Ήρθε νομίζω η ώρα να γίνω λίγο ρομαντικός. Και γιατί όχι; Εφόσον το θέμα το απαιτεί. Σκεφτόμουν, που λέτε, το πόσο άρρηκτα δεμένοι είμαστε με το παρελθόν μας, είτε αυτό μεταφράζεται ως άτομα που ανήκουν εκεί είτε ως ολόκληρες καταστάσεις γύρω από αυτό. Ποιος είναι τόσο ανόητος που να πιστεύει πως μπορεί να απαλλαγεί από τις παρελθοντικές του σκέψεις και εμπειρίες;
Για να γίνω κάπως πιο συγκεκριμένος θα φέρω κάποια παραδείγματα. Πρώτο είναι αυτό του απόστρατου. Μπορεί να ησυχάσει εν καιρώ συνταξιοδοτήσεως χωρίς να περνάει από την λέσχη αξιωματικών; Ή χωρίς να εξιστορεί (όπου σταθεί κι όπου βρεθεί) στους νεότερους τις ιστορίες του απ' τον στρατό; Η τριβή μου με στρατιωτικούς μου λέει πως όχι. Αυτός ο άνθρωπος ξαναζεί το παρελθόν του μέσα στο στρατιωτικό περιβάλλον της λέσχης και μέσα από τις συζητήσεις του. Αυτό εγώ το έχω στο μυαλό μου σαν ένα ραντεβού, έναν τρόπο για να προσεγγίσει τον παλιό καλό καιρό. Άλλο παράδειγμα είναι αυτό των καθηγητών. Ακόμα και μετά από χρόνια, η συνήθεια του διδάσκειν δεν χάνεται. Νιώθουν την ατμόσφαιρα της τάξης και συναντιούνται μαζί της όταν συμβουλεύουν κάποιον νεαρό.
Αλλά αυτά τα φανταστικά ραντεβού δεν περιορίζονται εκεί. Έχω πιάσει για παράδειγμα τον εαυτό μου να ψάχνει συγκεκριμένα άτομα από το παρελθόν μου σε συγκεκριμένα μέρη. Πηγαίνω εκεί που βρισκόμουν με ένα άτομο απ' τα παλιά είτε συχνάζει πια εκεί είτε όχι. Για μένα αυτό έχει αρκετή σημασία ώστε να πηγαίνω χωρίς να έχω κάποιον ιδιαίτερο πρακτικό λόγο, απλά και μόνο για να θυμηθεί ο μικρός μου νους αυτά που θέλει και να κατακλυστεί από θύμησες (και η Θεσσαλονίκη συγκεκριμένα βρίθει από τέτοια μέρη). Πολλές φορές πάλι το νοερό ραντεβού δίνεται ακριβώς επειδή θα βρούμε στο μέρος εκείνο κάποιο άτομο που θέλουμε πολύ να δούμε αλλά δεν μπορούμε να προσεγγίσουμε πλέον!
Όλα τα παραπάνω θα σκεφτείτε πως είναι λίγο έως πολύ αυτονόητα. Δεν είναι κάτι καινούριο και πάνω κάτω όλοι μας το κάνουμε. Εγώ αναρωτιέμαι όμως: γιατί υπάρχουν άτομα που δεν το παραδέχονται και θεωρούν πως άφησαν πίσω το παρελθόν τους; Επειδή πιστεύουν πως το να απαλλαγούν από αυτό τους κάνει ανεξάρτητους; Επειδή φοβούνται αυτό το δέσιμο; Για μένα αυτοί οι άνθρωποι είναι δειλοί. Δεν είναι πως δεν δίνουν ραντεβού με το παρελθόν (φυσικά και το έχουν ανάγκη). Απλώς το κάνουν έμμεσα και με τρόπους αντιληπτούς μόνο από τους ίδιους για να μην δείξουν αδύναμοι στους γύρω τους. Αλλά η άλλοτε περίπλοκη κι αβυσσαλέα ψυχολογία του ανθρώπου κάποτε είναι απλούστατη. Όπως σ' αυτή την περίπτωση. Ο δολοφόνος δηλαδή επιστρέφει πάντα στον τόπο του εγκλήματος...
Για να γίνω κάπως πιο συγκεκριμένος θα φέρω κάποια παραδείγματα. Πρώτο είναι αυτό του απόστρατου. Μπορεί να ησυχάσει εν καιρώ συνταξιοδοτήσεως χωρίς να περνάει από την λέσχη αξιωματικών; Ή χωρίς να εξιστορεί (όπου σταθεί κι όπου βρεθεί) στους νεότερους τις ιστορίες του απ' τον στρατό; Η τριβή μου με στρατιωτικούς μου λέει πως όχι. Αυτός ο άνθρωπος ξαναζεί το παρελθόν του μέσα στο στρατιωτικό περιβάλλον της λέσχης και μέσα από τις συζητήσεις του. Αυτό εγώ το έχω στο μυαλό μου σαν ένα ραντεβού, έναν τρόπο για να προσεγγίσει τον παλιό καλό καιρό. Άλλο παράδειγμα είναι αυτό των καθηγητών. Ακόμα και μετά από χρόνια, η συνήθεια του διδάσκειν δεν χάνεται. Νιώθουν την ατμόσφαιρα της τάξης και συναντιούνται μαζί της όταν συμβουλεύουν κάποιον νεαρό.
Αλλά αυτά τα φανταστικά ραντεβού δεν περιορίζονται εκεί. Έχω πιάσει για παράδειγμα τον εαυτό μου να ψάχνει συγκεκριμένα άτομα από το παρελθόν μου σε συγκεκριμένα μέρη. Πηγαίνω εκεί που βρισκόμουν με ένα άτομο απ' τα παλιά είτε συχνάζει πια εκεί είτε όχι. Για μένα αυτό έχει αρκετή σημασία ώστε να πηγαίνω χωρίς να έχω κάποιον ιδιαίτερο πρακτικό λόγο, απλά και μόνο για να θυμηθεί ο μικρός μου νους αυτά που θέλει και να κατακλυστεί από θύμησες (και η Θεσσαλονίκη συγκεκριμένα βρίθει από τέτοια μέρη). Πολλές φορές πάλι το νοερό ραντεβού δίνεται ακριβώς επειδή θα βρούμε στο μέρος εκείνο κάποιο άτομο που θέλουμε πολύ να δούμε αλλά δεν μπορούμε να προσεγγίσουμε πλέον!
Όλα τα παραπάνω θα σκεφτείτε πως είναι λίγο έως πολύ αυτονόητα. Δεν είναι κάτι καινούριο και πάνω κάτω όλοι μας το κάνουμε. Εγώ αναρωτιέμαι όμως: γιατί υπάρχουν άτομα που δεν το παραδέχονται και θεωρούν πως άφησαν πίσω το παρελθόν τους; Επειδή πιστεύουν πως το να απαλλαγούν από αυτό τους κάνει ανεξάρτητους; Επειδή φοβούνται αυτό το δέσιμο; Για μένα αυτοί οι άνθρωποι είναι δειλοί. Δεν είναι πως δεν δίνουν ραντεβού με το παρελθόν (φυσικά και το έχουν ανάγκη). Απλώς το κάνουν έμμεσα και με τρόπους αντιληπτούς μόνο από τους ίδιους για να μην δείξουν αδύναμοι στους γύρω τους. Αλλά η άλλοτε περίπλοκη κι αβυσσαλέα ψυχολογία του ανθρώπου κάποτε είναι απλούστατη. Όπως σ' αυτή την περίπτωση. Ο δολοφόνος δηλαδή επιστρέφει πάντα στον τόπο του εγκλήματος...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου