Τετάρτη 9 Μαΐου 2012

Δέντρο Και Δάσος

   Είναι πασίγνωστη η έκφραση "βλέπεις το δέντρο και χάνεις το δάσος". Αν και είναι σχετικά αυτονόητη η εξήγηση ας την αναλύσουμε: ο αφελής άνθρωπος δεν κοιτάει μπροστά. Δυστυχώς (ή ευτυχώς για κάποιους άλλους) έχει έλλειψη οξυδέρκειας ώστε βλέπει μόνο το πολύ απλό, το λιγότερο σημαντικό και το μικρότερο, ποσοτικά ή ποιοτικά. Το δέντρο συμβολίζει κάτι υποδεέστερο σε σχέση με το σημαντικό δάσος: έτσι ακριβώς ένα ζήτημα έχει τις σημαντικές και τις ασήμαντες ή δευτερεύουσες πτυχές του. Η κοινή λογική αποτρέπει αυτά τα λάθη, υπαγορεύει πως βλέπουμε πρώτα το σημαντικό και μετά τις λεπτομέρειες.. Είναι όμως τρομακτικά μεγάλα τα ποσοστά του παγκόσμιου πληθυσμού που έχουν τέτοιες τάσεις!
   Όπως και να 'χει πάντως άνθρωποι είμαστε, έχουμε τις εμμονές μας, τα προβλήματά μας, τη δική μας οπτική γωνία και προτιμήσεις. Κι εκεί που μπαίνει ο υποκειμενικός παράγοντας, το "δάσος" και το "δέντρο" αλλάζουν μορφή, κάποιες φορές αντιστρέφονται κιόλας. Δηλαδή αν για μένα το να βγω απεριποίητος είναι το ασήμαντο αλλά με πρωταρχική διάθεση να πάω για καφέ και τάβλι, το αντίστροφο φαντάζομαι συμβαίνει για τις περισσότερες κοπέλες που θα βάλουν την περιποίηση σε πρώτη μοίρα. Καλώς ή κακώς το "δάσος" αλλάζει δραματικά στις συνήθειες των δύο φύλων. Κι αυτό είναι ένα μόνο από πολλά, σοφά, βαρετά και χιλιοακουσμένα παραδείγματα...
   Το συμπέρασμά μου λοιπόν είναι πως η φράση αυτή δεν αναφέρεται μόνο σε άτομα με IQ γλυκοπατάτας. Εξάλλου ανάλογα με τον χαρακτήρα και τις έξεις του καθενός άλλα πράγματα τα βρίσκουμε εύκολα και ασήμαντα, ενώ υπάρχουν άνθρωποι που τα βρίσκουν σημαντικά και ευφυέστατα. Δεν μπορούμε πάντοτε να κρίνουμε απόλυτα τον παράγοντα της ευφυίας. Επιπλέον, η φράση αναφέρεται και στο θέμα ευφυίας και δυνατοτήτων αλλά όχι μόνο. Παίζουν φυσικά ρόλο και οι προτιμήσεις και οι προτεραιότητες. Κι αν μ' αυτά τα ολίγα τελείωσα με την περιγραφή, στο δεύτερο μέρος έχω να προτείνω μια κάπως πρωτότυπη προσέγγιση. Το να δούμε εσκεμμένα το κάθε "δέντρο" περιφρονώντας το "δάσος" κι όσους ασχολούνται μαζί του!
   Ναι λοιπόν, μπορώ να χαρακτηρίσω και όσους όχι μόνο βλέπουν και τα δύο αλλά λανθασμένα παρακάμπτουν το "δέντρο". Είναι άτομα που υπάρχουν σε κάθε κοινωνία, συνήθως πιο έξυπνοι και εύστροφοι από το υπόλοιπο του συνόλου, που έχουν πιο βαθείς και φιλόδοξους στόχους και προχωρούν μπροστά σε θέματα επιστήμης, καριέρας και, κυρίως, χρημάτων. Συνέπεια όλων αυτών είναι να είναι άτομα θαυμαστά από την υπόλοιπη κοινωνία και περήφανα για το ταλέντο και τη ζωή τους (και πολύ καλά κάνουν).
   Ας βάλω σε σκέψη όμως εσάς, όπως μπήκα κι εγώ εδώ και καιρό με αυτό το θέμα στην πράξη. Αυτά τα άτομα είναι απλά καλύτερα και ξεπερνάνε εμάς τους υπόλοιπους σε κάθε έκφανση της ζωής τους; Μιας και εμείς οι υπόλοιποι περιστασιακά το χάνουμε το "δάσος", είναι αναπόφευκτο, ενώ τέτοια άτομα το έχουν σταμπάρει και κάνουν τα πάντα γι' αυτό. Η απάντησή μου είναι η εξής: μέσα στον θυελλώδη κυκεώνα της ευστροφίας και της φιλοδοξίας τους κοιτούν το "δάσος" σαν Ένα. Εγώ (ή ο οποιοσδήποτε), κι ας μην είμαι τόσο χαρισματικός, έχω την παρατηρητικότητα να δω το "δάσος" σαν ένα σύνολο "δέντρων". Ίσως να μην έχω πετύχει τα θεάρεστα επιτεύγματα των κορυφαίων φυσιογνωμιών αλλά κρατώ και φυλάσσω το κάθε "δέντρο" ατόφιο στην καθημερινότητά μου. Μια καλή παρέα, ένα ωραίο τραπέζι με καλό φαγητό και αμπελοφιλοσοφία, ένα ηλιόλουστο πρωινό με αραλίκι (που κάποτε συνεχίζει έτσι μέχρι το επόμενο πρωινό), η αίσθηση της οικογένειας, ηθικές αξίες που δεν μπαίνω το ίδιο συχνά στο δίλημμα να τις παραβώ...κι από δω παν κι άλλα. Μπορώ να πω πως έχω "φυτέψει ένα δάσος" μόνος μου αντί να βρίσκομαι στην αέναη αναζήτηση ξένων "δασών" με σαγηνευτικά μυστικά και παραπλανητικά υποσχόμενη ευτυχία.
   Είμαι σίγουρος πως μόλις περιέγραψα την παραπάνω κατηγορία ανθρώπων ο καθένας σκέφτηκε ζωντανά παραδείγματα, ανθρώπους της Ιστορίας, της επικαιρότητας ή του δικού του περιβάλλοντος που ανήκουν σ' αυτήν. Και τώρα αναλογιστείτε: είχαν και έχουν όλοι αυτοί τα πάντα, όλα τα "δέντρα" που προανέφερα; Μήπως το δάσος τους είναι μια ψευδαίσθηση; Αυτό το νιώθουν καλύτερα οι ίδιοι. Αλλά ας κάνει ο καθένας που αυτοαποκαλείται σοφός την επιλογή του με τόσους δρόμους που ανοίγονται, ας βλέπει το "δάσος" μπροστά του χωρίς να προσπερνά αλόγιστα το κάθε "δέντρο", γιατί δυστυχώς χωρίς δέντρα δάσος δεν γίνεται. 

2 σχόλια: