Παρασκευή 25 Νοεμβρίου 2011

Συνήθειες Και Καταχρήσεις

   Μια από τις μεγαλύτερες δυνάμεις που επιδρούν στην ψυχολογία του ανθρώπου είναι αυτή της συνήθειας. Όλοι μας συνηθίζουμε σε κάτι μέσω της επανάληψης της συγκεκριμένης πράξης. Υπάρχουν  καλές συνήθειες, τις οποίες εσκεμμένα διδάσκουμε στον εαυτό μας και κακές συνήθειες, οι οποίες έρχονται και γίνονται κτήμα μας ακούσια (σύμφωνα με τον Μίλτο Πασχαλίδη πάντως και οι κακές συνήθειες έχουν την αξία τους!). Κι αν τα βάλουμε κάτω και το σκεφτούμε θα απαριθμήσουμε πολύ περισσότερες συνήθειές μας από όσες έχουμε φανταστεί!
   Το να συνηθίσω σε κάτι, ό,τι κι αν είναι αυτό, είναι φυσιολογικό. Όλοι εξαρτόμαστε από καταστάσεις, υλικά αγαθά και συναισθήματα και αυτά αποκτούν μέσα μας μεγάλο βαθμό οικειότητας. Το ερώτημα όμως είναι αν μπορούμε να κρατήσουμε το μέτρο. Αν η συνήθεια-εξάρτηση μας κατακυριεύει ή την ελέγχουμε. Και το πιο ενδιαφέρον απ' όλα είναι πως η δύναμη μιας συνήθειας εδραιώνεται μέσα μας λανθάνουσα κι μόνο όταν πια μας έχει γίνει ανάγκη γίνεται αντιληπτή! Κι εδώ μπαίνει στο παιχνίδι η έλλειψη μέτρου, η κατάχρηση.
   Ανέφερα πως σε συνήθειες είμαστε εθισμένοι όλοι μας (αν αναρωτιέστε γιατί βάζω δίπλα στην "αθώα" λέξη συνήθεια την βαρυσήμαντη μετοχή "εθισμένοι" απλά σκεφτείτε πως είναι ομόρριζα - προέρχονται αμφότερα από το ήθος<έθος). Επεσήμανα επίσης πως το να κρατάμε τα χαλινάρια και να μην παρασυρόμαστε είναι ζωτικό. Όμως δεν είναι εύκολα εφικτό, ακόμα κι από τους συνετότερους! Το χειρότερο βέβαια είναι πως οι κακές συνήθειες είναι αυτές που αρέσκονται στην κατάχρηση και μας ταλαιπωρούν. Κι εκεί που μπαίνει η κατάχρηση έχει χαθεί πια ο έλεγχος. Τα προφανέστερα παραδείγματα που μπορώ να θέσω είναι το τσιγάρο, ο αλκοολισμός κι ο τζόγος, μάστιγες και τα τρία, το ένα χειρότερο από το άλλο!
   Θα πείτε τώρα (σαν καλά παιδιά που ξέρω ότι είστε): η μαμά μας είπε να μένουμε μακριά από αυτά, κι έτσι δεν διατρέχουμε κίνδυνο! Κι εγώ πάλι θα ρωτήσω: να μείνουμε μακριά απ' όλα; Να φοβόμαστε πριν καν δοκιμάσουμε; Δεν θα προσπαθήσω καν να πείσω τον οποιονδήποτε να δεχτεί την άποψή μου αλλά πιστεύω ότι μαθαίνεις κολυμπώντας, όχι φοβούμενος να αγγίξεις το νερό. Εξάλλου όποιος είναι υπερβολικά αρνητικός σε κάθε κακή συνήθεια πέφτει στην χειρότερη κατάχρηση: την αρνητικότητα σε όλα, που είναι η μιζέρια. Προτιμώ λοιπόν να έχω πάρει μια μικρή γεύση από κακές συνήθειες (για να μην παρεξηγηθώ: δεν αναφέρομαι σε ναρκωτικά κτλ) και να τις κρίνω μετέπειτα κι από προσωπική πείρα, παρά να τρέχω μακριά πανικόβλητος χωρίς να ξέρω περί τίνος πρόκειται. Κι αν καταφέρω να παραμείνω στο μέτρο όλα καλά. Αν πάλι πέσω στο επίπεδο της κατάχρησης έχω χάσει το παιχνίδι, και είμαι αδύναμος χαρακτήρας ή οι συγκυρίες με έκαναν τέτοιον. Πάντως το τελικό μου συμπέρασμα είναι το εξής: δεν μπορείς να λέγεσαι καθαρός όταν αποφεύγεις τις βρομιές αλλά όταν τις έχεις δει, τις εξαφανίζεις και τελικά βγαίνεις αλώβητος!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου