Πολύ συχνά ακούγεται μια επαναλαμβανόμενη ρήση που κοντεύει να γίνει (αν δεν έχει ήδη γίνει) στερεότυπο: "Δε βγαίνουν πια τέτοια τραγούδια" ή "Δε βγαίνουν τέτοια τραγούδια σήμερα". Συνήθως τέτοια σχόλια γίνονται στο youtube, κάτω από τραγούδια παλιά και χιλιοακουσμένα. Αυτή η ρήση, καθώς και η πεποίθηση που την ακολουθεί, είναι δείγμα έλλειψης σοφίας και λογικής. Όμως ακόμα συνεχίζουν να εκστομίζονται αυτά τα λόγια και θα συνεχίσουν για πολλά χρόνια ακόμα.
Το πρώτο και σημαντικότερο λάθος της παραπάνω ρήσης είναι πως συγκρίνει το παρόν με το παρελθόν. Συγκρίνει άλλα μέτρα κι άλλα σταθμά. Συγκρίνει επίσης τραγούδια τριάντα και βάλε ετών με τραγούδια που βγήκαν προχτές. Ποιο είναι το πρόβλημα όμως αυτής της συλλογιστικής;
Το πρόβλημα είναι πως τα τραγούδια που έχουν επιζήσει από εκείνες τις δεκαετίες, τις χαμένες στα βιβλία ιστορίας, είναι λίγα. Είναι 5-10, άντε 20 από τα καλύτερα, τα πιο διαλεχτά κομμάτια που μας έχουν μείνει από τότε. Είναι τα κομμάτια που ξεχώρισαν στην εποχή τους κι έχουν μείνει, χάρη στην αξία τους πάντα, μέχρι την εποχή μας. Φυσικά και αξίζουν. Όμως ξεχνάμε πως και τότε έβγαιναν άλλα 100-200 τραγούδια που απλά δεν ήταν τόσο καλά και ξεχάστηκαν. Έπαιξαν στο ράδιο και στα βινύλια για λίγο καιρό και ο κόσμος τα ξέχασε. Οπότε σήμερα έχουμε κρατήσει το 5-10% της μουσικής του χτες. Δε γίνεται να συγκρίνουμε την ελίτ του χτες με την καθημερινότητα του σήμερα. Η σύγκριση πρέπει να είναι δίκαιη!
Αυτά όσον αφορά τις παλιές εποχές. Ας επιστρέψουμε στο σήμερα και στην πεποίθηση πως η σημερινή εποχή δεν βγάζει πια ποιοτικά τραγούδια. Το ζήτημα εδώ είναι πως τα "ποιοτικά" ας πούμε τραγούδια, αυτά που θα αντέξουν στο χρόνο, αυτά που θα συνεχίσουν να ακούγονται για γενιές μετά τη δική μας, ακόμα δεν έχουν ξεχωρίσει απ' τη μάζα. Τα ακούει και τα παραδέχεται μια μειοψηφία ανθρώπων αλλά σε γενικές γραμμές δεν έχουν περάσει ακόμα το εμπόδιο του χρόνου.
Έπειτα, αυτά τα λίγα τραγούδια που θα επιζήσουν συνήθως είναι τα λιγότερο εμπορικά. Κι αυτό σημαίνει πως, στον κυκεώνα της σημερινής μουσικής, η οποία μεταδίδεται και αναμεταδίδεται από χίλια-δυο μέσα, γίνονται γνωστά τα υπόλοιπα, τα εμπορικά τραγούδια. Αυτά που κάνουν κύκλο ενός μήνα και ξεχνιούνται, "παλιώνουν". Αυτά είναι στην επιφάνεια, ενώ τα πιο ποιοτικά είναι κρυμμένα επειδή ακριβώς είναι λιγότερα, απευθύνονται σε μια μειοψηφία και "δεν πουλάνε". Οπότε ναι, σήμερα βγαίνουν ποιοτικά τραγούδια, κάποια ισάξια με τα πιο ποιοτικά του παρελθόντος, απλά δεν μπορούμε να τα αντιληφθούμε εύκολα.
Συμπερασματικά ας πω αυτό: για να συγκρίνουμε το σήμερα με το χτες, θα πρέπει να είμαστε ίσοι και δίκαιοι και με τα δύο. Δε γίνεται να πιάνουμε την καθημερινότητα του σήμερα και να την συγκρίνουμε με τα σκόρπια γεγονότα που (νομίζουμε ότι) ξέρουμε για το χτες. Οφείλουμε να κάνουμε έρευνα πάνω στο θέμα και να μην ξεστομίζουμε μεγάλα λόγια απερίσκεπτα. Αλλά βέβαια οι αυθαίρετες γενικεύσεις είναι στοιχείο πολλών ανθρώπων, διότι οποιαδήποτε έρευνα προϋποθέτει κόπο και δουλειά. Αλλιώς η ιστορία θα ήταν μια εύκολη και ξεκούραστη επιστήμη. Κι αν η πλειοψηφία δεν μπορεί να κάνει την απλοϊκή ανάλυση αυτού του άρθρου στον τομέα της μουσικής, πόσο μάλλον σε άλλα θέματα, πιο περίπλοκα!
Το πρώτο και σημαντικότερο λάθος της παραπάνω ρήσης είναι πως συγκρίνει το παρόν με το παρελθόν. Συγκρίνει άλλα μέτρα κι άλλα σταθμά. Συγκρίνει επίσης τραγούδια τριάντα και βάλε ετών με τραγούδια που βγήκαν προχτές. Ποιο είναι το πρόβλημα όμως αυτής της συλλογιστικής;
Το πρόβλημα είναι πως τα τραγούδια που έχουν επιζήσει από εκείνες τις δεκαετίες, τις χαμένες στα βιβλία ιστορίας, είναι λίγα. Είναι 5-10, άντε 20 από τα καλύτερα, τα πιο διαλεχτά κομμάτια που μας έχουν μείνει από τότε. Είναι τα κομμάτια που ξεχώρισαν στην εποχή τους κι έχουν μείνει, χάρη στην αξία τους πάντα, μέχρι την εποχή μας. Φυσικά και αξίζουν. Όμως ξεχνάμε πως και τότε έβγαιναν άλλα 100-200 τραγούδια που απλά δεν ήταν τόσο καλά και ξεχάστηκαν. Έπαιξαν στο ράδιο και στα βινύλια για λίγο καιρό και ο κόσμος τα ξέχασε. Οπότε σήμερα έχουμε κρατήσει το 5-10% της μουσικής του χτες. Δε γίνεται να συγκρίνουμε την ελίτ του χτες με την καθημερινότητα του σήμερα. Η σύγκριση πρέπει να είναι δίκαιη!
Αυτά όσον αφορά τις παλιές εποχές. Ας επιστρέψουμε στο σήμερα και στην πεποίθηση πως η σημερινή εποχή δεν βγάζει πια ποιοτικά τραγούδια. Το ζήτημα εδώ είναι πως τα "ποιοτικά" ας πούμε τραγούδια, αυτά που θα αντέξουν στο χρόνο, αυτά που θα συνεχίσουν να ακούγονται για γενιές μετά τη δική μας, ακόμα δεν έχουν ξεχωρίσει απ' τη μάζα. Τα ακούει και τα παραδέχεται μια μειοψηφία ανθρώπων αλλά σε γενικές γραμμές δεν έχουν περάσει ακόμα το εμπόδιο του χρόνου.
Έπειτα, αυτά τα λίγα τραγούδια που θα επιζήσουν συνήθως είναι τα λιγότερο εμπορικά. Κι αυτό σημαίνει πως, στον κυκεώνα της σημερινής μουσικής, η οποία μεταδίδεται και αναμεταδίδεται από χίλια-δυο μέσα, γίνονται γνωστά τα υπόλοιπα, τα εμπορικά τραγούδια. Αυτά που κάνουν κύκλο ενός μήνα και ξεχνιούνται, "παλιώνουν". Αυτά είναι στην επιφάνεια, ενώ τα πιο ποιοτικά είναι κρυμμένα επειδή ακριβώς είναι λιγότερα, απευθύνονται σε μια μειοψηφία και "δεν πουλάνε". Οπότε ναι, σήμερα βγαίνουν ποιοτικά τραγούδια, κάποια ισάξια με τα πιο ποιοτικά του παρελθόντος, απλά δεν μπορούμε να τα αντιληφθούμε εύκολα.
Συμπερασματικά ας πω αυτό: για να συγκρίνουμε το σήμερα με το χτες, θα πρέπει να είμαστε ίσοι και δίκαιοι και με τα δύο. Δε γίνεται να πιάνουμε την καθημερινότητα του σήμερα και να την συγκρίνουμε με τα σκόρπια γεγονότα που (νομίζουμε ότι) ξέρουμε για το χτες. Οφείλουμε να κάνουμε έρευνα πάνω στο θέμα και να μην ξεστομίζουμε μεγάλα λόγια απερίσκεπτα. Αλλά βέβαια οι αυθαίρετες γενικεύσεις είναι στοιχείο πολλών ανθρώπων, διότι οποιαδήποτε έρευνα προϋποθέτει κόπο και δουλειά. Αλλιώς η ιστορία θα ήταν μια εύκολη και ξεκούραστη επιστήμη. Κι αν η πλειοψηφία δεν μπορεί να κάνει την απλοϊκή ανάλυση αυτού του άρθρου στον τομέα της μουσικής, πόσο μάλλον σε άλλα θέματα, πιο περίπλοκα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου