Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει πραγματικά αποτραβηχτεί μακριά από την φύση του. Αυτό συνέβη επειδή απότομα έχουμε σταματήσει να πολεμάμε καθημερινά για την επιβίωσή μας. Ξεκινώντας από την στέγαση, τη διατροφή, την ασφάλεια από φυσικούς παράγοντες και την γενική αποξένωση από τη φύση, είναι εύστοχο να πει κανείς πως ζούμε σε ένα αποστειρωμένο περιβάλλον μέσα στην αυστηρά ανθρώπινη κοινωνία. Οι επαφές μας με τη φύση και με τους πάσης φύσεως κινδύνους έχουν μειωθεί αισθητά.
Εδώ θα αναρωτηθεί κανείς: και πού είναι το κακό; Θα έπρεπε να βγουν οι δικλείδες ασφαλείας που με τόσο κόπο έχουν εγκατασταθεί στη ζωή μας; Θα έπρεπε να αποζητήσουμε αυτή την ελευθερία, αυξάνοντας τα ποσοστά θνησιμότητας και μειώνοντας το προσδόκιμο ζωής, το οποίο ολοένα και αυξάνεται; Η απάντησή μου είναι όχι. Η εξέλιξη και η τεχνολογία έχουν φέρει πολλά καλά, τα οποία δεν πρέπει να αγνοούμε. Όμως τα πράγματα δεν είναι ασπρόμαυρα. Τα παραπάνω έχουν και την αρνητική τους πλευρά: ο άνθρωπος δεν δοκιμάζεται καθημερινά, οπότε έχει χάσει την επαφή με την ανάγκη του για επιβίωση.
Μπορώ να κάνω κάποιες εικασίες για την ψυχοσύνθεση ενός ανθρώπου που αγωνίζεται να επιβιώσει. Πρώτον, είναι αυστηρά λογικός. Όταν καθημερινά πολεμάει για να ζήσει και τα καλούδια της σύγχρονης κοινωνίας δεν υπάρχουν, αυτόματα οι περισσότερες ψυχικές ασθένειες μένουν μακριά: κατάθλιψη, τάσεις αυτοκτονίας κ.α. Η υγιής ενασχόλησή του με την επιβίωση φέρνει αυτά τα αποτελέσματα. Έπειτα η σωματική του υγεία, η οποία είναι συνυφασμένη με την πνευματική, είναι σαφώς καλύτερη. Το σώμα είναι γυμνασμένο, το λίπος λιγότερο, τα συστήματα του ανθρώπινου σώματος πιο λειτουργικά.
Αντίθετα, η τρυφηλή και άνετη ζωή φέρνουν κάθε είδους αναταραχές στην σωματική και πνευματική μας υγεία: η έλλειψη εξάσκησης φέρνει προβλήματα παχυσαρκίας, προβλήματα στο κυκλοφορικό, θρομβώσεις, εμφράγματα, προβλήματα στο αναπνευστικό και μυικό σύστημα και άλλα αυτονόητα ίσως. Αλλά αυτή είναι μάλλον η κορυφή του παγόβουνου, διότι οι ψυχικές ασθένειες που μαστίζουν τις (δυτικές κυρίως) κοινωνίες αποκλείεται να είναι άσχετες με την πλαδαρότητα της ύπαρξής μας. Η ζωή έπαψε να είναι το πολύτιμο αγαθό για το οποίο πολεμάμε καθημερινά, διότι είναι κάτι δεδομένο, οπότε και η σκέψη μας έπαψε να είναι τόσο λογική. Αν εξηγούσαμε με σαφήνεια σε έναν άνθρωπο που ζει στη φύση και πολεμά για την επιβίωσή του τα καλά και τα κακά του καπνίσματος, της παχυσαρκίας, του οινοπνεύματος, της καθιστικής ζωής κτλ. θα τα απέρριπτε γελώντας. Γιατί; Διότι είναι λογικός. Κάθε σκέψη του έχει να κάνει με την επιβίωσή του. Ακριβώς όπως και τα ζώα. Τελικό συμπέρασμα; Η έλλειψη ανάγκης για επιβίωση μας έχει κάνει λιγότερο λογικούς από τους υπόλοιπους οργανισμούς, τους οποίους ρατσιστικά (σπισιστικά πιο επίσημα) θεωρούμε κατώτερους.
Και η εύλογη επόμενη ερώτηση είναι: και τι να κάνουμε εμείς, οι άνθρωποι που ζούμε στην προστατευτική γυάλα της σύγχρονης δυτικής κοινωνίας, οι οποίοι αρνούμεθα να βγούμε στη φύση και να ζήσουμε όπως ζούνε τα άγρια θηρία; Να αγωνιστούμε από το μετερίζι μας, η απάντηση. Να ανακτήσουμε τη λογική που έχουμε χάσει από εκεί που στεκόμαστε. Γι'αυτό η πρώτη ανάγκη είναι να μετατραπούμε από αμπελοφιλόσοφους σε φιλόσοφους. Να βάλουμε ένα "γιατί" σε κάθε μας πράξη και να υπολογίζουμε τα υπέρ και τα κατά. Αλλά αυτή είναι μόνο η αρχή.
Ενώ η σύγχρονη κοινωνία απαιτεί να αφήνουμε να λυθούν τα προβλήματα από εξωτερικούς παράγοντες (γιατροί, ψυχολόγοι, διατροφολόγοι κτλ.), πρέπει να εφαρμόσουμε το "συν Αθηνά και χείρα κίνει". Όχι να ακυρώσουμε τις αξιοσέβαστες αυτές επιστήμες και την αδιαμφισβήτητη αξία τους. Αλλά πριν απευθυνθούμε σε αυτές και αντί να εναποθέσουμε την ασφάλειά μας σε αυτούς να γίνουμε εμείς οι γιατροί και διατροφολόγοι του σώματός μας και οι ψυχολόγοι και ψυχίατροι του πνεύματός μας. Σε πρώτο επίπεδο τουλάχιστον.
Πώς θα γίνει αυτό; Μα με τη μέθοδο που εξελίσσεται κάθε επιστήμη φυσικά. Με τον πειραματισμό, την προσεκτική ανάλυση και την εξαγωγή συμπερασμάτων. Πρέπει να μάθουμε να συσχετίζουμε κάθε ενέργεια με το αντίστοιχο σύμπτωμα. Εγώ, ως γιατρός του σώματός μου, πρέπει να έχω τις βασικές γνώσεις για το τι με βλάπτει και τι με ωφελεί. Ακόμα πιο επιτακτικά πρέπει να είμαι διατροφολόγος του σώματός μου. Εφόσον έχω μια διατροφική ρουτίνα, πρέπει να ρωτάω το σώμα μου τι το βλάπτει, τι το ωφελεί και πώς νιώθει μετά την πρόσληψη οποιασδήποτε ουσίας. Να νιώθω το σώμα μου και τις συνέπειες των ουσιών που λαμβάνω. Έτσι θα γίνει αυστηρά λογικός και θα αφήσω τους ρομαντισμούς/συναισθηματισμούς, οι οποίοι είναι μεν θεμιτοί σε άλλα πεδία αλλά όχι στην διατροφή μου. Έτσι θα καταφέρω να κόψω το κάπνισμα, ίσως τον καφέ και το αλκοόλ και να φέρω τα επιθυμητά μακροχρόνια αποτελέσματα στο σώμα μου.
Έπειτα, ως ψυχολόγος του σώματός μου, οφείλω να αναγνωρίζω τι ωφελεί το πνεύμα μου και τι το βλάπτει. Να απομακρυνθώ από παράγοντες που βλάπτουν την ψυχική μου υγεία, μου προκαλούν νεύρα, μου ρίχνουν την ψυχολογία, μου προκαλούν ξεσπάσματα και εθισμούς, σοκ και ψυχολογικά τραύματα. Αυτό προϋποθέτει να απομακρυνθώ από ανθρώπους που θεωρώ δεδομένους, καταστάσεις και συνήθειες που με βλάπτουν, καθώς κι από νοσηρά περιβάλλοντα, τα οποία είχα συνηθίσει και αποδεχτεί εις βάρος της υγείας μου.
Το αστείο είναι πως όποιος νοιάζεται για την υγεία του χλευάζεται από το σύνολο της κοινωνίας, θεωρείται τρελός. Οι περισσότεροι έχουν την εντύπωση πως μόνο οι ηλικιωμένοι πρέπει να νοιάζονται για την υγεία τους: οι υπόλοιποι έχουν ανοσία σε θέματα υγείας. Μπορούν να είναι ασύδοτοι και υπερβολικοί μέχρι τα γεράματά τους και τότε ξαφνικά θα αναστρέψουν τα πάντα. Τότε. Σε ένα αόριστο, απροσδιόριστο μέλλον. Το οποίο ποτέ δεν έρχεται. Και κάθε ασθένεια ή πρόβλημα οφείλεται στην κακή τύχη, στο θέλημα του θεού ή των άστρων και έρχεται ως μοιραίο κι αναπότρεπτο.
Οφείλω να επαναλάβω το εξής: ακόμα κι ένας άνθρωπος λογικός, που ασχολείται σε πρώτο επίπεδο με την υγεία του, σωματική και πνευματική, σέβεται τις επιστήμες και τα ευρήματά τους και σε δεύτερο επίπεδο (δηλαδή όποτε υπάρξει ανάγκη η οποία δεν καλύπτεται από προσωπική έρευνα και εμπειρία) οφείλει να απευθυνθεί σε αυτές.
Αυτές ήταν οι σκέψεις ενός μη ειδικού που θεωρεί τον εαυτό του υπεύθυνο για το σώμα και το πνεύμα του. Που θεωρεί πως η λογική συμβαδίζει με την υγεία, ενώ η άγνοια με την ανευθυνότητα και τη μοιρολατρία.
Εδώ θα αναρωτηθεί κανείς: και πού είναι το κακό; Θα έπρεπε να βγουν οι δικλείδες ασφαλείας που με τόσο κόπο έχουν εγκατασταθεί στη ζωή μας; Θα έπρεπε να αποζητήσουμε αυτή την ελευθερία, αυξάνοντας τα ποσοστά θνησιμότητας και μειώνοντας το προσδόκιμο ζωής, το οποίο ολοένα και αυξάνεται; Η απάντησή μου είναι όχι. Η εξέλιξη και η τεχνολογία έχουν φέρει πολλά καλά, τα οποία δεν πρέπει να αγνοούμε. Όμως τα πράγματα δεν είναι ασπρόμαυρα. Τα παραπάνω έχουν και την αρνητική τους πλευρά: ο άνθρωπος δεν δοκιμάζεται καθημερινά, οπότε έχει χάσει την επαφή με την ανάγκη του για επιβίωση.
Μπορώ να κάνω κάποιες εικασίες για την ψυχοσύνθεση ενός ανθρώπου που αγωνίζεται να επιβιώσει. Πρώτον, είναι αυστηρά λογικός. Όταν καθημερινά πολεμάει για να ζήσει και τα καλούδια της σύγχρονης κοινωνίας δεν υπάρχουν, αυτόματα οι περισσότερες ψυχικές ασθένειες μένουν μακριά: κατάθλιψη, τάσεις αυτοκτονίας κ.α. Η υγιής ενασχόλησή του με την επιβίωση φέρνει αυτά τα αποτελέσματα. Έπειτα η σωματική του υγεία, η οποία είναι συνυφασμένη με την πνευματική, είναι σαφώς καλύτερη. Το σώμα είναι γυμνασμένο, το λίπος λιγότερο, τα συστήματα του ανθρώπινου σώματος πιο λειτουργικά.
Αντίθετα, η τρυφηλή και άνετη ζωή φέρνουν κάθε είδους αναταραχές στην σωματική και πνευματική μας υγεία: η έλλειψη εξάσκησης φέρνει προβλήματα παχυσαρκίας, προβλήματα στο κυκλοφορικό, θρομβώσεις, εμφράγματα, προβλήματα στο αναπνευστικό και μυικό σύστημα και άλλα αυτονόητα ίσως. Αλλά αυτή είναι μάλλον η κορυφή του παγόβουνου, διότι οι ψυχικές ασθένειες που μαστίζουν τις (δυτικές κυρίως) κοινωνίες αποκλείεται να είναι άσχετες με την πλαδαρότητα της ύπαρξής μας. Η ζωή έπαψε να είναι το πολύτιμο αγαθό για το οποίο πολεμάμε καθημερινά, διότι είναι κάτι δεδομένο, οπότε και η σκέψη μας έπαψε να είναι τόσο λογική. Αν εξηγούσαμε με σαφήνεια σε έναν άνθρωπο που ζει στη φύση και πολεμά για την επιβίωσή του τα καλά και τα κακά του καπνίσματος, της παχυσαρκίας, του οινοπνεύματος, της καθιστικής ζωής κτλ. θα τα απέρριπτε γελώντας. Γιατί; Διότι είναι λογικός. Κάθε σκέψη του έχει να κάνει με την επιβίωσή του. Ακριβώς όπως και τα ζώα. Τελικό συμπέρασμα; Η έλλειψη ανάγκης για επιβίωση μας έχει κάνει λιγότερο λογικούς από τους υπόλοιπους οργανισμούς, τους οποίους ρατσιστικά (σπισιστικά πιο επίσημα) θεωρούμε κατώτερους.
Και η εύλογη επόμενη ερώτηση είναι: και τι να κάνουμε εμείς, οι άνθρωποι που ζούμε στην προστατευτική γυάλα της σύγχρονης δυτικής κοινωνίας, οι οποίοι αρνούμεθα να βγούμε στη φύση και να ζήσουμε όπως ζούνε τα άγρια θηρία; Να αγωνιστούμε από το μετερίζι μας, η απάντηση. Να ανακτήσουμε τη λογική που έχουμε χάσει από εκεί που στεκόμαστε. Γι'αυτό η πρώτη ανάγκη είναι να μετατραπούμε από αμπελοφιλόσοφους σε φιλόσοφους. Να βάλουμε ένα "γιατί" σε κάθε μας πράξη και να υπολογίζουμε τα υπέρ και τα κατά. Αλλά αυτή είναι μόνο η αρχή.
Ενώ η σύγχρονη κοινωνία απαιτεί να αφήνουμε να λυθούν τα προβλήματα από εξωτερικούς παράγοντες (γιατροί, ψυχολόγοι, διατροφολόγοι κτλ.), πρέπει να εφαρμόσουμε το "συν Αθηνά και χείρα κίνει". Όχι να ακυρώσουμε τις αξιοσέβαστες αυτές επιστήμες και την αδιαμφισβήτητη αξία τους. Αλλά πριν απευθυνθούμε σε αυτές και αντί να εναποθέσουμε την ασφάλειά μας σε αυτούς να γίνουμε εμείς οι γιατροί και διατροφολόγοι του σώματός μας και οι ψυχολόγοι και ψυχίατροι του πνεύματός μας. Σε πρώτο επίπεδο τουλάχιστον.
Πώς θα γίνει αυτό; Μα με τη μέθοδο που εξελίσσεται κάθε επιστήμη φυσικά. Με τον πειραματισμό, την προσεκτική ανάλυση και την εξαγωγή συμπερασμάτων. Πρέπει να μάθουμε να συσχετίζουμε κάθε ενέργεια με το αντίστοιχο σύμπτωμα. Εγώ, ως γιατρός του σώματός μου, πρέπει να έχω τις βασικές γνώσεις για το τι με βλάπτει και τι με ωφελεί. Ακόμα πιο επιτακτικά πρέπει να είμαι διατροφολόγος του σώματός μου. Εφόσον έχω μια διατροφική ρουτίνα, πρέπει να ρωτάω το σώμα μου τι το βλάπτει, τι το ωφελεί και πώς νιώθει μετά την πρόσληψη οποιασδήποτε ουσίας. Να νιώθω το σώμα μου και τις συνέπειες των ουσιών που λαμβάνω. Έτσι θα γίνει αυστηρά λογικός και θα αφήσω τους ρομαντισμούς/συναισθηματισμούς, οι οποίοι είναι μεν θεμιτοί σε άλλα πεδία αλλά όχι στην διατροφή μου. Έτσι θα καταφέρω να κόψω το κάπνισμα, ίσως τον καφέ και το αλκοόλ και να φέρω τα επιθυμητά μακροχρόνια αποτελέσματα στο σώμα μου.
Έπειτα, ως ψυχολόγος του σώματός μου, οφείλω να αναγνωρίζω τι ωφελεί το πνεύμα μου και τι το βλάπτει. Να απομακρυνθώ από παράγοντες που βλάπτουν την ψυχική μου υγεία, μου προκαλούν νεύρα, μου ρίχνουν την ψυχολογία, μου προκαλούν ξεσπάσματα και εθισμούς, σοκ και ψυχολογικά τραύματα. Αυτό προϋποθέτει να απομακρυνθώ από ανθρώπους που θεωρώ δεδομένους, καταστάσεις και συνήθειες που με βλάπτουν, καθώς κι από νοσηρά περιβάλλοντα, τα οποία είχα συνηθίσει και αποδεχτεί εις βάρος της υγείας μου.
Το αστείο είναι πως όποιος νοιάζεται για την υγεία του χλευάζεται από το σύνολο της κοινωνίας, θεωρείται τρελός. Οι περισσότεροι έχουν την εντύπωση πως μόνο οι ηλικιωμένοι πρέπει να νοιάζονται για την υγεία τους: οι υπόλοιποι έχουν ανοσία σε θέματα υγείας. Μπορούν να είναι ασύδοτοι και υπερβολικοί μέχρι τα γεράματά τους και τότε ξαφνικά θα αναστρέψουν τα πάντα. Τότε. Σε ένα αόριστο, απροσδιόριστο μέλλον. Το οποίο ποτέ δεν έρχεται. Και κάθε ασθένεια ή πρόβλημα οφείλεται στην κακή τύχη, στο θέλημα του θεού ή των άστρων και έρχεται ως μοιραίο κι αναπότρεπτο.
Οφείλω να επαναλάβω το εξής: ακόμα κι ένας άνθρωπος λογικός, που ασχολείται σε πρώτο επίπεδο με την υγεία του, σωματική και πνευματική, σέβεται τις επιστήμες και τα ευρήματά τους και σε δεύτερο επίπεδο (δηλαδή όποτε υπάρξει ανάγκη η οποία δεν καλύπτεται από προσωπική έρευνα και εμπειρία) οφείλει να απευθυνθεί σε αυτές.
Αυτές ήταν οι σκέψεις ενός μη ειδικού που θεωρεί τον εαυτό του υπεύθυνο για το σώμα και το πνεύμα του. Που θεωρεί πως η λογική συμβαδίζει με την υγεία, ενώ η άγνοια με την ανευθυνότητα και τη μοιρολατρία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου