Ο Ασκληπιός, ένας ήρωας-θεραπευτής της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας, ήταν γιος του Απόλλωνα και της Κορωνίδας. Η θνητή αυτή κοπέλα ήταν άπιστη στον Απόλλωνα, ο οποίος την έκαψε ζωντανή ως τιμωρία. Σε μια κίνηση ευσπλαγχνίας όμως, διέσωσε απ' τις φλόγες το έμβρυο που κυοφορούσε η κοπέλα. Έτσι γεννήθηκε ο Ασκληπιός.
Για την ανατροφή του ήρωα υπεύθυνος ήταν ο κένταυρος Χείρων, ο οποίος του εμφύσησε την τέχνη της ιατρικής, ενώ άλλες εκδοχές αποδίδουν και στην Αθηνά ή στον πατέρα του, Απόλλωνα, κάποια από τα εύσημα. Όπως και να 'χει, ο Ασκληπιός εξελίχτηκε στον μεγαλύτερο -και τον πρώτο- ήρωα-θεραπευτή της αρχαιότητας. Παιδιά του ήταν η Υγιεία, η Πανάκεια και η Ιασώ, καθώς και οι Μαχάονας και Ποδαλείριος, οι οποίοι μάλιστα μνημονεύονται και στην Ιλιάδα ως πορθητές της Τροίας.
Ο Ασκληπιός έγινε τόσο δεινός γιατρός, ώστε κατάφερε να γίνει κύριος της ζωής και του θανάτου: μπορούσε να σκοτώσει με τα καταπότια του αλλά και να επαναφέρει στη ζωή τους νεκρούς. Λέγεται πως ήταν το αίμα της Μέδουσας, που του χαρίστηκε από την Αθηνά, που του έδινε αυτές τις ιδιότητες. Στο τέλος ο Δίας, φοβισμένος από την ανατροπή αυτή του φυσικού κύκλου, τον σκότωσε με έναν κεραυνό, ώστε να επανέλθει η φυσική τάξη.
Ο μύθος αυτός μπορεί φυσικά να ερμηνευτεί συμβολικά. Ο Ασκληπιός συμβολίζει την ανθρώπινη περιέργεια και ερευνητικότητα, η οποία γεννήθηκε απ' την τέχνη (Απόλλων). Η παρόρμηση του Απόλλωνα να εκδικηθεί την Κορωνίδα, τη μήτρα και γενέτειρα της ιατρικής επιστήμης, μπορεί να δηλώνει την αυτοκαταστροφική, παρορμητική φύση του καλλιτέχνη, που καίει τα δημιουργήματά του ή την ίδια την ανθρωπότητα, που καίει και αφανίζει τους καλύτερούς της.
Με έναν πολύ παράδοξο τρόπο γεννήθηκε ο Ασκληπιός λοιπόν, μέσα απ' τις φλόγες που έβαλε ένας θεός, όπως και οι επιστήμες γεννήθηκαν παρά τις συντονισμένες προσπάθειες των θρησκειών να τις καταπνίξουν. Ο Ασκληπιός (που συμβολίζει επίσης την εξέλιξη των επιστημών, και μάλιστα της ιατρικής) εξελίχθηκε σε ένα πλάσμα ικανό να φέρει την αλλαγή του φυσικού κύκλου. Έτσι και η ιατρική επιστήμη: θέτοντας υψηλότατους στόχους και αποδεχόμενη προκλήσεις του υψηλότερου επιπέδου, αλλάζει όσα ξέραμε για τη φύση και προκαλεί τρόμο στους συντηρητικούς κύκλους. Πολεμά την ασθένεια, τη γήρανση και ίσως καταφέρει να φέρει την αθανασία.
Ο θάνατος του Ασκληπιού από τον Δία συμβολίζει την αέναη αυτή μάχη επιστήμης-θρησκείας, κατά την οποία η επιστήμη δε στρέφει τα όπλα της ενάντια στην θρησκεία. Η θρησκεία όμως το κάνει: επιτίθεται με όποιο μέσο έχει στην επιστήμη με σκοπό να την εξαλείψει, μιας και θεωρεί πως η παρέμβασή της στη φύση είναι καταστροφική και αθέμιτη.
Όσο για τη Μέδουσα, το αίμα της οποίας ήταν θαυματουργό, μπορεί να συμβολίζει τον πανικό που προκαλούν στον κοινό νου του ανθρώπου οι προεκτάσεις της επιστήμης και της τεχνολογίας. Τα σενάρια που γεννιούνται στο μυαλό του είναι εφιαλτικά και προκαλούν ανείπωτο τρόμο, όπως ακριβώς και το κοίταγμα προς τη Μέδουσα.
Τέλος, το σύμβολο του Ασκληπιού, το φίδι που ανεβαίνει σ' ένα ξύλινο σκήπτρο, μπορεί να συμβολίζει τους κινδύνους που ελλοχεύουν κατά την έρευνα των βαθύτερων μυστηρίων της φύσης. Μπορεί επίσης να δείχνει πως η θεραπεία είναι πάντα δίπλα στο δηλητήριο, δηλαδή πως χωρίς να μπλεχτεί η έρευνα με επικίνδυνα πειράματα δεν μπορεί να εξελιχτεί.
Για την ανατροφή του ήρωα υπεύθυνος ήταν ο κένταυρος Χείρων, ο οποίος του εμφύσησε την τέχνη της ιατρικής, ενώ άλλες εκδοχές αποδίδουν και στην Αθηνά ή στον πατέρα του, Απόλλωνα, κάποια από τα εύσημα. Όπως και να 'χει, ο Ασκληπιός εξελίχτηκε στον μεγαλύτερο -και τον πρώτο- ήρωα-θεραπευτή της αρχαιότητας. Παιδιά του ήταν η Υγιεία, η Πανάκεια και η Ιασώ, καθώς και οι Μαχάονας και Ποδαλείριος, οι οποίοι μάλιστα μνημονεύονται και στην Ιλιάδα ως πορθητές της Τροίας.
Ο Ασκληπιός έγινε τόσο δεινός γιατρός, ώστε κατάφερε να γίνει κύριος της ζωής και του θανάτου: μπορούσε να σκοτώσει με τα καταπότια του αλλά και να επαναφέρει στη ζωή τους νεκρούς. Λέγεται πως ήταν το αίμα της Μέδουσας, που του χαρίστηκε από την Αθηνά, που του έδινε αυτές τις ιδιότητες. Στο τέλος ο Δίας, φοβισμένος από την ανατροπή αυτή του φυσικού κύκλου, τον σκότωσε με έναν κεραυνό, ώστε να επανέλθει η φυσική τάξη.
Ο μύθος αυτός μπορεί φυσικά να ερμηνευτεί συμβολικά. Ο Ασκληπιός συμβολίζει την ανθρώπινη περιέργεια και ερευνητικότητα, η οποία γεννήθηκε απ' την τέχνη (Απόλλων). Η παρόρμηση του Απόλλωνα να εκδικηθεί την Κορωνίδα, τη μήτρα και γενέτειρα της ιατρικής επιστήμης, μπορεί να δηλώνει την αυτοκαταστροφική, παρορμητική φύση του καλλιτέχνη, που καίει τα δημιουργήματά του ή την ίδια την ανθρωπότητα, που καίει και αφανίζει τους καλύτερούς της.
Με έναν πολύ παράδοξο τρόπο γεννήθηκε ο Ασκληπιός λοιπόν, μέσα απ' τις φλόγες που έβαλε ένας θεός, όπως και οι επιστήμες γεννήθηκαν παρά τις συντονισμένες προσπάθειες των θρησκειών να τις καταπνίξουν. Ο Ασκληπιός (που συμβολίζει επίσης την εξέλιξη των επιστημών, και μάλιστα της ιατρικής) εξελίχθηκε σε ένα πλάσμα ικανό να φέρει την αλλαγή του φυσικού κύκλου. Έτσι και η ιατρική επιστήμη: θέτοντας υψηλότατους στόχους και αποδεχόμενη προκλήσεις του υψηλότερου επιπέδου, αλλάζει όσα ξέραμε για τη φύση και προκαλεί τρόμο στους συντηρητικούς κύκλους. Πολεμά την ασθένεια, τη γήρανση και ίσως καταφέρει να φέρει την αθανασία.
Ο θάνατος του Ασκληπιού από τον Δία συμβολίζει την αέναη αυτή μάχη επιστήμης-θρησκείας, κατά την οποία η επιστήμη δε στρέφει τα όπλα της ενάντια στην θρησκεία. Η θρησκεία όμως το κάνει: επιτίθεται με όποιο μέσο έχει στην επιστήμη με σκοπό να την εξαλείψει, μιας και θεωρεί πως η παρέμβασή της στη φύση είναι καταστροφική και αθέμιτη.
Όσο για τη Μέδουσα, το αίμα της οποίας ήταν θαυματουργό, μπορεί να συμβολίζει τον πανικό που προκαλούν στον κοινό νου του ανθρώπου οι προεκτάσεις της επιστήμης και της τεχνολογίας. Τα σενάρια που γεννιούνται στο μυαλό του είναι εφιαλτικά και προκαλούν ανείπωτο τρόμο, όπως ακριβώς και το κοίταγμα προς τη Μέδουσα.
Τέλος, το σύμβολο του Ασκληπιού, το φίδι που ανεβαίνει σ' ένα ξύλινο σκήπτρο, μπορεί να συμβολίζει τους κινδύνους που ελλοχεύουν κατά την έρευνα των βαθύτερων μυστηρίων της φύσης. Μπορεί επίσης να δείχνει πως η θεραπεία είναι πάντα δίπλα στο δηλητήριο, δηλαδή πως χωρίς να μπλεχτεί η έρευνα με επικίνδυνα πειράματα δεν μπορεί να εξελιχτεί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου