Τρίτη 31 Ιανουαρίου 2017

Βολικές Ψευδαισθήσεις

   Το ανθρώπινο είδος, το πιο λογικό κι εξελιγμένο στον πλανήτη μας, αρέσκεται στο να ζει με βολικές ψευδαισθήσεις. Το για ποιον είναι βολικές θα το δούμε. Πάντως είναι με βεβαιότητα ψευδαισθήσεις. Ας αναφερθώ σε δύο απ' αυτές.
   Η πρώτη είναι πως το ανθρώπινο γένος έχει πειστεί πως έχει εχθρούς ολόκληρες εθνότητες. Πως ο Αμερικάνος έχει εχθρό έναν Ιάπωνα, ο Έλληνας έναν Τούρκο, ο Πολωνός έναν Γερμανό κτλ. Τι σημαίνει εχθρός; Αυτός που εμένα προσωπικά με μισεί και θα ήθελε να με βλάψει. Βέβαια όταν αναφερόμαστε σε μια εθνότητα ως εχθρική, αυτό που φανταζόμαστε είναι ένα σημείο στο χάρτη. Όχι ανθρώπους. Διότι αν εγώ είχα τη δύναμη να φανταστώ ένα εκατομμύριο διαφορετικούς ανθρώπους, από τους οποίους κάνει ο καθένας τη ζωή του, έχει ο καθένας τις έγνοιες και τα προβλήματά του, έχει μια οικογένεια να θρέψει κι αγνοεί παντελώς την ύπαρξή μου (μπορεί να μην γνωρίζει προσωπικά ούτε έναν Έλληνα) δεν θα ήταν καθόλου λογικό να τους φανταστώ ως εχθρούς μου. Διότι αν έβλεπα οποιονδήποτε από αυτούς τους ανθρώπους μπροστά μου στο δρόμο δε θα ένιωθα κανέναν κίνδυνο και καμία απειλή απ' αυτούς. Την απειλή θα τη νιώσω μόνο όταν βρεθώ στο πεδίο της μάχης, όπου το ίδιο θα νιώσουν κι αυτοί. Θα αναγκαστούμε -ανωτέρα βία- να πολεμήσουμε ο ένας τον άλλον.
   Αν σου ζητήσω, βάζοντάς σου το πιστόλι στον κρόταφο, να σκοτώσεις τον πρώτο περαστικό που θα βρεις μπροστά σου και την ίδια απειλή κάνω και σ' αυτόν εναντίον σου, τότε θα είναι αυτός ο εχθρός σου; Ή μήπως θα είμαι εγώ, που θέλω να πάρω τη ζωή σου; Φαντάσου το αυτό σε επίπεδο εθνοτήτων. Κάποιος με αναγκάζει με τη βία να πολεμήσω μέχρι θανάτου με κάποιον που δεν έχω δει ποτέ στη ζωή μου και δεν έχω τίποτα να χωρίσω. Αν δεν πάω θα με στείλει -πάντα με το γράμμα του νόμου- στη φυλακή, στην εξορία ή και σε άλλες χώρες στο ικρίωμα. Ποιος είναι ο πραγματικός εχθρός μου;
   Και κάποια στιγμή θα αναρωτηθώ: γιατί πολεμάω; Στο πεδίο της μάχης δε βρίσκεται καμιά πατρίδα. Το μόνο που βρίσκεται είναι αίμα, θάνατος και διαμελισμένα πτώματα. Καμία δόξα, κανένας θρίαμβος. Ο θρίαμβος υπάρχει σε αυτούς που προετοίμασαν και έστησαν τον πόλεμο και τα οικονομήσανε. Διότι το καθένα από τα όργανα του θανάτου, τα όπλα, που θα χρησιμοποιήσεις για να σφαχτείς εσύ με τον άγνωστο, έχει πάνω του μια ταμπελίτσα με τιμή. Από το αεροπλάνο και το άρμα μάχης μέχρι και την μικρότερη σφαίρα. Όλα κοστίζουν κάτι. Αν βάλεις αυτή την μικρή αλήθεια στο κεφάλι σου καταλαβαίνεις για ποιον λόγο γίνονται (και έχουν γίνει μέχρι τώρα) όλοι οι πόλεμοι. Όλο το κόλπο είναι στο στήσιμο του πολέμου, το οποίο γίνεται τόσο αριστοτεχνικά ώστε ο πονηρός πολεμοκάπηλος μένει αόρατος ενώ επί δεκαετίες ανάβει το μίσος στις καρδιές φαινομενικά αθώων, απλών ανθρώπων. Εδώ η ψευδαίσθηση είναι βολική για τα μεγάλα αφεντικά που προετοίμαζαν τα όπλα για χρόνια, μέτρησαν τα χοντρά ματσάκια με τα λεφτά, όπλισαν το χέρι σου απειλώντας σε με κάθε τρόπο και σε έβαλαν να σφαχτείς (έχοντας βάλει και 2-3 εμβατήρια για το φαντασμαγορικό της υπόθεσης) με αγνώστους που δέχτηκαν τις ίδιες απειλές για σένα. Πού χωράει η έννοια της πατρίδας και της δόξας σε αυτήν την απλή αλήθεια;
   Μια άλλη βολική ψευδαίσθηση, αυτή λιγότερο αιματοβαμμένη ας πούμε, είναι αυτή των συνωμοσιολόγων. Δεν αναφέρομαι βέβαια σε επιστήμονες που επί χρόνια σωρεύουν αποδείξεις και βγάζουν συμπεράσματα για το σαθρό παγκόσμιο πολιτικοοικονομικό σύστημα. Αναφέρομαι σε ανθρώπους που αραδιάζουν τη μια τερατολογία πίσω απ' την άλλη χωρίς καμία απόδειξη. Φυσικά εμείς οι υπόλοιποι ζαλιζόμαστε από το πόσοι τόνοι αποδείξεων θα χρειάζονταν για να στηριχθούν σοβαρά τέτοιες ιδέες. Τέλος πάντων. Ας πάρουμε τα πράγματα απ' την αρχή.
   Όσο ήμαστε παιδιά, ήταν πολύ βολικό για τους γονείς μας να μας παραμυθιάζουν για να αποφεύγονται οι πολλές εξηγήσεις, οι πικρές αλήθειες και οι αμήχανες στιγμές. Γι' αυτό υπήρχαν τα παραμύθια και τα μυθικά πλάσματα, όπως π.χ. ο Άι-Βασίλης. Ένα στάδιο ωρίμανσης είναι το να αποτινάξει κανείς από πάνω του αυτό το "μαγικό πέπλο" του παραμυθιού και να επιστρέψει στην πραγματικότητα. Όταν αυτό γίνει, η ματιά γίνεται ρεαλιστική και η λογική πρυτανεύει. Πολλοί συνάνθρωποί μας όμως δεν πέρασαν από αυτό το στάδιο. Έμειναν στα παραμύθια, τα οποία ποτέ δεν αποτίναξαν από πάνω τους, μόνο που τα έκαναν πιο περίπλοκα και πιο θελκτικά για τον εγκέφαλο ενός ενήλικα. Πλέον υπάρχει μια "Νέα Τάξη Πραγμάτων" (οι θιασώτες αυτής δεν ορίζουν και δεν νοιάζονται για το ποια ήταν η "Παλιά Τάξη Πραγμάτων" ούτε για το πόσο σαθρή ήταν η κοινωνία και παλιότερα), υπάρχουν οι Σιωνιστές, οι Ρόκφελερ, οι Ρότσιλντ (ή Ρόθτσιλντ), μασόνοι, Εβραίοι, μεγάλα λόμπι, αεροψεκασμοί και το κακό συναπάντημα. Όσο κι αν παραδέχομαι πως υπάρχουν ψήγματα αλήθειας σε κάτι από όλα αυτά, βλέπω πως οι θεωρίες αυτές είναι απλά βολικές ψευδαισθήσεις που βάζουν μπροστά τους αυτές οι μεγάλες μερίδες συνωμοσιολόγων. Για ποιους βολικές; Για τους ίδιους.
   Σκεφτείτε το εξής: ένα παιδάκι έχει μπροστά του μια τεράστια ζωγραφιά παραμυθιών. Ξαφνικά, εκεί που την κοιτά ανέμελο και χαρούμενο, εκείνη εξαφανίζεται και βλέπει μπροστά του έναν τοίχο, άχρωμο και μουντό. Το σοκ θα είναι μεγάλο και η απελπισία μεγάλη. Θα πρέπει να αποδομήσει ένα μεγάλο μέρος της πραγματικότητας όπως την ήξερε. Αυτό σε επίπεδο ενηλίκων θα σήμαινε να αποτινάξει κάποιος από πάνω του τις συνωμοσιολογίες και να δει την αλήθεια κατάματα. Τι θα έβλεπε; Μια ατέλειωτη στρατιά γραφειοκρατών, απατεώνων, άπληστων ανθρωπάκων που τσαλαπατούν την ανθρώπινη ζωή, που πατούν επί πτωμάτων για μια θέση στον ήλιο κι ένα σινάφι μεγαλοκαρχαριών και των εταιρειών τους, που εκμεταλλεύονται τη ζωή μας από το Α ως το Ω της για να κερδοσκοπήσουν.
   Οι ψεκασμένοι λοιπόν αυτοί συνάνθρωποί μας προτιμούν να ζουν στο παραμύθι τους για να αποφύγουν να δουν κατάματα την αλήθεια, η οποία είναι σκληρότερη. Προσπαθούν να αγνοήσουν τον δαιδαλώδη λαβύρινθο μπροστά τους για να μη χρειαστεί να μπουν μέσα του. Είναι πολύ ευκολότερο να αναμασά κανείς ένα παραμύθι, να ζει μέσα του για δεκαετίες, να το διδάσκει στα παιδιά του και να αγνοεί ή να υπονομεύει κάθε απόδειξη για το αντίθετο. Βέβαια αυτή η ψευδαίσθηση είναι βολική και για τους προαναφερθέντες μεγαλοκαρχαρίες, διότι μια συσσωρευμένη επανάσταση εναντίον τους θα τους κόστιζε τα πάντα. Οπότε βολεύονται με το να υποδαυλίζουν μύθους περί σκοτεινών μυστικών τάξεων πάμπλουτων Εβραίων που θέλουν την παγκόσμια κυριαρχία.
   Οπότε και οι δυο πλευρές έχουν "πετύχει" τον στόχο τους και οι ψεκασμένοι παραμένουν blissfully ignorant, που λέμε αγγλιστί. "Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι" λέει το "ιερό" βιβλίο της Αγίας Γραφής. Ώρες-ώρες αναρωτιέμαι αν είναι αλήθεια. Αν το να ζει το παραμύθι κάποιος είναι πιο χρήσιμο, πιο όμορφο, πιο αξιόλογο. Να το ζει κανείς ή να μην το ζει;
    

Πέμπτη 26 Ιανουαρίου 2017

Οι προς εμάς Οφειλές

   Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει πραγματικά αποτραβηχτεί μακριά από την φύση του. Αυτό συνέβη επειδή απότομα έχουμε σταματήσει να πολεμάμε καθημερινά για την επιβίωσή μας. Ξεκινώντας από την στέγαση, τη διατροφή, την ασφάλεια από φυσικούς παράγοντες και την γενική αποξένωση από τη φύση, είναι εύστοχο να πει κανείς πως ζούμε σε ένα αποστειρωμένο περιβάλλον μέσα στην αυστηρά ανθρώπινη κοινωνία. Οι επαφές μας με τη φύση και με τους πάσης φύσεως κινδύνους έχουν μειωθεί αισθητά.
   Εδώ θα αναρωτηθεί κανείς: και πού είναι το κακό; Θα έπρεπε να βγουν οι δικλείδες ασφαλείας που με τόσο κόπο έχουν εγκατασταθεί στη ζωή μας; Θα έπρεπε να αποζητήσουμε αυτή την ελευθερία, αυξάνοντας τα ποσοστά θνησιμότητας και μειώνοντας το προσδόκιμο ζωής, το οποίο ολοένα και αυξάνεται; Η απάντησή μου είναι όχι. Η εξέλιξη και η τεχνολογία έχουν φέρει πολλά καλά, τα οποία δεν πρέπει να αγνοούμε. Όμως τα πράγματα δεν είναι ασπρόμαυρα. Τα παραπάνω έχουν και την αρνητική τους πλευρά: ο άνθρωπος δεν δοκιμάζεται καθημερινά, οπότε έχει χάσει την επαφή με την ανάγκη του για επιβίωση.
   Μπορώ να κάνω κάποιες εικασίες για την ψυχοσύνθεση ενός ανθρώπου που αγωνίζεται να επιβιώσει. Πρώτον, είναι αυστηρά λογικός. Όταν καθημερινά πολεμάει για να ζήσει και τα καλούδια της σύγχρονης κοινωνίας δεν υπάρχουν, αυτόματα οι περισσότερες ψυχικές ασθένειες μένουν μακριά: κατάθλιψη, τάσεις αυτοκτονίας κ.α. Η υγιής ενασχόλησή του με την επιβίωση φέρνει αυτά τα αποτελέσματα. Έπειτα η σωματική του υγεία, η οποία είναι συνυφασμένη με την πνευματική, είναι σαφώς καλύτερη. Το σώμα είναι γυμνασμένο, το λίπος λιγότερο, τα συστήματα του ανθρώπινου σώματος πιο λειτουργικά.
   Αντίθετα, η τρυφηλή και άνετη ζωή φέρνουν κάθε είδους αναταραχές στην σωματική και πνευματική μας υγεία: η έλλειψη εξάσκησης φέρνει προβλήματα παχυσαρκίας, προβλήματα στο κυκλοφορικό, θρομβώσεις, εμφράγματα, προβλήματα στο αναπνευστικό και μυικό σύστημα και άλλα αυτονόητα ίσως. Αλλά αυτή είναι μάλλον η κορυφή του παγόβουνου, διότι οι ψυχικές ασθένειες που μαστίζουν τις (δυτικές κυρίως) κοινωνίες αποκλείεται να είναι άσχετες με την πλαδαρότητα της ύπαρξής μας. Η ζωή έπαψε να είναι το πολύτιμο αγαθό για το οποίο πολεμάμε καθημερινά, διότι είναι κάτι δεδομένο, οπότε και η σκέψη μας έπαψε να είναι τόσο λογική. Αν εξηγούσαμε με σαφήνεια σε έναν άνθρωπο που ζει στη φύση και πολεμά για την επιβίωσή του τα καλά και τα κακά του καπνίσματος, της παχυσαρκίας, του οινοπνεύματος, της καθιστικής ζωής κτλ. θα τα απέρριπτε γελώντας. Γιατί; Διότι είναι λογικός. Κάθε σκέψη του έχει να κάνει με την επιβίωσή του. Ακριβώς όπως και τα ζώα. Τελικό συμπέρασμα; Η έλλειψη ανάγκης για επιβίωση μας έχει κάνει λιγότερο λογικούς από τους υπόλοιπους οργανισμούς, τους οποίους ρατσιστικά (σπισιστικά πιο επίσημα) θεωρούμε κατώτερους.
   Και η εύλογη επόμενη ερώτηση είναι: και τι να κάνουμε εμείς, οι άνθρωποι που ζούμε στην προστατευτική γυάλα της σύγχρονης δυτικής κοινωνίας, οι οποίοι αρνούμεθα να βγούμε στη φύση και να ζήσουμε όπως ζούνε τα άγρια θηρία; Να αγωνιστούμε από το μετερίζι μας, η απάντηση. Να ανακτήσουμε τη λογική που έχουμε χάσει από εκεί που στεκόμαστε. Γι'αυτό η πρώτη ανάγκη είναι να μετατραπούμε από αμπελοφιλόσοφους σε φιλόσοφους. Να βάλουμε ένα "γιατί" σε κάθε μας πράξη και να υπολογίζουμε τα υπέρ και τα κατά. Αλλά αυτή είναι μόνο η αρχή.
   Ενώ η σύγχρονη κοινωνία απαιτεί να αφήνουμε να λυθούν τα προβλήματα από εξωτερικούς παράγοντες (γιατροί, ψυχολόγοι, διατροφολόγοι κτλ.), πρέπει να εφαρμόσουμε το "συν Αθηνά και χείρα κίνει". Όχι να ακυρώσουμε τις αξιοσέβαστες αυτές επιστήμες και την αδιαμφισβήτητη αξία τους. Αλλά πριν απευθυνθούμε σε αυτές και αντί να εναποθέσουμε την ασφάλειά μας σε αυτούς να γίνουμε εμείς οι γιατροί και διατροφολόγοι του σώματός μας και οι ψυχολόγοι και ψυχίατροι του πνεύματός μας. Σε πρώτο επίπεδο τουλάχιστον.
   Πώς θα γίνει αυτό; Μα με τη μέθοδο που εξελίσσεται κάθε επιστήμη φυσικά. Με τον πειραματισμό, την προσεκτική ανάλυση και την εξαγωγή συμπερασμάτων. Πρέπει να μάθουμε να συσχετίζουμε κάθε ενέργεια με το αντίστοιχο σύμπτωμα. Εγώ, ως γιατρός του σώματός μου, πρέπει να έχω τις βασικές γνώσεις για το τι με βλάπτει και τι με ωφελεί. Ακόμα πιο επιτακτικά πρέπει να είμαι διατροφολόγος του σώματός μου. Εφόσον έχω μια διατροφική ρουτίνα, πρέπει να ρωτάω το σώμα μου τι το βλάπτει, τι το ωφελεί και πώς νιώθει μετά την πρόσληψη οποιασδήποτε ουσίας. Να νιώθω το σώμα μου και τις συνέπειες των ουσιών που λαμβάνω. Έτσι θα γίνει αυστηρά λογικός και θα αφήσω τους ρομαντισμούς/συναισθηματισμούς, οι οποίοι είναι μεν θεμιτοί σε άλλα πεδία αλλά όχι στην διατροφή μου. Έτσι θα καταφέρω να κόψω το κάπνισμα, ίσως τον καφέ και το αλκοόλ και να φέρω τα επιθυμητά μακροχρόνια αποτελέσματα στο σώμα μου.
   Έπειτα, ως ψυχολόγος του σώματός μου, οφείλω να αναγνωρίζω τι ωφελεί το πνεύμα μου και τι το βλάπτει. Να απομακρυνθώ από παράγοντες που βλάπτουν την ψυχική μου υγεία, μου προκαλούν νεύρα, μου ρίχνουν την ψυχολογία, μου προκαλούν ξεσπάσματα και εθισμούς, σοκ και ψυχολογικά τραύματα. Αυτό προϋποθέτει να απομακρυνθώ από ανθρώπους που θεωρώ δεδομένους, καταστάσεις και συνήθειες που με βλάπτουν, καθώς κι από νοσηρά περιβάλλοντα, τα οποία είχα συνηθίσει και αποδεχτεί εις βάρος της υγείας μου.
   Το αστείο είναι πως όποιος νοιάζεται για την υγεία του χλευάζεται από το σύνολο της κοινωνίας, θεωρείται τρελός. Οι περισσότεροι έχουν την εντύπωση πως μόνο οι ηλικιωμένοι πρέπει να νοιάζονται για την υγεία τους: οι υπόλοιποι έχουν ανοσία σε θέματα υγείας. Μπορούν να είναι ασύδοτοι και υπερβολικοί μέχρι τα γεράματά τους και τότε ξαφνικά θα αναστρέψουν τα πάντα. Τότε. Σε ένα αόριστο, απροσδιόριστο μέλλον. Το οποίο ποτέ δεν έρχεται. Και κάθε ασθένεια ή πρόβλημα οφείλεται στην κακή τύχη, στο θέλημα του θεού ή των άστρων και έρχεται ως μοιραίο κι αναπότρεπτο.
   Οφείλω να επαναλάβω το εξής: ακόμα κι ένας άνθρωπος λογικός, που ασχολείται σε πρώτο επίπεδο με την υγεία του, σωματική και πνευματική, σέβεται τις επιστήμες και τα ευρήματά τους και σε δεύτερο επίπεδο (δηλαδή όποτε υπάρξει ανάγκη η οποία δεν καλύπτεται από προσωπική έρευνα και εμπειρία) οφείλει να απευθυνθεί σε αυτές.
   Αυτές ήταν οι σκέψεις ενός μη ειδικού που θεωρεί τον εαυτό του υπεύθυνο για το σώμα και το πνεύμα του. Που θεωρεί πως η λογική συμβαδίζει με την υγεία, ενώ η άγνοια με την ανευθυνότητα και τη μοιρολατρία. 

Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2017

Η Χώρα των Στρατόκαβλων

   Ζούμε σε μια χώρα που μαστίζεται από την παράνοια. Όπως στο θερμόμετρο το μέτρο είναι οι θερμοκρασίες που το νερό παγώνει και βράζει, έτσι πολλοί συμπολίτες μας έχουν για μέτρο το αν υπηρέτησες την πατρίδα, πού, πότε και πώς. Αν πήγες στρατό έχεις (ή μάλλον σου παραχωρούν) το δικαίωμα να μιλάς, να δουλεύεις, να υπάρχεις. Αλλιώς; Αλλιώς τα πράγματα είναι δύσκολα για σένα. Δεν δικαιούσαι να λες πως είσαι άντρας, θα πρέπει να σου στερηθούν τα πολιτικά δικαιώματα, να σε κρεμάσουν, να σε στείλουν εξορία, να σε απελάσουν. Αυτά είναι τα ευγενικότερα σχόλια. Το να πας στρατό είναι κατ' αυτούς το εισιτήριό σου στη ζωή.
   Πριν συνεχίσω ας εξηγήσω κάτι για να μην παρεξηγηθώ (αν και αυτό είναι μάλλον αναπόφευκτο). Υπηρέτησα ως δόκιμος έφεδρος αξιωματικός τεθωρακισμένων στα σύνορα (ας μην ξεχνάμε πως αν δεν είχα υπηρετήσει δεν θα είχα δικαίωμα λόγου). Στο στρατό γνώρισα κι ανθρώπους εξαίρετους, λογικούς και δίκαιους, τους οποίους θυμάμαι ακόμα με χαμόγελο κι είμαι σίγουρος πως υπάρχουν πολλοί περισσότεροι. Δεν αναφέρομαι στο σύνολο, αλλά στην πλειοψηφία των συμπολιτών που έχουν ως γνώμονα των πάντων τον στρατό. Συνεχίζω.
   Το επόμενο βήμα στη "συζήτηση" με στρατόκαβλους είναι να σου απαριθμήσουν το πώς πέρασαν στον στρατό, πώς έκαναν τις καλύτερες κοπάνες, λούφες και μαντραπήδες (εκείνοι οι υπέρμαχοι του στρατού πάντα) και πώς έβαζαν τα κορόιδα να τους κάνουν την αγγαρεία. Όταν τους επισημαίνεις πως οι ίδιοι υποτιμούν τον θεσμό που προλίγο εκθείαζαν, ξαφνικά ξυπνάνε και απαριθμούνε τα ανδραγαθήματά τους στην πατρίδα, που συνήθως εμπεριέχουν κάποια δακρύβρεχτη υποστολή σημαίας κάποιο σούρουπο, κάποτε, κάπου.
   Αφού σου έχουν αποδείξει πως είναι παλικάρια, συνεχίζουν διεκδικώντας το αναφαίρετο δικαίωμά τους στο να κατακρίνουν τους πάντες και τα πάντα λέγοντας πως πάνω απ' όλα σεβόμαστε το στρατό (ναι, εκείνο το μέρος στο οποίο πριν παραδέχονταν ότι λούφαραν). Διότι συνήθως οι πιο γκρινιάρηδες, παραπονιάρηδες, "ευαίσθητοι" (βυσματο)φαντάροι είναι εκείνοι που αγαπάνε περισσότερο το στρατό. Έτσι τον έμαθαν μάλλον. Ως παιδιά φυσικά στο μυαλό τους είχαν τις μεγάλες στιγμές, όχι τις κουραστικές, βαρετές, ψυχοφθόρες λεπτομέρειες. Αυτό περίμεναν, αυτό απαίτησαν, αυτό πήραν εις βάρος των υπολοίπων. Περίμεναν δοξασμένες παρελάσεις και τους περίμενε η σκούπα και η σφουγγαρίστρα. Κι όταν απολύθηκαν ένιωσαν οι πιο μάχιμοι, οι πιο υπέροχοι, γενναίοι και μεγάλοι απ' όλους.
   Πλέον δικαιούνται να κατακεραυνώνουν ακόμα κι εκείνους που ντύνονται στρατιώτες στα καρναβάλια, ισχυριζόμενοι πως "πρέπει να τιμάμε τα ρούχα αυτά, όχι να τα ντροπιάζουμε". Πρώτον, υπαινίσσεσαι ανοιχτά πως το μασκάρεμα είναι ντροπή, οπότε τι έχεις να πεις για τα υπόλοιπα επαγγέλματα που "διακωμωδούνται"; Η νοσοκόμα, εκείνη που γηροκόμησε την μητέρα σου με υπομονή που εσύ δεν είχες, εκείνη που φρόντισε ίσως τον αδερφό σου όταν τράκαρε με το μηχανάκι, εκείνη που σε ξεγέννησε, είναι αποδεκτό κατά τη γνώμη σου να διακωμωδείται. Η στρατιωτική στολή όμως όχι. Κι ας είσαι τέρμα άσχετος με τους στρατιωτικούς κανονισμούς, σύμφωνα με τους οποίους μόνο τα στρατιωτικά διακριτικά απαγορεύεται να δημοσιεύονται ή να παραποιούνται. Ναι, εκείνα τα διακριτικά που έβγαλες φωτογραφία από το "τανκς" που μόστραρες για να πάρεις likes. Ναι, εκείνα απαγορεύεται. Ο ίδιος, αφού έχεις καταπατήσει τους στρατιωτικούς κανονισμούς, ενοχλείσαι από κάποιους που δεν τους παραβίασαν!
   Είμαστε το έθνος των στρατόκαβλων. Το έθνος αυτών που αγαπάνε υπερβολικά το στρατό, που υπερηφανεύονται για την γενναιότητά τους, που καταδικάζουν τους Σύριους που θέλουν να σώσουν την οικογένειά τους από την φονική μανία του εμφυλίου στη χώρα τους και, όλως παραδόξως, των έθνος εκείνων που έτρεξαν στις τράπεζες τον Ιούνιο του 2015 (πάντα με την γνωστή γενναιότητα) να πάρουν τα λεφτουδάκια τους όταν ακούστηκε κάτι για δημοψήφισμα. Η γενναιότητα είναι καθήκον των άλλων, μην ξεχνιόμαστε. Οι υποχρεώσεις δικές τους, τα δικαιώματα δικά μας.
   Συχνά κάποιοι από τους συμπατριώτες μας που ζούνε για χρόνια στο εξωτερικό, έχοντας ξεχάσει το χάος του κράτους μας, ενώ απολαμβάνουν κάθε παροχή και κάθε δικαίωμα της χώρας στην οποία ζούνε, εκθειάζουν τα στρατά μας, τη λεβεντιά μας (η οποία πραγματικά μπορεί να φανεί στην καθημερινότητα κάποιου, όχι στην στρατιωτική του παρέλαση), παίρνοντας με κάθε ανάσα και μια πρέζα "εθνικό φρόνημα". Δεν χρειάζονται τίποτα άλλο παρά εθνικό φρόνημα. Οι κρεμάλες που υπόσχονται κι αυτές είναι υπέρ του εθνικού φρονήματος. Οι σφαγές σε έναν επεκτατικό πόλεμο που εύχονται να γίνει (από άλλους φυσικά) είναι κι αυτές θυσίες υπέρ του εθνικού φρονήματος. Διότι το εθνικό φρόνημα τρέφει, μεγαλώνει και αποκοιμίζει τα "περήφανα τέκνα" από τα γεννοφάσκια τους μέχρι το τέλος. Το εθνικό αυτό φρόνημα είναι εθισμός. Εθισμός που δικαιολογεί τα πάντα. Κι αν ακούσουμε και κάποιον να λαϊκίζει ή να ψευτομιλάει καθαρευουσιάνικα και "αρχαία", πάμε στο τσακίρ κέφι. Ούτως είθισται στην χώρα των στρατόκαβλων.    

Τετάρτη 4 Ιανουαρίου 2017

Η Ταύτιση με τον Πρωταγωνιστή

   Σε ένα βιβλίο (ή αντίστοιχα σε μια ταινία) ένας σημαντικός, ίσως ο σημαντικότερος τρόπος να κερδίσει κανείς τον αναγνώστη/θεατή είναι να τον κάνει να ταυτιστεί με τον πρωταγωνιστή ή έναν από τους πολλούς, αν υπάρχουν. Ταυτίζομαι, σε επίπεδο βιβλίου/ταινίας σημαίνει να καταλαβαίνω τη ζωή, τον χαρακτήρα και τον συναισθηματικό κόσμο ενός πρωταγωνιστή σε τέτοιο βαθμό, ώστε να νιώθω ένα μαζί του. Αποτέλεσμα είναι να δεθώ συναισθηματικά μαζί του, να προβληματίζομαι μαζί του, κοντολογίς να βγαίνω από την δική μου καθημερινότητα και ζωή και να εισέρχομαι στη δική του ξεχνώντας οτιδήποτε συμβαίνει σε μένα. Αν κάποιο βιβλίο/ταινία καταφέρει να το κάνει αυτό, έχει κερδίσει το κοινό του/της. Έχει πετύχει.
   Αποτέλεσμα αυτού είναι πολλές φορές να νιώθουμε ότι έχουμε δεθεί με ένα βιβλίο, μας έχει συναρπάσει και οι υπόλοιποι δεν μας καταλαβαίνουν. Πολλές φορές βέβαια ούτε οι ίδιοι δεν καταλαβαίνουμε γιατί νιώσαμε τόσο έντονα πράγματα κι έχουμε τέτοιες αναμνήσεις από μια ταινία, η οποία μπορεί αντικειμενικά να είναι κακή. Αν συνειδητοποιήσουμε την αόρατη αυτή προσπάθεια του συγγραφέα/σκηνοθέτη/σεναριογράφου να μας κερδίσει, μπορούμε να καταλάβουμε πολλά και για το ποιόν της ταινίας. Συγκεκριμένα μπορούμε ενσυνείδητα να καταλάβουμε αν μια ταινία απευθύνεται σ' εμάς ή όχι. Αλλιώς αυτό θα γίνει υποσυνείδητα και ίσως ταυτιστούμε ή την απορρίψουμε χωρίς να καταλάβουμε το γιατί.
   Στα παιδικά βιβλία/ταινίες ο πρωταγωνιστής είναι 90% παιδί. Αλλιώς είναι ενήλικας, ο οποίος όμως ζει και σκέφτεται σαν παιδί. Έτσι ο χαρακτήρας του πρωταγωνιστή γίνεται απόλυτα κατανοητός από ένα παιδί, το οποίο αιχμαλωτίζεται από εκείνο το διαφορετικό, μαγικό σύμπαν και εύκολα ζει μέσα του. Ξεχωρίζω δύο περιπτώσεις: πρώτη εκείνη στην οποία υπάρχει ρεαλισμός και συνήθως το παιδί ζει σε ένα καταπιεστικό, προβληματικό περιβάλλον. Η κατάσταση είναι ή εντελώς στατική, χωρίς πολλά περιθώρια διαφυγής ή απότομα ανατρεπτική και το παιδί βρίσκει ένα ευτυχισμένο μέλλον μπροστά του. Δεύτερη εκείνη που διακατέχεται από σουρεαλισμό και το παιδί-πρωταγωνιστής, που συνήθως είναι φιλοπερίεργο, ζει σε φανταστικούς. υπέροχους κόσμους και ο αναγνώστης, αιχμαλωτισμένος από εκείνο το υπέροχο σύμπαν, λατρεύει τον πρωταγωνιστή (αν και η δράση δεν σχετίζεται τόσο με την ψυχοσύνθεσή του) και ταυτίζεται μαζί του.
   Άλλα τρανταχτά παραδείγματα: σε ταινίες (ή βιβλία) όπου το target group είναι γυναικείο, μπορούμε να δούμε διάφορους τύπους γυναικών σε αυτές. Υπάρχει η πρωταγωνίστρια-θύμα, η οποία καταπιέζεται από την οικογένειά της, από τον σύντροφό της ή από την κοινωνία, φοβάται πολλά, ελπίζει πολλά και φυσικά θέλει να αλλάξει ζωή. Ζει πολύ με την φαντασία και τα όνειρά της. Έπειτα, υπάρχει η ανεξάρτητη γυναίκα, η οποία αντιμετωπίζει στα ίσα τις απειλές, τα προβλήματα και τους ανθρώπους γύρω της με ένα θάρρος και μια αποφασιστικότητα που κάνει πολλές γυναίκες να θέλουν να της μοιάσουν. Και στις δύο περιπτώσεις, όπως και στις αναρίθμητες άλλες, υπάρχουν πολλές γυναίκες που θα ταυτίζονταν με αυτές.
   Άλλο παράδειγμα είναι ο σκληροτράχηλος (badass) πρωταγωνιστής. Είναι δυναμικός, αμείλικτος, αντιμετωπίζει άφοβα δύσκολες καταστάσεις κι έχει πάντα μια έξυπνη λύση για το πρόβλημα. Πολλοί άντρες ταυτίζονται μαζί του είτε επειδή νιώθουν πραγματικά δυνατοί όμως μαγεύονται από τις καταστάσεις που ζει και από το θάρρος του, που καθησυχάζει τους φόβους τους, είτε επειδή είναι ή νιώθουν αδύναμοι και ονειρεύονται να γίνουν σαν εκείνον, πραγματοποιώντας τους άθλους του. Ουσιαστικά οι τελευταίοι ταυτίζονται με τον χαρακτήρα που θα ήθελαν να είναι.
   Επιπλέον, ο "διαφορετικός" πρωταγωνιστής. Εκείνος που, με το διαφορετικό στυλ, νοοτροπία, σεξουαλικές προτιμήσεις ή τρόπο ζωής, κερδίζει τον αναγνώστη/θεατή που θέλει εξίσου να εκφράσει την διαφορετικότητά του και να καταπολεμήσει την εχθρική προς αυτόν κοινωνία. Ο κάθε αναγνώστης/θεατής μπορεί να ταυτιστεί με αυτόν, αρκεί να έχει κι εκείνος την σπίθα της διαφορετικότητας μέσα του και να καταλαβαίνει την ανάγκη του πρωταγωνιστή επειδή κι ο ίδιος θέλει να ξεχωρίσει μέσα στην κοινωνία που ζει.
   Βέβαια μπορούν να γραφτούν πολλές περισσότερες κατηγορίες, καθώς επίσης να χρωματιστεί η καθεμία από αυτές με πολλές αποχρώσεις. Ας είναι. Συγγραφικά στυλ υπάρχουν πολλά και αναγνώστες ακόμα περισσότεροι. Πάντως η δημιουργία ενός χαρακτήρα από το μηδέν, με τις προδιαγραφές να κάνει ανθρώπους διαφορετικούς μεταξύ τους να ταυτίζονται μαζικά μαζί του, είναι τέχνη. Και η τέχνη κάποιες φορές ανταμείβεται.