων, αγώνων; Πού είναι οι μουσικοί, πού είναι οι θεατρολόγοι, πού είναι οι εικαστικοί που θα καλλιεργούν τις καλλιτεχνικές δεξιότητες των παιδιών; Πού είναι οι δάσκαλοι ξένων γλωσσών που θα μαθαίνουν στα παιδιά μας δωρεάν ξένες γλώσσες στο σχολείο και δεν θα αναγκαζόμαστε να χρυσοπληρώνουμε τα φροντιστήρια; Πού είναι οι περιβαλλοντολόγοι που θα ανοίγουν τους ορίζοντές τους με δράσεις περιβαλλοντικής εκπαίδευσης;
Θα σου πω εγώ πού είναι, αγαπητέ αναγνώστη. Εκεί που είναι και οι φιλόλογοι,
και οι μαθηματικοί, και οι χημικοί, και τόσοι άλλοι: σπίτια τους. Άνεργοι. Ή
στην καλύτερη, να ξεζουμίζονται σε άθλιες συνθήκες εργασίας στα φροντιστήρια, να
τρέχουν ανασφάλιστοι από το ένα ιδιαίτερο στο άλλο, να τυλίγουν σουβλάκια, να παραδίδουν
πακέτα. Κι εκεί θα παραμείνουν, καθώς δεν υπάρχει πρόβλεψη και σχεδιασμός για
καμία πρόσληψη. Όπως δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη και σχεδιασμός για
εγκαταστάσεις και εξοπλισμό. Το μέτρο θα κληθεί να σηκώσει στις πλάτες του ένα
ήδη εξουθενωμένο και κακοπληρωμένο εκπαιδευτικό δυναμικό μέσα από τα συνήθη
καρότα και μαστίγια.
Η προχειρότητα, οι σκόπιμες παραλείψεις, η χρονική συγκυρία δείχνουν μόνο ένα πράγμα: ότι το μέτρο αυτό δεν αφορά καθόλου την ίδια την παιδεία. Το κίνητρο μιας τέτοιας ρύθμισης δεν είναι το συμφέρον των παιδιών, το κίνητρο δεν είναι η γνώση, η μόρφωση, η καλλιέργεια. Το κίνητρο είναι η κοντόφθαλμη εξυπηρέτηση ψηφοφόρων. Λύνοντας ένα υπαρκτό πρακτικό πρόβλημα της καθημερινότητας χιλιάδων γονέων και μονογονέων με το να παρκάρουμε στα παιδιά στο σχολείο, να φυλακίσουμε τα παιδιά σε ένα στείρο περιβάλλον, πετώντας τους ψίχουλα. Να κολλήσουμε ένα τσιρότο πάνω από ένα ανοιχτό τραύμα και στην πορεία να απαξιώσουμε για άλλη μια φορά τον εκπαιδευτικό.
Αλλά αν βλέπαμε μόνο την ψηφοθηρική πλευρά του μέτρου, κοντόφθαλμοι θα
ήμασταν κι εμείς, αγαπητέ αναγνώστη. Έχουμε όμως την εμπειρία και ξέρουμε ότι όταν
οι Δαναοί φέρνουν δώρα, δεν περνάει πολύς καιρός που οι Τροίες καίγονται. Κι αφού
ο στόχος του μέτρου δεν είναι τα παιδιά, κι αφού ο στόχος του μέτρου δεν είναι οι
γονείς –άκου, άκου τη φρασεολογία, οι λέξεις έχουν βάρος, οι λέξεις έχουν σημασία–,
ο στόχος της ρύθμισης είναι αποκλειστικά ο εργαζόμενος.
Εσύ. Ο στόχος είσαι εσύ. Σε μια εποχή που οι εργοδότες γλείφουν τις
πληγές τους από την πανδημία και ψάχνουν πώς να ρεφάρουν, ο στόχος είσαι εσύ,
αγαπητέ αναγνώστη. Ο στόχος είναι η περαιτέρω απελευθέρωση της αγοράς εργασίας,
το ευέλικτο ωράριο, οι απλήρωτες υπερωρίες για χάρη της εταιρείας, οι ελαστικές
συμβάσεις εργασίας, οι δύο και τρεις δουλειές part time για να τα βγάλεις πέρα.
Πρώτα είσαι εργαζόμενος και μετά γονιός. Πρώτα έρχονται οι υποχρεώσεις σου προς
την εταιρεία και τον εργοδότη και μετά προς το παιδί σου και την οικογένειά
σου. Ο ιερός ρόλος του γονέα καταπατάται και συνθλίβεται: δεν μας νοιάζει να
μεγαλώσεις τα παιδιά σου. Δεν σε στηρίζουμε για να μεγαλώσεις εσύ τα παιδιά
σου. Μας νοιάζει να τα κάνεις (ας μην ξεχνάμε το κατάπτυστο Συνέδριο
Γονιμότητας πριν έναν χρόνο και τη συνεχή απειλή στο δικαίωμα της άμβλωσης). Ας
τα μεγαλώσει ο παππούς, η γιαγιά, η νταντά, η δασκάλα, η γειτόνισσα, ο
καφετζής. Δεν μας νοιάζει πώς θα βγουν αυτά τα παιδιά. Αρκεί να δουλεύεις.
Αρκεί να δουλεύουν. Αρκεί να γαλουχηθούν ότι αυτός είναι ο τρόπος που λειτουργεί
ο κόσμος. Η απουσία. Η εξάντληση. Η μιζέρια. Το σκοτάδι.
Όχι.
Όλη η διαδρομή μας ξεκινάει με ένα «όχι». Όλη η διαδρομή μας ξεκινάει
με ένα «σε βλέπω». Μακριά από τις πεισμωμένες και ανώριμες αντιπαραθέσεις και ανθρωποφαγίες
στα κοινωνικά δίκτυα, που απορρέουν από τη χαριτωμένη υπό άλλες συνθήκες
ασπρόμαυρη θέαση του κόσμου. Όσο όμορφο και δελεαστικό κι αν φαίνεται κάτι, από
σάπιο φυτό, μόνο σάπια λουλούδια φυτρώνουν. Ακόμα κι αν είμαστε αναγκασμένοι να
τα μυρίζουμε, ακόμα κι αν είμαστε αναγκασμένοι να δαγκώνουμε και να καταπίνουμε
δηλητηριώδεις καρπούς ενίοτε, ο στόχος παραμένει ένας: το φυτό να ξεριζωθεί,
πριν οι περικοκλάδες του στραγγαλίσουν κι εμάς και το μέλλον.
Κλείνω την κατάθεση αυτών των σκέψεων με τα υπέροχα λόγια από την ανάρτηση
επί τους θέματος της ηθοποιού Κλέλιας Ρένεση:
«Ονειρεύομαι γονείς που μπορούν να ’ναι και να νιώθουν παιδιά, να ’χουν
όρεξη και δύναμη να κυνηγήσουν τα όνειρά τους και να τους καμαρώνουν τα παιδιά τους
λαμπερούς και μαχώμενους γι’ αυτό που αγαπούν... Και κει να βρουν να μοιάσουν
οι επόμενες γενιές.»
Ζωή Τσούρα
13-06-2022