Παρασκευή 16 Μαρτίου 2012

Υπέρ Φύσεως

   Πόσοι από εσάς αναρωτιέστε τι αξία έχει ο άνθρωπος χωρίς αυτά που τον περιβάλλουν; Και αναφέρομαι σε όσα έχουν δοθεί από τη φύση. Τη φύση ως το ανώτερο αγαθό, κάτι που αρχέγονοι πολιτισμοί ανακάλυψαν ενώ εμείς το αγνοούμε. Μολονότι οι αρχαίοι λαοί την λάτρευαν ως μητέρα των πάντων, οι νεότεροι (και πιο εξελιγμένοι) της έχουμε γυρίσει την πλάτη. Κι αν στην ύπαιθρο το κακό μετριάζεται, η καθημερινότητα στην πόλη με βρίσκει καθημερινά απέναντι στην σπατάλη των φυσικών πόρων, στην αγνωμοσύνη προς τα έμψυχα και άψυχα που συνυπάρχουν γύρω μας και κυρίως στην κολοσσιαία αφέλειά μας που νομίζουμε πως αυτό θα μείνει απλήρωτο.
   Αναφέρθηκα προηγουμένως σε αρχαίους πολιτισμούς. Μου έρχονται λοιπόν στο μυαλό παραδοσιακές λατρείες τοτέμ στην Αμερική. Τελετές όπου ο άνθρωπος από τον θαυμασμό του θυσίαζε στον κεραυνό, στη βροχή, στον ήλιο. Όλα αυτά σε εμάς τους "πολιτισμένους" φαίνονται πρωτόγονα και χωρίς νόημα. Παρόλα αυτά, εκείνοι οι άνθρωποι στερούνταν των εξαιρετικών γνώσεων που κατέχουμε αλλά σέβονταν οτιδήποτε υπήρχε γύρω τους. Δέχονταν με ευγνωμοσύνη τα δώρα της φύσης και φοβόντουσαν την οργή της: το θήραμα που κυνηγούσαν ήταν ένα δώρο κι ευχαριστούσαν την φύση γι' αυτό. Αντίθετα, εμείς ως επί το πλείστον δεν έχουμε μέσα μας το ίδιο αίσθημα σεβασμού και ευγνωμοσύνης. Και πώς θα μπορούσαμε άλλωστε; Πώς, σε μια εποχή που τα πάντα βρίσκονται έτοιμα και συσκευασμένα στα ράφια του απέναντι καταστήματος;
    Αυτή την αχαριστία και την αδιαφορία την βιώνω και μέσα από τον παράλληλο προς την τεχνολογική εξέλιξη κόσμο, την θρησκεία. Αναγκαία ή μη, η ανάγκη για επιβίωση έγινε λιγότερο πιεστική κάποια στιγμή και οι άνθρωποι στράφηκαν προς τις κοινωνίες αντί για τη φύση. Κι αυτό καθρεφτίζεται στις ανθρωποκεντρικές σύγχρονες θρησκείες, όπου ο άνθρωπος είναι το μέλημα και το βασικό στοιχείο. Δεν θα κρίνω αν είναι σωστό ή όχι. Αλλά ας σκεφτούμε πόσες αρχαίες θρησκείες προσωποποιούσαν και τιμούσαν την φύση και τη γονιμότητα: οι Έλληνες με την Γαία, την Ρέα και τη Δήμητρα, οι Αιγύπτιοι με την Ίσιδα (που έφερνε τις ελπιδοφόρες πλημμύρες του Νείλου) και την Άθωρ, οι Βαβυλώνιοι με τη θεά Μαξ, προστάτιδα των γεννήσεων, και γενικότερα οι Μεσοποτάμιοι λαοί με την Ιστάρ, θεά του έρωτα και της γονιμότητας, αλλά και ποικίλες άλλες θεότητες. Κάτι θα ήξεραν οι άνθρωποι τότε...
   Το όλο θέμα βέβαια μου θύμισε μια "κακιά συνήθεια" των ανθρώπων στην αρχαία ελληνική θρησκεία. Αυτήν του να ξεχνούν (οι βασιλείς κυρίως) να θυσιάζουν στην θεά Άρτεμη, όπως ο Οινέας και ο Άδμητος. Γιατί να υπάρχει αυτή η παράδοση και γιατί συγκεκριμένα με την θεά Άρτεμη; Ας το δούμε μεταφορικά. Τι συμβολίζει η Άρτεμη; Τη δύναμη, την ανεξαρτησία αλλά και τη μανία της φύσης (δεν είναι τυχαίο πως είναι θεά-τιμωρός). Επίσης, την παρθενία (αυτό το αντιλαμβάνομαι πιο πολύ ως αθωότητα και σεβασμό κι όχι τόσο με την πρακτική σημασία!). Η παράλειψη θυσιών προς αυτήν λοιπόν ίσως συμβολίζει και την έλλειψη σεβασμού και αθωότητας και την απόκτηση αλαζονείας. Έπειτα την αγνωμοσύνη προς τον περιβάλλοντα κόσμο, την άγνοια των καλομαθημένων βασιλιάδων για το πόσο ζωτική είναι η δύναμη της φύσης στην ευημερία τους. Συμπέρασμα; Δεν θεωρώ τυχαίο πως η θεά του κυνηγιού και των δασών είναι αυτή που τιμωρεί και δεν αφήνει ποτέ τα λάθη απλήρωτα.
   Όλοι εμείς οι "πολιτισμένοι" είμαστε αγνώμονες βασιλιάδες κατά κάποιον τρόπο. Έχουμε δηλαδή το προνόμιο, όπως εκείνοι κάποτε είχαν αγαθά κάθε είδους σωριασμένα μπροστά τους, να έχουμε δίπλα μας σχεδόν τα πάντα. Η έλλειψη του αισθήματος επιβίωσης και της ανάγκης για τροφή έχουν κάνει την πλειονότητα του πληθυσμού αχάριστη, να θεωρεί τα φυσικά αγαθά δεδομένα. Ελπίζω όμως πως υπάρχουν κάποιοι ακόμα που αναρωτιούνται ποια είναι η αξία του ανθρώπου χωρίς αυτά που τον περιβάλλουν. Άνθρωποι που όταν παίρνουν το γάλα και το κρέας έτοιμο και συσκευασμένο συνειδητοποιούν την αξία του.

Ομορφιά, πράσινο, δάσος, βουνό, φύση, ταξίδι, περίπατος, ορειβασία

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου