Πατριαρχία και Φεμινισμός

   Η αδιαμφισβήτητη αλήθεια είναι πως ζούμε σε μια πατριαρχική κοινωνία. Μια κοινωνία δομημένη έτσι ώστε η ευτυχία του άντρα (του ετεροφυλόφιλου άντρα) να είναι στο προσκήνιο και οι υπόλοιποι να φυτοζωούν. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως η μινωική Κρήτη, ο κόσμος ήταν έτσι ανέκαθεν. Γιατί όμως;
   Ο βασικός λόγος είναι η δύναμη. Ο άντρας είναι εκ φύσεως το ισχυρό φύλο. Λέει ανοιχτά την άποψή του, ομαδοποιείται ευκολότερα, δεν κρύβει τις προθέσεις του, κυνηγάει την άμεση εξουσία. Η τεστοστερόνη υπάρχει διάχυτη στον οργανισμό του και κάποιες φορές φέρνει ακρότητες και βία. Ιδιαίτερα όταν μπαίνει στο κυνήγι γυναίκας ή όταν μαλώνει με μια γυναίκα. Και τα δύο είναι επιβεβαιωμένα με αναρίθμητα παραδείγματα. Έτσι έχει διαμορφωθεί με τα χρόνια ένα απαράδεκτο σύστημα ακραίας πατριαρχίας, όπου επί χιλιετηρίδες δεν μπορούσε ούτε συζήτηση να γίνει για τα δικαιώματα των γυναικών. Προς όποιον αμφισβητεί την παραπάνω δήλωσή μου συνεχίζω με παραδείγματα.
   Πρώτον και σημαντικότερον, η θρησκεία μας. Γενικότερα η θρησκεία αντικατοπτρίζει λίγο πολύ κοινωνικές πραγματικότητες. Όπως στην αρχαιότητα βίαιες φυλές ασκούσαν την ανθρωποθυσία και μέχρι σήμερα υπάρχει η θυσία ζώων (πράγμα που δείχνει πως σήμερα η παγκόσμια τάξη αδιαφορεί για τα δικαιώματα των ζώων), στο σύγχρονο κόσμο η πατριαρχία εκφράζεται μέσω της θρησκείας. Στις δύο μεγαλύτερες θρησκείες, τον Χριστιανισμό και τον Μωαμεθανισμό, ο Θεός είναι άντρας. Όση θεωρία και να υπάρχει για την απροσδιοριστία του φύλου του ή για το απρόσωπο και άφυλο της ύπαρξής του, είναι "ο" Θεός και το θέλημά "Του". Μας φαίνεται αστεία έστω και η σκέψη να χρησιμοποιήσουμε το θηλυκό γένος για να περιγράψουμε το Θεό μας. Κι από δω παν κι άλλοι.
   Παρεμπιπτόντως, με τα στοιχεία που παραθέτω δεν προσπαθώ να επιτεθώ στη θρησκεία. Απλώς καταδεικνύω αυτά που η πλειοψηφία θεωρεί "φυσιολογικά" και "εντάξει", όπως το ότι η γυναίκα με περίοδο δεν μεταλαμβάνει, η γυναίκα δεν μπαίνει στο ιερό, δεν μπορεί να ασκήσει το επάγγελμα του ιερέα, καθώς και ότι οι περισσότεροι συγγραφείς χριστιανικών έργων ή οι μεγάλοι θρησκευτικοί άντρες δεν αμφισβητούσαν την πατριαρχία αλλά την δέχονταν. Δηλαδή σε μια θρησκεία που προσπαθεί να μας πείσει πως όλοι είμαστε ίσοι ενώπιον του Θεού, οι γυναίκες είναι λιγότερο ίσες!
   Είμαι σίγουρος πως θα βρεθούν πολλοί καλοθελητές να μου εξηγήσουν το γιατί τα παραπάνω πρέπει να ισχύουν. Παρόλα αυτά, εκείνοι βλέπουν το δέντρο και χάνουν το δάσος. Απλώς παπαγαλίζουν τις ίδιες απαρχαιωμένες, πατριαρχικές ιδέες ενώ μέσα τους νιώθουν πως υπερασπίζονται το καλό. Ειρωνεία ε; Το καλό πρέπει να φιλτράρεται μέσα από καταπίεση κι εκμετάλλευση...
   Σε άλλους τομείς επίσης η παράδοση αποδεικνύει πως θέλει την γυναίκα κατώτερη του άντρα. Η παράδοση θέλει τη γυναίκα να μην έχει έλεγχο της ελευθερίας της, της επιλογής συντρόφου και της ζωής της γενικότερα. Θέλει "την γυνή να φοβήται τον άντρα", την γυναίκα να κοιτάει τη δουλειά της και να βλέπει το σπιτικό της, να είναι περήφανη για το έργο της στην κουζίνα αλλά μέχρι εκεί. Μέχρι πρόσφατα δεν είχε δικαίωμα ψήφου, δικαίωμα εξόδου από το σπίτι της (κάποιοι παραδοσιακοί τυπάδες ακόμα και σήμερα όταν βλέπουν γυναίκα μόνη έξω λένε "πού κυκλοφορά ασυνόδευτη") και πολλά άλλα σημεία που αποδεικνύουν πως είμαστε ρομποτάκια ρυθμισμένα να αναπαράγουμε (μέσα σε πολλά άλλα) και την εκμετάλλευση του αδύνατου φύλου.
   Ακόμα κι αν δούμε την ελληνική γλώσσα, η υποταγή της γυναίκας έρχεται φυσιολογικά. Παραδείγματος χάρη, όταν θέλουμε να εντάξουμε τα δύο φύλα σε ένα κοινό σύνολο πάντα υπερτερεί το αρσενικό. Βάσει κανόνα. Δηλαδή "ο Βαγγέλης και η Μαρία ήταν έτοιμοι...". Έτοιμοι. Αρσενικό. Προκαλεί γέλιο η ιδέα "ο Βαγγέλης και η Μαρία ήταν έτοιμες...". Γέλιο και σχόλια περί του κατά πόσο ο εν λόγω Βαγγέλης είναι αρκετά άντρας κτλ. Αλλά η αλήθεια είναι πως η γλώσσα μας είναι ένα ακόμα στοιχείο πως τα δύο φύλα δε θεωρούνται ίσα.
   Πέρα από αυτά, έχει τύχει αρκετές φορές να δω αυτοκίνητα ή μηχανάκια τα μεσάνυχτα να σταματάνε μπροστά σε κοπέλες που περπατάνε μόνες τους ή να ρυθμίζουν την ταχύτητα με το βήμα της κοπέλας και να πετάνε "ευφάνταστες" ατάκες από ασφαλή απόσταση. Φυσικά δεν νιώθουν ότι προκαλούν πανικό στην κοπέλα και ότι της εξωτερικεύουν τον (δικαιολογημένο) προαιώνιο φόβο του βιασμού. Αυτό που επίσης δεν καταλαβαίνουν είναι πως το να κρύβονται πίσω από την παρέα ή το "κάνουμε χαβαλέ" ακυρώνει τα αρχίδια που υποτίθεται πως τιμάνε. Διότι αν ήταν ένας από αυτούς μόνος του δε θα είχε το κουράγιο να μιλήσει στην εν λόγω κοπέλα face to face...
   Έπειτα έρχεται η νοοτροπία του μπαρ, το ότι έχω δικαίωμα να κάτσω στο τραπέζι μιας άγνωστης κοπέλας και να της πιάσω την κουβέντα. Μέχρι εκεί το καταλαβαίνω. Έτσι γίνονται γνωριμίες, είναι ένας ίσως αναπόφευκτος τρόπος για να προχωρήσουν αλλά ακόμα κι εκεί υπάρχουν υπερβολές. Δηλαδή αν μια κοπέλα μου πει να φύγω από το τραπέζι της, αυτόματα έχω το δικαίωμα να προσβληθώ και να της μιλήσω άσχημα (λογικό;). Γι' αυτό πρέπει να προσέχει και να μου απαντήσει ευγενικά. Έστω πως όλα καλά μέχρι εδώ. Ας υποθέσουμε για μια φορά, μια φορά μόνο, πως γίνεται το αντίστροφο. Έρχεται δηλαδή μια κοπέλα (που δεν την είχες προσέξει ούτε σου αρέσει) και κάθεται, ή μάλλον φορτώνεται, στο τραπέζι σου, σου την πέφτει στα ίσα και δε δείχνει να θέλει να φύγει. Δε θα θεωρήσεις αναφαίρετο δικαίωμά σου να τη διώξεις από το τραπέζι που κάθεσαι και μάλιστα όχι ευγενικά; Να η διαφορά νοοτροπίας σχετικά με τα δύο φύλα...
   Το πρόβλημα όμως με αυτές τις συμπεριφορές είναι πως τις θεωρούμε φυσιολογικές. Δεν πολυσκοτιζόμαστε μέχρι να θίξει κάποιος άλλος το θέμα. Προσωπικά δεν ένιωθα τη γυναικεία καταπίεση. Φυσιολογικό μιας και είμαι στρέιτ άντρας, δηλαδή άνθρωπος που δεν στοχοποιείται από την κατακραυγή της κοινωνίας. Άρα από μικρός πολλά που γίνονται γύρω μου τα θεωρούσα φυσιολογικά. Και γενικότερα αυτό ισχύει: όταν δεν είμαστε θύματα κακοποίησης είναι δυσκολότερο να καταλάβουμε την κακοποίηση που δέχονται άλλοι. Θεωρούμε τη συμπεριφορά "φυσιολογική". Βέβαια το φυσιολογικό είναι κάτι σχετικό. Όπως διάβασα πρόσφατα "το φυσιολογικό είναι μια αυταπάτη. Αυτό που είναι φυσιολογικό για την αράχνη είναι το Χάος για την πεταλούδα". Και ο νοών νοείτω...
   Βέβαια σε αυτό το σημείο οφείλω να θίξω και το αντίπαλο δέος, το φεμινιστικό κίνημα. Πρώτον, διότι οι εν λόγω είναι φανατισμένες και δε δέχονται ούτε την ύπαρξη αντίθετης άποψης (το έχω βιώσει ενώ ήμουν ευγενέστατος). Δεύτερον, επειδή με τις υπερβολικές αντιδράσεις τους, δηλαδή το να πιάνονται από καθετί άσχετο (πραγματικά άσχετο όμως) και να το ανάγουν σε φεμινιστικό ζήτημα, δείχνουν την υπερβολική στάση τους και γελοιοποιούνται. Τρίτον και σημαντικότερον, επειδή έχουν ξεχάσει προ πολλού την ισότητα των δύο φύλων. Οι περισσότερες φεμινίστριες δε θεωρούν πως τα δύο φύλα θα έπρεπε να είναι ίσα. Αντίθετα, θέλουν να φύγει η πατριαρχία και από μέσα τους (κάποιες κι απέξω τους) έχουν διακαή πόθο να έρθει η εποχή της μητριαρχίας και να ακολουθήσουν οι ίδιοι βανδαλισμοί εναντίον των αντρών.
   Φυσικά ακόμα και στις "μετριοπαθείς" (σε εισαγωγικά διότι ένα φανατισμένο κίνημα δεν διακατέχεται από μετριοπάθεια) υπάρχουν διάφορες παραπλανήσεις. Π.χ. όταν κάποια φορά προσπάθησα να ανοίξω θέμα με φεμινίστριες για το κακό που τους προκαλούν οι εταιρείες καλλυντικών, οι οποίες τους προκαλούν εσκεμμένα ανασφάλειες και προωθούν την τεχνητή ομορφιά, παραγκωνίζοντας τη φυσική ομορφιά σαν κάτι ανάξιο λόγου, υπήρξε σοβαρή αντίδραση. Αντί να δεχτούν (ή έστω να σκεφτούν για λίγο) τα λόγια μου, αντίθετα μου κόλλησαν 5-6 ταμπέλες για το τι είμαι: "σεξιστής", "μισογύνης", πως "προσπαθώ να αστυνομεύσω τις ελευθερίες τους" κτλ. Αυτά για αρχή. Όταν έπειτα εξέφρασα την άποψη πως όντως προτιμάω το ελάχιστο μακιγιάζ η απάντηση ήταν η εξής: "πρέπει κάποιος άντρας να είναι πολύ ζώον για να μην του αρέσει το μακιγιάζ". Ποιος αστυνομεύει ποιανού απόψεις τελικά;
   Οπότε επιμένω πως συχνότατα οι φεμινίστριες σκάβουν λάκκους και πέφτουν οι ίδιες μέσα. Προσπαθούν απελπισμένα να δείχνουν υπέρμαχοι της ελευθερίας και της ισότητας πασχίζοντας να ταυτίσουν συχνά τα δύο φύλα, πράγμα που δε γίνεται μιας και τα δύο φύλα είναι ίσα αλλά όχι ίδια. Παράλληλα χρησιμοποιούν απόλυτες εκφράσεις γενικεύοντας αυθαίρετα και καταλήγουν να προσπαθούν να υπερασπιστούν απαράδεκτες γυναικείες συμπεριφορές ή να επιτεθούν σε μετριοπαθείς άντρες. Αλλά αυτά παθαίνει κανείς όταν γενικεύει και προσπαθεί να βάλει τα δύο φύλα σε καλούπια. Επίσης χρησιμοποιούν πολύ κακό λεξιλόγιο και ρητορική μίσους, κάτι που τις κάνει το ίδιο και περισσότερο αντιπαθείς από τους δυνάστες τους. Τέλος, έχει εφευρεθεί το "mansplaining" δηλαδή η κατάπτυστη προσπάθεια των αντρών να δικαιολογήσουν την καταπίεση που ασκούν. Αυτό έχει καταντήσει όμως ένας τρόπος να φιμώνεται κάθε άντρας και η ύπαρξη έστω της άποψής του να θεωρείται mansplaining. Τόσο δημοκρατικά και όμορφα...
   Το συμπέρασμα που καταλήγω έχοντας αναλύσει τα δύο άκρα είναι το εξής: οι άντρες οφείλουμε να ανοίξουμε τα μάτια μας και να δούμε την καταπίεση που ασκούμε, ηθελημένα ή άθελά μας. Όταν συνειδητοποιήσουμε ότι υπάρχει πατριαρχία, καταπίεση των γυναικών και θελήσουμε να αλλάξουμε προς το καλύτερο, ο κόσμος θα γίνει ένα καλύτερο μέρος. Από την άλλη, το φεμινιστικό κίνημα καλό θα ήταν να στοχεύει στην ισότητα των δύο φύλων κι όχι στο να γίνει τραμπάλα, δηλαδή από πατριαρχία να πάμε σε μητριαρχία, διότι έτσι προωθείται η καταπίεση. Κι επίσης να γίνουν πιο διαλλακτικές, διότι ο φανατισμός ποτέ δεν κάνει τον κόσμο καλύτερο.